سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: مرتضی حیدری مدیر انتشارات آیندگان با این توضیح که وقوع حوادثی همچون شیوع ویروس کرونا تاثیرات منفی بر کل جامعه دارد و صنف چاپ و نشر هم از این قاعده مستثنا نیست به هنرآنلاین گفت: با شیوع ویروس برای جلوگیری همهگیری آن مدارس و دانشگاهها تعطیل شدند. مخاطب اصلی کتاب که این قشر هستند نیز از چرخه بازار حذف شد. در واقع یک ترم تحصیلی که بهصورت مجازی برگزار میشود، فروش نسخه چاپی کتاب را حذف میکند که با این شرایط عملا تولیدات ناشران روی دستشان میماند.
او با بیان این که تعطیلی کتابفروشیها که ویترین فروش کتاب هستند، لطمه سنگینی به بازار نشر کشور وارد آورد، ادامه داد: در شرایط عادی جامعه بهترین حمایت از ناشران ثابت نگه داشتن قیمت ملزومات تولید کتاب است. ولی در این شرایط میتوان راهحلهایی از جمله پرداخت تسهیلات قرضالحسنه برای پرداخت بدهیها و تخصیص یارانه کاغذ را در نظر گرفت. البته اگر حمایتی هم صورت میگیرد یکسان باشد و همه ناشران را شامل شود نه اینکه به چند ناشر اختصاص یابد.
حیدری با بیان اینکه مشخص است برگزاری نمایشگاه کتاب در این شرایط امکانپذیر نیست، افزود: این موضوع واقعا خسارت سنگینی برای ناشران به همراه دارد. یک ناشر برای تولید یک عنوان کتاب ماهها زمان صرف میکند از حروفچینی، ویرایش، دریافت مجوزهای لازم چاپ و آمادهسازی که هزینههای بالایی به ناشر تحمیل میکند که با توجه به نوع توزیع کتاب و برگشت سرمایه بهصورت چکهای طولانی مدت است. برگزاری نمایشگاه کتاب کمک بزرگی به برگشت بخشی از هزینههای تولید کتاب و هزینههای جاری انتشارات بود، چون فروش نقدی به همراه داشت. در واقع یک ناشر در طول سال فقط 10 روز فرصت فروش نقدی تولیدات خود را دارد.
او تصریح کرد: به نظرم برای جبران این خسارت هزینهای که برای برگزاری نمایشگاه تخصیص داده میشود صرف خرید کتاب از ناشران شود تا حداقل بخشی از زیانهای ناشی از لغو نمایشگاه جبران شود. بدهیهایی که ناشران به چاپخانهها و صحافیها دارند واقعا مشکلی است که برای آن باید فکری کرد. معمولا در این مقطع سال ناشران شلوغترین روزهای خود را میگذرانند ولی امسال بدترین حالت ممکن پیش آمده و انباشت بدهیهایی که برنامهریزی برای پرداخت را برای بعد از نمایشگاه موکول کرده بودند، مشکلساز شده و همینطور چکهای مراکز پخش و کتابفروشیها.
حیدری با بیان اینکه باید برای کاهش هزینههای تولید کتاب چارهای اندیشیده شود، اظهار داشت: در شرایط عادی هم برای خرید کتاب قشر بزرگی از جامعه با مشکل روبرو هستند و ترجیح میدهند بهجای خرید کتاب مایحتاج اولیه زندگی را تامین کنند و کتاب در اولویت چندم هر خانه است.
او اضافهکرد: در شرایط فعلی برای ارتباط با مخاطب تنها فضای مجازی و فروش آنلاین محصولات میتواند راهگشا باشد. همینطور استفاده از ظرفیتهای اینستاگرام برای معرفی تولیدات و بازخورد مخاطب که البته این روش شاید سیدرصد وضعیت قبل از کرونا را هم جبران نکند ولی چاره دیگری نیست.