سرویس مد و لباس هم آنلاین: راضیه ابراهیمیان نویسنده کتاب "لباس سنتی مردم ایران از کلیات طراحی تا دوخت" در پیشگفتار این اثر آورده است: هنر، فرهنگ و تمدن چند هزارساله مردم کشور ایران در طول تاریخ همواره در جهان پرآوازه بوده است و با وجود فراز و نشیبها، (مانند، سیاست، جنگ، اقتصاد، مذهب، بلایای طبیعی)، هرگز از تلاش و دغدغه قشر متفکر هنرمند جامعه کاسته نشد و همواره ظهور هنرمندان بزرگ و ماندگاری که با هنر خود سازندگی، بالندگی و جاودانگی بهجای گذاشتند را شاهد بودهایم.
از این جمله هنرها میتوان به لباس و پوشاک سنتی مردم ایران اشاره کرد. میراثی بهجامانده از تاریخ فرهنگ، نوع پوشش و زندگی مردم ایران، که نشانگر تجلی تفکر، هنر، اندیشه و فرهنگ سترگ و جهانگستر مردمان این مرز و بوم است.
امروزه در عصر تکنولوژی و ارتباطات، لباس و پوشاک سنتی ایران، زبان دیگر ملی ما برای معرفی در عرصهی جهانیشدن است.
در راستای رسیدن به استقلال فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، آشنایی با لباس و پوشاک محلی ایران یکی از موضوعاتی بوده است که در چند دههی اخیر دغدغهی بسیاری از هنرمندان، طراحان، اساتید و دانشجویان بوده است، اما همواره کمبود منابع علمی و ضرورت نیاز به مرجعی کامل به همراه نمایش آنها احساس میشده است.
تاریخ، مکان جغرافیای، اقتصاد و نحوهی زندگی، هنر، ذوق و سلیقهی مردم هر منطقه با نوع لباس و پوشاک آنها ارتباط مستقیم دارد.
به همین سبب در این کتاب ابتدا، پیشینه تاریخی، فرهنگی، سیاسی، جغرافیایی و اقتصادی پوشاک هر منطقه بررسی و سپس اجزاء و تکههای مختلف با تصویر نمایش دادهشده همراه با نحوه الگوسازی و دوخت آنها با پارچهها و ابزار و یراق موجود در بازار ایران و در پایان به معرفی طرحهای پیشنهادی با اقتباس از فرهنگ و لباس اقوام سنتی ایران به روش جدید و آسان پرداخته شده است.
کتاب پیش رو که، حاصل بهرهگیری از منابع متعدد و متنوع، پژوهش و انسجام در محتوای طراحی، الگوسازی و دوخت لباس سنتی است و در جهت پیشرفت علمی با ارائه اطلاعات کافی در مورد لباس سنتی ایران است، تقدیم میشود به همه هنرجویان و دانشجویان علاقهمند به آشنایی، یادگیری الگو و دوخت لباس سنتی، طراحی با اقتباس از لباسهای سنتی و فرهنگ پوشاک محلی ایران هستند.
ابراهیمیان درباره این کتاب که بهزودی وارد بازار نشر میشود به خبرنگار هنرآنلاین، گفت: متأسفانه کتابهای مطلوب و جامع در زمینه لباسهای سنتی مردم ایران وجود ندارد و من پس از تحقیقهای بسیار و بازدید از موزههایی همچون موزه وزیری در یزد تلاش کردم تا اطلاعاتی را در این زمینه جمعآوری کنم. پیش از این کتابی از جلیل ضیاپور در این زمینه وجود داشت که هم دسترسی به آن دشوار بود و هم قیمت بالایی داشت در نتیجه لازم بود که کتابی بر اساس نیاز امروز جامعه طراحی و به رشته تحریر درآورد.
او تصریح کرد: موضوع آموزش و طرحهای پیشنهادی نیز یکی از مهمترین بخشهای این کتاب است، بهطور مثال آموزش الگوی لباس اقوام از موضوعات مهمی است که در این اثر به آن پرداختند. بههرتقدیر باید یک شیوه ملموس برای هنرجویان و دانشجویان طراحی لباس در زمینه لباسهای سنتی ایرانی ایجاد میکردیم.
ابراهیمیان با تأکید بر این که در زمینه طراحی و دوخت لباسهای سایت ایرانی نباید هنرجویان و دانشجویان را در بهکارگیری تکنیکی خاص محدود کنیم، توضیح داد: تحقیق و پژوهش مهمترین رکن در بازآفرینی لباس اقوام ایرانی است و باید دانشجویان را بیشتر متوجه اصول استفاده از رنگ طرح و نقش در زمان طراحی این لباسها کنیم، ضمن این که دانشجو باید فضای مناسب برای ایده پردازی و خلاقیت در این زمینه داشته باشد.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: نکته مهم دیگر، قرار گرفتن دانشجویان در فضایی است که همچنان این لباسهای سنتی را میتوان بر تن مردمانش دید، چرا که اگر بخواهیم این موضوع را از دریچه مبانی هنرهای تجسمی تحلیل کنیم، واقعیت این است که دیدن و شنیدن یکی از مهمترین ارکان به شمار میرود، حال آن که عینیتبخشی تأثیر بسزایی در درک نشانهها و نمادها شده و انگیزه و جوششی متفاوت را در میان دانشجو به وجود میآورد.
این فعال حوزه مد و لباس در ادامه به موضوع لغو نمایش زنده لباس در ایران اشاره کرد و گفت متأسفانه این امر سبب شده که دیگر شاهد جریانسازی خاصی در این زمینه نباشیم. معتقدم ما باید در زمینه لباسهای سنتی ایرانی این موضوع را در نظر بگیریم که نمایش زنده این لباسها فضای مناسبی را برای تحلیل و واکاوی بسیاری از چراییها در برابر آنها فراهم میآورد.
ابراهیمیان ادامه داد: اگر در بدو عمر شاهد این بودیم که برخی از قوانین زیر پا گذاشته شد و ضوابط در این زمینه رعایت نشد شاید به این دلیل بود که دستورالعمل مشخصی وجود نداشت و همه تلاش کردند به شکلی تجربی این موضوع را در چرخه مد و لباس کشور وارد بکنند، اما در صورت وجود آییننامه مشخص، به نظر میرسد نمایش لباس اقوام ایرانی میتواند بسیاری از حسن نیتها در زمینه نمایش زنده لباس را نشان داده و چالشهای بسیاری را از سر راه فعالان این حوزه بردارد.
او در خاتمه گفت همزمان با نگارش کتاب "لباس سنتی مردم ایران از کلیات طراحی تا دوخت"، بالغ بر 26 دست لباس از میان لباسهای اقوام ایرانی نیز دوخته شد و عکاسی از آنها انجام گرفت که این استند بهزودی وارد بازار نشر خواهد شد.
در ادامه تصاویری از لباسهای طراحی و دوخته شده توسط راضیه ابراهیمیان با الهام از لباسهای سنتی مردم ایران را ببینید.
عکاس: مریم اصلانی