گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: محمد شهبا، پژوهشگر، مترجم و استاد دانشگاه با این توضیح که کتاب «روایت و روایتگری» کنکاشی در داستانگویی سینما نوشته وارن باکلند آبان‌ماه امسال در نشر هرمس منتشر شد و به چاپ دوم رسیده به هنرآنلاین گفت: این اثر شیوه‌های روایت و روایتگری در سینما را توضیح می‌دهد و به تجزیه و تحلیل داستانگویی در سینما می‌پردازد.
او با بیان این که کتاب هشت فصل دارد و مقدمه‌ای مفصل به آن افزوده‌ام، ادامه‌داد: در «روایت و روایتگری» مواردی از این دست که چه شد سینما داستان‌گو شد با توجه به این که سینما لزوما رسانه داستانگویی نیست؛ یا چه عناصری نقش داشت که سینما داستان‌گو شود بررسی شده است. نویسنده از قدیمی‌ترین شیوه‌ها شروع می‌کند تا می‌رسد به شیوه‌های گوناگون روایتگری روز؛ مثلا روایتگری فمینیستی چیست؟ فیلم چه چیزهایی باید در شیوه داستانگویی داشته باشد؟ یا فیلم‌های بازی ذهنی یک بخش سینمای امروز هستند و ذهن را به بازی می‌گیرند و لازم است فعالیت استنباطی یا استنتاج زیادی انجام دهیم.
شهبا با این توضیح که کتاب ابزارهای اصلی برای فهم قصه‌گویی سینمایی را در اختیار مخاطب می‌گذارد و در پایان هر فصل نیز منابعی برای مطالعات بیشتر معرفی می‌کند، افزود: باکلند می‌گوید چرا روایت و روایتگری در سینمای اولیه صامت بروز پیدا کرد. روایت، ساختاری دارد که نویسنده توضیح می‌دهد در هالیوود کلاسیک و هالیوود امروز چگونه بوده است. این که مبنا را در مباحث نظری سینما هالیوود می‌گذارد بهخاطر این است که هالیوود سینمایی است که بیشترین تولید را داشته و بیشترین جنبه‌های نظریه‌پردازی در آن صورت گرفته است. همچنین درباره تفاوت نریتور و نریشن گفته است؛ متاسفانه در برخی از ترجمه‌های فارسی بین این دو تمایز نیست و از هر دو با عنوان روایت یاد می‌شود. انواع داستانگویی و هنر روایتگری در سینمای هنری از دیگر مباحث کتاب محسوب می‌شود. روایت اعتمادناپذیر بخشی از کتاب است که توضیح می‌دهد راوی آنقدر هم که فکر می‌کنیم قابل اعتماد نیست.
او همچنین درباره کتاب «کندوکاوی روان‌شناختی در کارکرد هنر» نوشته الن وینر که در انتشارات افکار جدید منتشر شده و چاپ دوم آن به‌زودی روانه بازار می‌شود، اظهارداشت: کتاب‌هایی که با محوریت هنر ترجمه شده‌اند بیشتر به مباحث فلسفی خود هنر می‌پردازند اما این اثر از دیدگاه روانشناسی اجتماعی و با شیوه‌های علوم اجتماعی مثل پرسش‌نامه، تحلیل، پژوهش، آزمایش و آزمایشگاه در لابراتور به این موضوع پرداخته که واقعا هنر چه تاثیری در ذهن، رفتار و کردار دارد.
شهبا با بیان این که کتاب بررسی می‌کند مردم عادی چه چیزی را هنر می‌دانند، تصریح‌کرد: موضوعی از سوی برخی مردم مطرح است که نقاشی‌های اکسپرسیونیزم و انتزاعی که مثلا توسط پیکاسو و دیگران خلق شده را بچه من هم می‌تواند بکشد. بحث مفصل کتاب این است که آیا واقعا یک کودک می‌تواند به سبک این استادان نقاشی کند یا نه؟ و نتیجه می‌گیرد نه. تمایزهای مشخصی وجود دارد که نمی‌تواند این کار را انجام دهد و این تمایزها جالب هستند. یا از کجا تشخیص می‌دهیم یک نقاشی کار یک بچه است یا استاد؟ چرا موسیقی غم‌انگیز گوش می‌دهیم و تعمدا خود را در معرض چیزی قرار می‌دهیم که ما را از نظر احساسی، عاطفی و هیجانی غمگین می‌کند. چرا یک موسیقی به نظر ما شاد است؟ چقدر به تداعی‌ها بستگی دارد. چقدر محصول فرهنگ است. چقدر از خود موسیقی می‌آید و آزمایش‌های گوناگون صورت گرفته است. آیا مثلا موسیقی شاد ایرانی و یا موسیقی امریکایی برای مخاطبان دیگر به همین اندازه شادی‌آور، مطبوع و دلسپند است؟ مباحث جدیدی در کتاب مطرح شده که برای همه علاقه‌مندان هنر مفید است.
اوایل سال کتاب «درس‌نامه علوم‌شناختی و رسانه» به قلم شهبا در انتشارات افکار جدید به چاپ رسید که منبع درسی کارشناسی ارشد است. چاپ دوم آن نیز در دست انجام است. کتاب بخش‌های گوناگون دارد از اینکه علوم شناختی چیست، کجا به رسانه مربوط می‌شود و تبلیغات از نظر علوم شناختی و مخاطب‌شناسی چگونه است.