سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: فاضل جمشیدی خواننده، مدرس و جامعهشناس با این توضیح که همه ادعا داریم به حافظ علاقهمندیم، دیوان او را میخوانیم و میشناسیم ولی بهنظرم محمدرضا شجریان یکی از نادر اشخاصی بود که توانست حافظ را در جامعه تثبیتتر کند به هنرآنلاین گفت: هر شعری را که شجریان از حافظ خواند درک مخاطب را از آن شعر بالاتر برد.
او با بیان اینکه آواز دو منظر دارد، افزود: منظر اول آواز و شعر، یکی میخواند و عدهای میشنوند و لذت میبرند، این منظر کلی آواز است. اما آقای شجریان در سال 1377 در خانه خودشان به من گفت: من لحظات و دقایقی در اجراهایم از زمین کنده میشوم. پرسیدم چه زمانی است؟ گفت: زمانی که به اوج صدام میرسم و با تشریح درست غزل، موسیقی، صدا و حس از زمین جدا میشوم آنجاست که ارتباطم با شنونده برقرار میشود. از او سئوال کردم مثلا در نوا -مرکبخوانی چه زمانی این اتفاق افتاده؟ گفت: زمانی که "رو گر به رو ما نکنی حکم از آن توست"، را خواندم و وارد شور شدم. استاد شجریان میگفت زمانی که خواننده از زمین جدا میشود تازه ارتباطش با خود و مخاطبش برقرار میشود؛ پس درک آواز مسئله مهمی است.
جمشیدی آواز ایرانی را وابسته به شعر دانست و ادامه داد: حافظ و دیوان او غنیترین محتوا، مرسومترین اشعار و گسترهترین نقش را در خانوادهها بعد از قرآن دارد. شجریان با حافظ ارتباط خوبی داشت چون او را میشناخت این منظر دوم آواز است. بنابراین اگر مخاطبان آواز هم کم باشند و از منظر نخست نه از منظر دوم توجه کنند برای ما کافی است. با آواز شجریان، شعر حافظ توانست در قلب و جان مردم نفوذ کند.
او توضیح داد: اگر استاد شجریان شعر "عاقلان نقطه پرگار وجودند عشق داند که در این دایره سرگردانند" را نمیخواند به این درستی درک نمیشد. استاد گفت: "عشق داند" و آلبوم آن منتشر شد. همه ایرانیان میدانند (عشق داند) که در این دایره سرگردانند. شجریان، حافظ را بسیار خوب شناخت، و اگر او همین یک بیت حافظ را خوانده باشد برای کل ایران زمین کافی است و وظیفه خود را به جامعه ایرانی ادا کرده است.
جمشیدی با تاکید بر این که شجریان حافظ را تثبیت و سعدی را زنده کرد، اظهارداشت: در گذشته و به دلایل مختلف از نظر حکام و مردم آن توجهی که لازم بود به سعدی نمیشد و همچون حافظ هم نبود. با این که شعر سعدی سادهتر و راحتتر خوانده و درک میشود. باز این استاد شجریان بود که با هر غزلی که از سعدی خواند او را احیا کرد.