گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: رخشنده اعتصامی معروف به پروین اعتصامی سال ۱۲۸۵ خورشیدی در تبریز به دنیا آمد. در حالی که کودکی بیش نبود با خانواده به تهران آمد. پروین از کودکی با مشروطهخواهان و چهرههای فرهنگی آشنا شد و ادبیات را کنار پدر و از استادانی چون علیاکبر دهخدا و ملکالشعرای بهار آموخت. در دوران کودکی، زبانهای فارسی و عربی را زیر نظر معلمان خصوصی در منزل یاد گرفت. دیوان اشعار او بالغ بر ۲۵۰۰ بیت است.
اشعار پروین را میتوان به دو دسته تقسیم کرد، دسته اول که به سبک خراسانی گفته شده و دسته دوم اشعاری که به سبک عراقی سروده شده است. محتوای اشعار او درباره مخالفت با ظلم، ستم و حمایت از قشر محروم جامعه است. در اشعارش با ستمدیدگان همدردی دارد و از علاقه به پدرش میگوید. شعر پروین از دیدگاه طرز بیان مفاهیم و معانی، بیشتر بهصورت مناظره و سئوال و جواب است. در دیوان او بیش از هفتاد نمونه مناظره آمده که او را از این لحاظ در میان شاعران فارسی برجسته ساخته است. این مناظرهها نهتنها میان انسانها، جانوران و گیاهان، بلکه میان انواع اشیا، از قبیل سوزن و نخ نیز اتفاق میافتد. پروین در بیان مقاصد خود از هنرهای شخصیتبخشی و تخیل و تمثیل استفاده کرده است.
پروین سال ۱۳۱۵ در کتابخانه دانشسرای عالی سرگرم کتابداری شد. این شاعر بهدلیل بیماری حصبه ۱۵ فروردین ۱۳۲۰ چشم از جهان فروبست و در مقبره خانوادگی اعتصامی، در صحن قم به خاک سپرده شد.
دیوان اشعار اعتصامی و یا گزیده آن بارها توسط ناشران مختلفی نشر یافته است. همچنین نویسندگان و شاعران متعددی با توجه به شعرهای پروین کتاب نوشتند و یا بازنویسی انجام دادهاند. درباره اشعار او کتب نقد و بررسی نیز منتشر شده است. در این نوشتار به معرفی ۱۵ عنوان کتاب پرداختیم.
۱- «قصههایی برگرفته از اشعار پروین اعتصامی» نویسنده زهرا عباسی، تصویرگر فاطمه فلسفیپور، انتشارات پروانه سفید
۲-«جامعهشناسی شعر پروین» طیبه حمیدی، انتشارات طیفور
۳-«کبوتر سفید و زاغ مهربان» بازنویس مهناز طاهری، تصویرگر نیوشا اصغری، انتشارات سپهرین
۴-«گفتگوهای جذاب: برگرفته از مناظرات دیوان بانو پروین اعتصامی» حسیب قادری، انتشارات سخن ایمان
۵-«خوشه پربار پروین ادب: (پروین اعتصامی و شعر اجتماعی)» عبدالعلی قاسمی، انتشارات کلک سیمین
۶-«قصههای خاله پروین» نویسنده زینب فیضی، تصویرگر سودا رشیدایی، انتشارات حوزه مشق
۷-«پروین» جعفر ابراهیمی (شاهد)، انتشارات سوره مهر
۸-«در مدرسه پروین اعتصامی» تالیف محمود حکیمی، انتشارات قلم
۹-«گرهگشا: برگردان به نثر و بازنویسی از شعر گرهگشا سروده بانوی بزرگ سخنسرای ایران پروین اعتصامی» اختر تیموریان (سنجری)،تصویرگر مریم قنبری، انتشارات آیسان نگار
۱۰-«طوطی و کیسه شکر : برگرفته از کتاب پروین اعتصامی» به قلم شاعر و نویسنده محمود میرزاییدلاویز، تصویرگر محدثه محمدی، انتشارات آفتاب طلایی
۱۱-«گل پژمرده» بر اساس شعری از پروین اعتصامی بازآفرین داستان زرین آرین، تصویرگر زهره خرامان، موسسه انتشاراتی مه
۱۲-«سگ باوفا و گرگ ناقلا» اقتباس از دیوان پروین اعتصامی، بازنویس مهناز طاهری، تصویرگر نیوشا اصغری، انتشارات سپهرین
۱۳-«خوشه زرین پروین» تاملی در اخلاق و زندگی انسانی در شعر پروین اعتصامی، انتشارات فرزانگان جنوب
۱۴-«حکایتهای پروین اعتصامی» سیاوش رستمانی، تصویرگر فاطمه مددیمرشت، انتشارات آرشاقلم
۱۵-«ماهیها و ماهیخوار» به روایت مژگان شیخی، تصویرگر حسن عامهکن، انتشارات قدیانی