به گزارش هنرآنلاین براساس خبر رسیده، در مراسم اختتامیه این دوره از جایزه قدرت‌اله نوروزی شهردار اصفهان، محمد عیدی معاون فرهنگی و رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان و مجید قیصری دبیر ادبی این دوره از جایزه سخن گفتند. مجری آیین اختتامیه احسان رضایی بود.
جشنواره جمالزاده اثرات ملی و جهانی دارد
شهردار اصفهان در مراسم اختتامیه جایزه جمالزاده با اشاره به نقش مهم محمدعلی جمالزاده در جریان ادبیات داستانی ایران گفت: هر چقدر ما بتوانیم چنین اشخاصی را با رویدادها پیوند دهیم گام‌های موثرتری در جهت فرهنگ‌سازی برداشته‌ایم. ما معتقدیم اثر برگزاری چنین جشنواره‌هایی تنها منحصر به اصفهان نیست و اثرات ملی و جهانی دارد.
او افزود: در شرایط کرونا ما مجبور شدیم بسیاری از ایده‌هایمان را تغییر دهیم البته خوشبختانه توانستیم از طریق فضای مجازی شرایطی را ایجاد کنیم که برخی از کارها بدرستی جلو برود که یکی از مهم‌ترین نمونه‌هایش برگزاری همین جایزه جمالزاده است. البته آرزوی ما این است که بتوانیم چنین جشنواره‌ای را به شکل حقیقی با حضور داوران، برگزیدگان و شرکت کنندگان برگزار کنیم تا اثرگذاری بیشتری داشته باشد.
نوروزی در ادامه بعد فرهنگی را در فعالیت‌های شهرداری اصفهان پررنگ ارزیابی کرد: فکر می‌کنم شهرداری اصفهان در حوزه فرهنگی از شهرداری‌های نمونه کشور است. همان طور که در حال حاضر در مجمع کلان شهرهای حوزه فرهنگی شهرداری اصفهان، دبیری مباحث فرهنگی کلان شهرها را برعهده دارد و دیپلماسی شهری اصفهان تلاش کرده پرقدرت عمل کند و پیوندهایی موثری را برای نزدیک شدن به دیگران ایجاد کند. شاید شنیده باشید زمانی که ویروس کرونا در چین شیوع یافت اصفهان، اولین شهری بود که به چین پیام داد و آمادگی خود را برای کمک به چینی‌ها اعلام کرد و در نتیجه این حرکت فرهنگی اخلاق محور چینی‌ها هم متقابلا با ما تعامل کردند. البته حرکت فرهنگی ما محدود به چین نبود ما به همه سازمان‌های بین المللی نامه دادیم تا به آنها کمک کنیم و از کمک‌هایشان بهره ببریم چون کرونا دشمن مشترک ما بود.
او جریان کمک رسانی فرهنگی اصفهان را در سال گذشته و ماه‌های اخیر به شکلی دیگر ارزیابی می‌کند: در هنگام سیل و بالای طبیعی مثل زلزله در کرمانشاه، خرمشهر و اهواز حرکت‌های فرهنگی را با حضور در آن مناطق و کمک رسانی تعریف کردیم. در سیستان و بلوچستان اما حرکت فرهنگی جدیدی را آغاز کردیم و بنای یک هم پیوندی تازه را در آنجا گذاشتیم. برای شهر بنت کمک‌های ویژه‌ای را در نظر گرفتیم تا در آن بیمارستان و مدرسه و… بسازیم و دانش آموزانش را آموزش دهیم. علاوه بر اینکه نامه‌هایی به تهران و شهرهای دیگر نوشته و از آنها نیز دعوت کردیم تا چنین پیوندی‌هایی را ایجاد کنند و امیدواریم اصفهان با ترویج و نهادینه کردن این فرهنگ همدلی و همراهی ایجاد کند.
جایزه جمالزاده، راویت تازه ایران
معاون فرهنگی شهردار اصفهان نیز در آیین اختتامیه دومین جایزه جمالزاده با بیان اینکه امروزه مزیت شهرها به شاخصه‌های فرهنگی آنهاست؛ گفت: شاید قبل از این گمان بر این بود که شهرداری متکفل امر کالبد شهر است ولی امروزه سه وجه هویت شهری انسان، کالبد و انسان ساخت است.
محمد عیدی ادامه داد: از مزیت نسبی که نه، بلکه مطلق شهرهاست که در جهت توسعه پایدار دست بر روی سرمایه های فرهنگی خودشان بگذارند و اگر گمان همه شهرها بر این است که به جهان شهر و شاخص‌های آن برسند تنها از طریق گذر فرهنگ در این مسیر گام برمی‌دارند. مقوله دوم اینکه شهرداری‌ها به این باور درست رسیده‌اند که شهرها را بر بن ریشه‌ها بسازند. این بن ریشه‌ها هم میراث کالبدی و هم میراث معنوی است تا بتوانند بر مبنای شاخص‌های بومی به امر جهانی بدل شوند. سوم اینکه شخصیت‌ها برندهای شهرها هستند به خصوص کسی مثل محمدعلی جمالزاده که در روش و منش الگوی بسیار مطلوبی است.
به باور عیدی در حوزه اقتصاد فرهنگ نیز انگشت تاکید بر چنین شخصیت‌هایی گذاشته می شود تا این سرمایه‌ها به سرمایه‌های جهانی تبدیل شوند و شهرها روایت‌های خود را در جهان پرازدحام امروزی براحتی بیان کنند.
رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان سپس لزوم حمایت شهرداری از این جایزه را اینگونه تبیین می‌کند: از سوی دیگر شهرداری یک نهاد رسمی دولتی نیست بلکه ساختاری نیمه دولتی دارد که حد واسط بین نهادهای مدنی و دولتی است. به این اعتبار ساختاری مردمی‌تر از ساختارهای دیگر دارد. به لحاظ اینکه می‌تواند توسعه پایدار را از طریق رویدادهای فرهنگی با شاخصه‌های پایدار و مبتنی بر شاخصه‌های زیست بومی طی کند و در این مسیر نقشه خوانی داشته باشد. هم به این لحاظ که بواسطه نزدیکی‌اش با نهادهای مدنی می‌تواند خصلت مدنی و مردمی بودن یک رویداد فرهنگی را بهتر حفظ کند و در فرایندی تسهیل گرایانه به مرور آن را به حوزه‌های تخصصی و مدنی متکفل امر واگذار نماید. به گمانم ابتلای این امر را باید شهرداری شروع می‌کرد و پس از فربه شدن بسترهای لازم در حوزه مدنی به کل آن را محول کند تا رویدادی باشد که در متن و بطن جامعه شکل بگیرد و به صورت فرآیند محور خود را بازتولید کند. علاوه بر اینکه چنین رویدادهایی می‌تواند روایت شهر را در قالب متن بیان و زنده کند زیرا شهر بدون داستان یک کالبد مرده است.
عیدی در پایان برآوردخود را از دستیابی به اهداف جایزه را اینگونه بیان کرد: فکر می‌کنم به نسبت اولین سال برگزاری جایزه جمالزاده گام موثرتری در هر دو حوزه برداشته شد و ما این آمادگی را داریم که این حرکت در ادامه کاملا در بستر تخصصی و مدنی برگزار شود. امیدوارم جایزه جمالزاده بتواند داستان و روایتی جدید را نه فقط برای اصفهان و ایران بلکه ایران صورت بندی کرده و آغاز فرایندی نوین برای همگان باشد.
بدون لابی‌گری داوری کردیم
دبیر ادبی دومین دوره جایزه جمالزاده نیز در آیین پایانی این جشنواره گفت: زمانی که به جایزه دعوت شدم فکر نمی‌کردم کار جایزه جمالزاده به این گستردگی باشد؛ من در جشنواره خاتم هم تجربه دبیری دارم ولی تعداد آثار رسیده و گستردگی کار در جایزه جمالزاده با آن قابل قیاس نبود. در این دوره ۱۴۳۸ اثر در ۴ بخش به دست ما رسید که از این تعداد ۸۶۹ اثر در بخش داستان آزاد، ۱۸۸ اثر در بخش داستان اصفهان، ۲۹۴ اثر در بخش زندگی نگاره‌های کرونا و ۸۷ اثر در بخش زندگی نگاره‌های اصفهان دریافت شد. این آثار در سه تیم جداگانه هیات انتخاب و هیات داوری غربالگری و خوانده شد و داوران هر دو مرحله با کمال دقت آثار را انتخاب کردند.
مجید قیصری درباره شیوه داوری جشنواره ادامه داد: جا دارد ذکر کنم در اکثر جوایز و جشنواره ها وقتی در انتهای کار آثار برگزیده توسط داوران انتخاب می‌شود جلسه‌ای اقناعی برگزار شده که طبق آن بحث‌هایی درباره آثار انتخابی داوران با هم انجام می‌شود. ولی ما امسال در جایزه جمالزاده به اضطرار کرونا که امکان برگزاری جلسات را کم می‌کرد مبنا را بر اساس رتبه‌هایی گذاشتیم که هر داستان آورده بود و داورهای هیچکدام از بخش‌ها نمی‌دانستند کدام داستان در بخش دیگر اول و دوم و سوم شده است و البته آنچه ما را شگفت زده کرد این بود که در بخش داستان اصفهان داوران اثر نسترن مکارمی را حائز رتبه اول دانسته بودند که در بخش داستان آزاد هم اثر دیگری از او اول شد. این موضوع نشان می‌دهد داورهای ما بدون شناخت هم بر اساس معدل و ادبیت اثر به آن نمره داده‌اند. نفر سوم بخش داستان اصفهان و آزاد هم بر حسب اتفاق مشترک بود و در هر دو بخش به آثار آقای خسرو عباسی رسید.
او افزود: نقطه نظرهایی برای تغییر در این سیر وجود داشت تا به قول برخی دوستان تعداد بیشتری از شرکت کنندگان خوشحال شوند ولی جرات نکردیم در انتخاب داوران دست ببریم و این موضوع برایمان مهم بود که خود اثر نمره را کسب کرده باشد چون داوران ما صرفا با اثر بدون اسم نویسنده مواجه می‌شدند و مبنای جشنواره انتخاب داستان خوب بود. با این اوصاف فکر می‌کنم این نحوه انتخاب نشان دهنده صداقت جشنواره بوده و این اتفاق نادر برای ما ارزشمند بود. اتفاق خوب دیگر در این دوره، این بود که ما از نفرات اول بخش‌های مختلف سال قبل در تجربه داوری امسال استفاده کردیم تا بدون هیچ لابی گری و زد و بندی داوران را انتخاب کنیم و امیدواریم این حرکت، رویه‌ای معمول در جوایز ادبی ما بشود. علاوه بر اینکه من باید همین جا از شورای سیاست گذاری جایزه جمالزاده هم تشکر کنم که با وسواس و دقت نظر خاصی داوران این جایزه را برگزیدند.
دبیر ادبی دومین جایزه جمالزاده سپس در پاسخ این پرسش مجری که تا چه حد هدف جشنواره در تولید داستان‌هایی با فضای شهری اصفهان محقق شده، گفت: هنوز تا رسیدن به این تصویر فاصله زیادی داریم و اتفاقا یکی از مباحث مطرح شده در شورای سیاست گذاری همین موضوع بود که تبیین نگاه‌های جشنواره در این زمینه همچنان به شفاف سازی نیاز دارد و باید همچنان به جشنواره فرصت داد تا بتوان تصویر وضعیت تاریخی اجتماعی شهر اصفهان را بدرستی در داستان‌ها دید. کما اینکه هنوز بیشتر آثار رسیده با محوریت اصفهان نگاه توریستی دارند و جای نگاه‌های عمیق و لایه‌مند نسبت به فرهنگ و تاریخ اصفهان در آثار خالی است ولی من مطمئنم با بنا گذاری خشت‌های صحیح در این جشنواره و با تکیه بر تجربه در سال‌های آینده کم کم این هدف هم محقق می‌شود.
مجید قیصری در ادامه یکی از موارد قابل توجه شورای سیاست گذاری جشنواره را توجه به بعد آموزشی آن دانست: امسال هم برنامه ریزی‌هایی برای برگزاری کارگاه های آموزشی شده بود ولی متاسفانه با شیوع کرونا نتوانستیم اجرایی‌شان کنیم البته امیدواریم بتوانیم در طول سال جاری دوره‌ها و کارگاه‌هایی برای آموزش داشته باشیم تا نویسنده‌ها و شرکت کنندگان به افق‌های روشن‌تری دست یابند.
شایان ذکر است فهرست برگزیدگان نهایی دومین جایزه جمالزاده در این برنامه به شرح زیر اعلام شد که نفرات اول بخش‌ها لوح افتخار، تندیس جشنواره و جایزه نقدی دریافت می‌کنند و نفرات دیگر لوح افتخار و جایزه نقدی خواهند گرفت:
برگزیدگان بخش داستان اصفهان
نفر اول / نسترن مکارمی / ظل ظلیل
نفر دوم / راضیه مهدی زاده / زبان زمین
نفر سوم مشترک / متینه ایقایی / زن عمو یحیی
نفر سوم مشترک / خسرو عباسی / سفر عیسا
برگزیدگان بخش داستان آزاد
نفر اول / زخم طاهره / نسترن مکارمی
نفر دوم / دست از سرم بردار / سیاوش قربانی پور
نفر سوم / وقتی مهتاب بر گوراب ها می تابد / خسرو عباسی
برگزیدگان زندگی نگاره اصفهان
نفر اول / سمیه سیدیان / آدم های گمشده
نفر دوم / کتایون صهبا / خانه آقاجانم
نفر سوم / الهام تربت اصفهانی / گل‌های قرمز پنج پر
برگزیدگان زندگی نگاره کرونا
عباس باباعلی / ک مثل کرونا
سمیه یوسفی / سین هفتم
ندا تسلیمیان / به روایت نون، ت