سرویس مد و لباس هنرآنلاین: شاید وقت آن باشد تا به مسیری که در جریان طراحی و تولید لباس عاشورایی از سالها قبل رقم خورده است، بهگونهای متفاوت نگاه کرد و با توجه به اقتضائات زمان حال، پرسشی مهم را در این باب عنوان کنیم. این که آیا در شرایط کنونی که به واسطه شیوع ویروس کرونا، سوژههای ناب، نخستین گزینه برای شکل دادن به ماسکهای روی صورت افراد هستند، آیا میتوان در آستانه ایام تاسوعا و عاشورای حسینی و شهادت حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفای ایشان، به استفاده از ماسکهایی با طراحی ملهم از مضامین این واقعه عظیم تاریخی فکر کرد یا موضوع در عرف اسلامی منتفی خواهد بود.
آنجا که سخن از مد اسلامی به میان میآید، بیشک احکام و شرعیات در صف نخست منابع الهام برای خلق آثار هنری میایستند و این مسیر را برای هنرمندان اینگونه تعریف میکنند که پیش از هر حرکتی، باید دید که چه الگویی را میتوان از احکام و مسائل اسلامی عرضه کرد و در این راستا، باید دید که آیا این امکان وجود دارد که از نصوص اسلامی الگو یا الگوهایی را استخراجکنیم یا خیر. ممکن است درنهایت به این نتیجه برسیم که نمیتوانیم الگو یا الگوهایی را استخراجکنیم و یا بالعکس، میتوانیم این کار را انجام دهیم که در ادامه احتمالاً این نیاز وجود دارد که بعضاً الگوهایمان را با عرف امروز تکمیل کنیم با تکیه و توجه به این مهم که افراطوتفریط زاییده جهل است. امام علی (ع) میفرمایند: "النّاسُ أعداءُ ما جَهِلوا" یعنی مردم دشمن چیزهایی هستند که نمیدانند.
در این بخش، نخستین نکته این است که ببینیم قرآن بهعنوان کتاب الهی مسلمانان چه رهنمودی در مورد پوشاک دارد؟ آیا این موضوع اصلاً در قرآن بحث شده یا نه؟ یعنی لازمه این بحث آن است که ببینیم قرآن در باب موضوع مورد نظر بهصورت مفصل یا مجمل سخنی داشته است یا خیر؟
دومین نکتهای که باید در استخراج این الگو از متون دینی موردنظر قرار گیرد این است که تمام نصوص را با هم ببینیم. منظور از نصوص (جمع نص)، قرآن کریم و روایات اهلبیت(ع) است.
نکته سوم در این بخش آن است که در میان نصوص، نخست باید ببینیم آیا قرآن در آن خصوص سخنی به میان آورده یا خیر و سپس در کنار قرآن، روایات اهلبیت(ع)هم دیده شود. نمیتوان یکی را دید و دیگری را ندید. برخی مواقع عبارتی را در جایی میبینیم و برداشتی از آن داریم و همان عبارت، در جای دیگر، معنای دیگری پیدا میکند. لذا کل اینها باید یکسر و باهم در یک نظام هماهنگ و همخوان دیده شوند.
و چهارمین نکته این است که باید دقت کنیم روایات موردبررسی، درستند یا غلط. در حقیقت، از نگاه ما، قرآن یک متن کاملاً صحیح و قدسی است، اما در مورد روایات، صحت آنها و اطمینان بر درستی آنها خیلی مهم است.
پنجمین نکته در این بخش این است که ببینیم در کنار قرآن و نص، آیا در سیرۀ پیامبر(ص)و ائمه(ع) و حتی اصحاب ایشان، میتوان مجموعه دستورالعملهایی برای رسیدن به الگوی پوششی خاص جستجو کرد؟
ششمین نکته که بسیار هم مهم است، توجه به شرایط صدور روایت، و اقتضائات و عرف زمانه است. بر این اساس، جایگاه کاربرد پوشاک و ملزومات پوشش نیز بهدرستی مشخص خواهد شد. این که آیا جایز هستیم برای حرکت در مسیر مدسازی اسلامی، دست به هر شکل و نوع از الگوسازی بزنیم یا خیر. برای دست یافتن به پرسش این پاسخ باید به سراغ مراجع تقلید، کارشناسان مسلط به امور فقهی و در مواردی جامعهشناسان رفت تا بتوان از منظری دقیق و بدون خطا به این مسئله توجه کرد.