گروه فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: کِیسِی (慶政) راهب ژاپنی در حاشیه سند نوشته است: «در بندر گوانجو (泉州) روی کشتی سه خارجی را دیدم. برایم به خط نانبان (南番) ذکرهای بودایی نوشتند.» نانبان به اقوامی گفته میشد که در جنوب و جنوبغربی چین زندگی میکردند. راهب این یادداشت را برای استاد خود سوغات برده و سند اکنون در فهرست «اموال فرهنگی مهم» ژاپن ثبت شده است.
این سند چند قرن در یک معبد و سپس در موزه ملی کیوتو نگهداری میشد با این تصور که متنی بودایی به خط مردم نانبان است. سال ۱۹۰۹ پروفسور توئورو هانهدا، استاد تاریخ برای اولین بار فارسی بودن سند و بیارتباط بودن آن با بودیسم را کشف و اشعار را در یک سخنرانی ترجمه کرد.
یادداشت به زبان فارسی و خط نسخ نوشته شده و شامل یک بیت از ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی، یک بیت از شاهنامه فردوسی (داستان رستم و اسفندیار) و یک رباعی از شاعر ناشناس (شاید خود نویسنده یادداشت) است. بیت سوم رباعی تاکنون به درستی خوانده نشده است.
این سند و سرگذشت آن به قلم خانم امیکو اوکادا در آذر سال ۱۳۶۷ در روزنامه کیهان معرفی شد و مرحوم قاسم هاشمینژاد با الهام از دستخط مادربزرگش خیرالنسا که سواد قرآنی داشت، متن رباعی را بازخوانی و خوانش پیشنهادی خود را ارائه کرد.
منبع: حساب کاربری سیدآیت حسینی در توییتر که خود را زبانشناس و پژوهشگر زبان، ادبیات و فرهنگ ژاپن معرفی کرده است.