گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: کتاب «اجاق سرد» (کوانووی کووژاوه) منتخبی از اشعار نیما یوشیج به دو زبان کردی و فارسی با گردآوری و ترجمه فرامرز آقابیگی در انتشارات سرزمین اهورایی منتشر شده است. این اثر شامل یک مقدمه و ٢٩ شعر نیما با عناوین «مهتاب»، «هنگام که گریه میدهد ساز»، «صبح است»، «سنگپشت پیر»، «غم اردیبهشت»، «پاسها از شب گذشتهست»، «شبپره ساحل نزدیک»، «هست شب»، «اجاق سرد»، «تابناک من»، «وای بر من»، «جغدی پیر»، «تو را من چشم در راهم»، «آی آدمها»، «ریرا»، «آقا توکا»، «برف»، «دل فولادم»، «داروگ»، «مرا یک سایه»، «خانهام ابریست»، «بخوان ای همسفر با من»، «گندنا»، «تلخ»، «در شب سرد زمستانی»، «به رخم میخندد»، «بهار»، «رباعی» و «افسانه» است.
فرامرز آقابیگی شاعر و مترجم، با این توضیح که شعرهای نیما بهخاطر خاص بودن در ساختار نحو، زبان، وزن و ترکیبات بدیع بدون تردید از جمله شعرهای دشوار برای ترجمه است به هنرآنلاین گفت: برای برخی ترکیبات شعری نیما، تلاش شده در زبان مقصد، کلمات آهنگین و معادل بازآفرینی شود تا شعر از نفس نیفتد و در سیر اصلی بماند. این ترجمه ضمن انتقال پیام و ظرایف شعر نیما به زبانی دیگر قابلیتهای بینظیر زبان کردی را هم بهنمایش میگذارد. در این منتخب سعی شده همه نوع شعر از نیما آورده شود؛ مثلا منظومه بلند «افسانه» که یک مانیفست ادبی در دوره خودش بود، همچنین رباعی و شعر کودک. در این گزیده از شعرهای آغازین نیما و همچنین میانسالی و پیری او نمونههایی آورده شده تا مخاطب سیری کلی از اشعار او در دورههای مختلف عمرش داشته باشد.
او با بیان این که در کنار ترجمههای کردی متن اصلی اشعار فارسی نیز آمده است، ادامهداد: این شیوه ضمن تسهیل کار برای خوانندگان و دسترسی آسان به نسخه اصلی شعر، میتواند همزمان مقایسه و مطابقه شعرها و روش ترجمه را هم در پی داشته باشد. دقت در ثبت درستی اشعار با مراجعه به منابع معتبر از جمله ویژگیهای کتاب است. نام مجموعه برگرفته از یکی از شعرهای نیما به نام «اجاق سرد» است که برابر نهاد یا معادل آن در زبان کردی (کوانووی کووژاوه) است. در پارهای از موارد برای برخی عبارات شعر نیما، در زبان کردی معادل بازآفرینی شده است؛ مثلا برای (جان باخته)، از ترکیب (خچان) و (گیان) در زبان کردی، این معنا خلق یا بازآفرینی شده است و کاملا ترکیبی نو است.
آقابیگی در پاسخ به این پرسش که چه شد منتخبی از اشعار نیما را به کردی ترجمه کرد، اظهارداشت: ترجمه همواره نقش پررنگی در رابطه با انسان و تمدن برعهده دارد. بهطوری که در هر زمینه و تخصصی، توانسته تاثیر خود را در میان فرهنگها بهجا بگذارد. اگر حجم این همه ترجمه به زبانهای مختلف دنیا از گذشته تا حال و البته با احتساب تداوم در آینده انجام نمیگرفت، تقریبا بسیاری از دستاوردهای فرهنگ و تمدن، در زمان لازم غیرقابل انتقال و عموما ناقص و ناشناخته میماند. بنابراین نمیتوان اهمیت ترجمه را ساده انگاشت و آن را در شناخت لایههای جوامع انسانی از همدیگر، دست کم گرفت. اولینها همواره مهم هستند. همچنان که مرتب به رودکی، حافظ، سعدی و فردوسی بهعنوان شاعران صاحبسبک و خلاق مراجعه میکنیم، به نیما یوشیج هم باید بهعنوان پایهگذار و پدر شعر نو فارسی مراجعه کرد. لازم است اشعارش به زبانهای دیگر ترجمه و معرفی شود تا از این طریق، شناخت بهتر و کاملتری از آثار او به دست آید.