سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین، پیمان شیخی پژوهشگر، نویسنده و مجری رادیو و تلویزیون، با این توضیح که کتاب "تماشاخونههای طهرون" دو سال پیش با معرفی 14 تماشاخانه نشر یافت، پیشدرآمدی بود برای چاپ مجموعهای پنج جلدی، به هنرآنلاین گفت: این مجموعه نیز "تماشاخونههای طهرون" نام دارد و در قالب یک عنوان کتاب در پنج جلد که هر یک 150 صفحه حجم دارند منتشر خواهد شد و به معرفی بخشی از تماشاخانههای قدیمی تهران اختصاص دارد.
او که با دو روش میدانی و کتابخانهای تحقیقات این مجموعه را جلو برده است، ادامه داد: پیش از این دوست فرهیختهام ناصر حبیبیان در فرهنگ جامع "تماشاخانههای تهران" به تماشاخانهها پرداخته است که بر پایه تحقیقات کتابخانهای آماده شده؛ این در حالی است که کتاب من در کنار تحقیقات کتابخانهای بر مبنای تاریخ شفاهی نوشته شده است.
شیخی افزود: سال 90 تا 94، در شبکه رادیویی نمایش برنامهای تحت عنوان "تماشاخانه" ساختم که برای تحقیقات آن مجبور به کوچهگردی در محدوده تهران قدیم بودم و این افتخار شامل حالم شد تا با تعدادی از هنرمندان قدیمی لالهزار و اهالی قدیمی تهران با روزگار دور آشنا شوم و اطلاعات بکری به دست آوردم. بخشی از اطلاعات من در مورد تماشاخانههای قدیمی تهران مربوط به خاطرات قدیمیهایی است که تماشاگر آثار نمایشی بودند. از سوی دیگر از کتابهایی که مربوط به خاطرات هنرمندان است اطلاعاتی کسب کردم. همچنین از کتابهایی که مربوط به خاطرات رجال سیاسی و تاریخ معاصر میشود، اطلاعاتی پیدا کردم. مثلا وقتی خاطرات برخی شازده قجرها را مطالعه میکردم خاطراتی از تماشاخانهها داشتند. متاسفانه بخش عمده تماشاخانههای قدیمی تهران وجود خارجی ندارند. در آن زمان برخی تماشاخانهها فصلی بودند که فقط تابستان کاربرد داشتند؛ اما تعدادی نیز دائمی بودند مثل "تئاتر تهران یا تئاتر نصر" که سالها عمر داشته و سپس تعطیل میشوند. بخشی از تحقیقات این مجموعه نیز پوسترها و بروشورهای قدیمی هستند که البته تعداد آنها زیاد نیست ولی ارزش زیادی دارند. همچنین از تعداد زیادی بریده جراید بهره بردهام.
نویسنده "خاطرهبازی پیشکسوتان تئاتر" درباره ناشر این مجموعه پنج جلدی، توضیح داد: با یک ناشر مذاکره داشتم اما تا نتیجه قطعی عنوان نشر را اعلام نمیکنم. اگر هم نتیجهای حاصل نشد به عنوان ناشر مولف "تماشاخونههای طهرون" را نشر میدهم تا پخش درستی هم داشته باشد. خوشبختانه به دلیل فعالیت کاری ارتباط گستردهای با شهرها دارم و با نظارت خودم برای آنها کتاب ارسال میکنم.
شیخی که به موازات این مجموعه 5 جلدی مشغول تحقیق و نگارش کتابی درباره سینماهای قدیمی تهران است، اظهار داشت: نوشتن این کتاب که تحقیقات آن پنج سال زمان برده است، علاوه بر علاقهام به سینما به نقطه اتصال سینما و تئاتر برمیگردد. در خاطرات ملیجک، او از رفتن به سینمای "ابراهیمخان صحافباشی" که نخستین سینمای ایران در لالهزارنو بوده، گفته است. ملجیک و نسل ملجیک به سینما هم "تماشاخانه" میگفتند و بعدها عوامالناس گفتند "سیم نما" و از دهه 50 به بعد بهطور فراگیر سینما معمول شد.
او با بیان این که کتاب "سینماهای طهرون" به معرفی سینماهای قدیمی تهران و فیلمهای که در این سینماها اکران شده اختصاص دارد، توضیح داد: با توجه به فعالیتی که در گذشته در عرصه فیلمسازی داشتم ارتباطات خوبی با سینماداران قدیمی تهران دارم و برای تحقیقات به آنها رجوع میکنم و البته این روند همچنان ادامه دارد. بخشی از اطلاعات نیز به کتاب "فیلمشناخت ایران" نوشته عباس بهارلو برمیگردد و اطلاعات تکمیلی براساس تحقیقات او انجام شده است. همچنین عکس سینماهای قدیمی را پیدا کردهام. با افرادی که سینماروهای حرفهای بودند، صحبت میکنم و فایل صوتی زیاد دارم. از خاطرات افراد قدیمی ساختار سینمایی و ساختار اجتماعی آن زمان را متوجه میشوم.
شیخی یادآور شد: چاپ دوم کتاب "طهرون، خاطرات آقاجان و قصههای کوتاه" توسط نشر غنچه روانه بازار کتاب شده است. این کتاب شامل بیست و چهار داستان کوتاه است که با استفاده از شیوه خاطرهنویسی نگارش شده و قصههای آن به هشتاد سال گذشته تبریز و تهران بازمیگردد و تا به امروز ادامه دارد. داستانهایی حقیقی که امید و امیدواری بنمایه همگی آنهاست و به وجود خداوند تاکید دارد.
پیمان شیخی که از مجریان رادیو و تلویزیون است، پیش از این تالیفات دیگری همچون "خاطرهبازی پیشکسوتان تئاتر جلد یک"، "تماشاخونههای طهرون"، "قصههای آقاجان" و "خاطرهبازی پیشکسوتان تئاتر جلد دو" را به نگارش درآورده است.