خبرگزاری هنرآنلاین:هر جایی کسی کار فرهنگی میکند باید بداند دو شرط مهم دو بال کار فرهنگی هستند. شرط اول این است که به طور مداوم برای تعمیق بینش خود و خلوص نفسانی اش تلاش کند و شرط دوم این است که در توان تماس و گفتگو با دورترین مخاطبان نسبت به گفتمان خود را در وجود خودش ایجاد کند. اصولا کار فرهنگی بدون این شرط دوم امکان تحقق ندارد. حضرت موسی علیه السلام به سوی فرعون میرود که قاعدتا دورترین انسان برای دریافت و پذیرش پیامی است که موسی آورده است.
اگر کسی مشغول کار فرهنگی باشد و این دو شرط را به طور مداوم مد نظر نداشته باشد، عملا به هیچ نتیجه ای نمیرسد. عدم تمرکز بر اصل اول موجب این میشود که درمواجهه با اصناف مخاطبان به مرور فرد هویت خود را ببازد و مرزهای هویتی اش را گم کند. این همان حکایتی است که سعدی علیه الرحمه در یک بیت به زیبایی بیان کرده است و تا همیشه تاریخ اندیشه این بیت جاودانه است، شد غلامی که آب جوی آرد/ آب جوی آمد و غلام ببرد.
بسیاری این معنا را البته متوجه شده اند اما توجه به این معنا باعث شده است تا بال دوم را قیچی کنند و برای این است که درصد بسیار بالایی از کارهای هنری و فرهنگی ما بدون توجه به بلوک بندی مخاطبان تولید میشوند و هیچ نقشی در پیشبرد وضعیت فرهنگی اجتماع ندارند بلکه عمدتا در دایره مفهومی به نام مخابره به خویشتن قرار میگیرند که بارها در مورد آن گفته ام و نوشته ام. مخابره به خویشتن درد عمده جامعه ماست چرا که بسیاری از موثرین فرهنگی با توجه افراطی و وسواسگونه به بال اول ماجرا راه را برای هر نوع ارتباط با مخاطبی غیر از مخاطب بالفعل میبندند و عملا پیام ها به طور مدام در یک چرخه معیوب از همان گروه صادر کننده به همان گروه مخابره میشود . انسداد اجتماعی نتیجه طبیعی این تیپ کار فرهنگی است که راه را برای خشن شدن شرایط هموار میکند و عملا در میان مدت جامعه را به سمت تصادم های سخت پیش می برد چون همه متولیان از ترس اینکه غلام را آب جوی نبرد غلام را از رفتن به کنار جوی منع کرده اند و در این شرایط جوی هیچ تعهدی نداده است که طغیان نکند و به سمت غلام حرکت نکند.
به سادگی ما با ترک میدانها آن میدان ها را به دیگران واگذار میکنیم . عدم ارتباط گیری ما با گروه های مختلف و اصناف مردم باعث نمیشود که آنها ساکن و ساکت و ایستا بمانند آنها با خود و با آدمهایی در چهار گوشه عالم مدام در ارتباط و تعامل هستند و عدم دیدار و آشنایی آنها با ما نتیجه اش ایجاد حس انکار و دشمنی در آنهاست.
باید هر دو بال ماجرا را در کنار هم دید نباید یکسره تن به موجهای حوادث سپرد و با هر صنف مخاطبی با هدف جذب همراه شد و از آنسو نیز نباید در حلقه ای محدود و بسته زیست و بدینگونه به مرور به فرقهای شدن و تفرقه اجتماعی تن در داد.
علی محمد مودب
دستیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه شعر