سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: امروز یکشنبه 25 اسفندماه مصادف با روز بزرگداشت پروین اعتصامی بانوی شاعر است. رخشنده اعتصامی معروف به "پروین اعتصامی" در 25 اسفند 1285 خورشیدی در شهر تبریز چشم به جهان گشود. در حالیکه کودکی بیش نبود با خانواده به تهران آمد. پروین از کودکی با مشروطهخواهان و چهرههای فرهنگی آشنا شد و ادبیات را در کنار پدر و از استادانی چون دهخدا و ملکالشعرای بهار آموخت. در دوران کودکی، زبانهای فارسی و عربی را زیر نظر معلمان خصوصی در منزل یاد گرفت. دیوان اشعار او بالغ بر 2500 بیت است. این شاعر در 15 فروردین سال 1320 شمسی به علت ابتلا به حصبه درگذشت و در حرم حضرت معصومه (س) در قم در مقبره خانوادگی به خاک سپرده شد.
افشین علا شاعر و نویسنده، در گفتوگویی با هنرآنلاین، پروین اعتصامی را به عنوان یک شاعر و یک زن، بانویی معیار در فرهنگ ادب معاصر دانست و افزود: همان شان و مرتبهای که در ادبیات امروز برای فروغ فرخزاد قائل هستیم در قالب کلاسیک این جایگاه را برای پروین اعتصامی قائلیم.
او با این توضیح که پروین ویژگیهای داشت که شاید قابل قیاس با هیچ یک از شاعران معاصر نباشد، گفت: فروغ با ویژگیهای کاملا زنانه به خاطر جسارت و مضامین اجتماعی و عاشقانه اشعارش برای نخستین بار در ادبیات خود را نشان داد و در سنین جوانی به یکی از قلههای شعر معاصر تبدیل شد. همین اتفاق در مورد پروین افتاد منتها در ساحت دیگری و در قالب شعر کلاسیک، شعر اجتماعی، شعری که محور آن اخلاق است. در عین حال نازکاندیشی و طبع ظریف زنانه در لابهلای اشعار او کاملا خودش را نشان میدهد.
علا با بیان اینکه پروین نماد یک شاعر آموزگار است، ادامه داد: آموزگاری که با تکیه بر آموزههای فرهنگ ادبیات و آیین ایرانیان شعرهایی را از خود به جا گذاشت که هرگز کهنه نخواهد شد. این اشعار همچون آموزههای مثنوی همیشه زنده و جاری است. شعرهای پروین برای هر نسلی قابل تامل، تکرار و الهامبخش است.
او اضافهکرد: یکی دیگر از ویژگیهای شعر پروین در بسیاری از اشعار این است که شاعرانگی را از اوج به فرود آورد. یعنی به جای اینکه صرفا شعر و یا سیر در عوالم خیلی بالا را دور از دسترس ببیند در همین زندگی عادی مردم کوچه، بازار و اهالی خانوادهها مضامین شاعرانه را کشف کرد. برای اشیا و وسایلی که به صورت روزمره در اختیار مردم است به ویژه بانوان مثل نخ و سوزن، قابلمه، دیگ، سیر و پیاز و لوازم پیش پا افتاده و جزیی، مضمون آفرید و با نگاه حکیمانه در اختیار مخاطب خود قرار داد. نشان داد شاعرانگی فقط سیر در عوالم دور دست نیست. بلکه شاعر میتواند با نگاه موشکافانه به جزییترین وقایع و ابزار پیش پا افتاده اطراف خودش هم نگاه پندآموز و حکمتآمیز داشته باشد. در عین حال احاطه پروین به درستی کلام، سخنی بیعیب و نقص و زبانی روان و صمیمی است و از موضع یک ناصح و یک پیر سخن میگوید. اما در عین حال صمیمی، سیال، شفاف و روان است که همه گروهها عام و خاص میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. همچنین یک شاعر معترض است و مضامین انتقادی و اجتماعی فراوانی در اشعارش وجود دارد. از همه شگفتتر او هم مثل فروغ در اوج جوانی درخشید و با اینکه بسیار کوتاه عمر کرد، تبدیل به یکی از قلههای ادبیات معاصر شد.