سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین، جواد اسحاقیان مدرس نقد و نظریه ادبی در "بنیاد فردوسی توس" و منتقد ادبیات داستانی است. از او درباره آثاری که در دست نشر دارد پرسیدیم.
آقای اسحاقیان، شما در زمینه ادبیات داستانی آثاری منتشر شده دارید و در مورد نظریه انتقادی نو و رویکردهای نقد ادبی معاصر نیز کار کرده‌اید.
بله. تاکنون 27 عنوان کتاب در زمینه ادبیات داستانی نوشته‌ام که چند عنوان از آن‌ها پیش‌تر انتشار یافته که جز یک مورد "با بوطیقای نو در هزار و یک شب" با بازنگری، افزوده، ویرایش و نمایه دیگر با عناوینی تازه انتشار خواهند یافت. این آثار، "با بوطیقای نو در برخی آثار "جمال‌زاده"، "با بوطیقای نو در رمان‌های سیمین دانشور"، "با بوطیقای نو در رمان‌های احمد محمود"، "با بوطیقای نو در برخی آثار آل احمد"، "با بوطیقای نو در رمان نو و آثاری از روب.گری‌یه، ساروت، کوندرا، دوراس"، "با بوطیقای نو در سمفونی مردگان و خشم و هیاهو"، و بالاخره "بوطیقای نو و خوانش فمینیستی" نام دارند.
از آثاری بگویید که تازه نوشته‌اید و منتشر نشده‌اند.
1-"با بوطیقای نو در امیر ارسلان" نوشته نقیب الممالک شیرازی
2-"با بوطیقای نو در داراب‌نامه طرسوسی"
3-"با بوطیقای نو در آثاری از نویسندگان آمریکای لاتین" مانند: آستوریاس، ایزابل آلنده، فوئنتس، کوئلیو، رولفو
4-"با بوطیقای نو در داستان‌های کوتاه بورخس"
5-"با بوطیقای نو در صد سال تنهایی مارکز"
6-"با بوطیقای نو در "تهران مخوف" مشفق کاظمی و "جنایات بشر" ربیع انصاری
7-"با بوطیقای نو در رمانس "شمس و طغرا" محمد باقر خسروی
8-"با بوطیقای نو در داستان‌های صادق هدایت"
9-"با بوطیقای نو در آثار صادق چوبک"
10-"با بوطیقای نو در آثار بزرگ علوی"
11-"با بوطیقای نو در رمان کلیدر"
12-"با بوطیقای نو در "خشم و هیاهو" فاکنر
13-"با بوطیقای نو در "در دل تاریکی" کنراد
14-"با بوطیقای نو در "حاجی بابای اصفهانی" جیمز موریر
15-"با بوطیقای نو در رمان های فارسی معاصر"
16-"با بوطیقای نو در داستان‌های کوتاه فارسی معاصر"
17-"با بوطیقای نو در رمان های خارجی"
18-"جستاری در انواع ادبی در ادبیات داستانی ایران و جهان"
19-"رویکردهای نو در نقد و نظریه ادبی"
آقای اسحاقیان درباره اهمیت و محتوای این آثار بگویید.
ارزش و اهمیت این آثار، بیشتر به این دلیل است که برای نخستین بار در تاریخ پژوهش در ادبیات داستانی ایران و جهان و در محدوده آنچه من در طی 30 سال گذشته اندیشیده و نوشته‌ام، خوانش رمان و داستان کوتاه را "هنجارمند" و بر پایه "بوطیقای نو" یا "رویکردهای نقد ادبی معاصر" در غرب نوشته‌ام؛ یعنی کوشیده‌ام هر اثر ادبی را در گستره یک یا چند نظریه ادبی نو مطرح کنم؛ هنجارهای ناظر بر آن رویکرد را با جزییات تمام مورد بررسی قرار دهم چنان که خواننده اعم از استاد و دانشجو و دوستدار نقد ادبی و ادبیات داستانی بتواند آن را با جزییات تمام دریابد و خود بتواند با الهام از آن‌ها، به تجربه خوانش ادبی دست یابد. ارزش این آثار گاه به این دلیل است که حتی برای نویسندگان داستان کوتاه و رمان نیز الهام‌بخش است. ضرورتی ندارد که نویسنده حتما از این رویکردها آگاه باشد تا بتواند بنویسد. اما با مطالعه این آثار متوجه کوتاهی‌های خود خواهد شد.
کدام یک از آثار از نظر خودتان، کلیدی‌تر است؟
دو عنوان کتاب از نظر من، کلیدی است. نخست "رویکردهای نو در نقد ادبی معاصر" که در آن 60 رویکرد ادبی مورد تجزیه و تحلیل جزیی قرار گرفته‌اند و هر رویکرد، در ضمن خوانش یک یا حتی دو اثر ادبی اعم از ایرانی و خارجی مورد خوانش قرار گرفته است و تاکنون، چنین اثری نوشته نشده. این کتاب هزار صفحه است و احتمال دارد در دو یا سه جلد انتشار یابد. کتاب دیگر "جستارهایی در انواع ادبی در ادبیات داستانی" نام دارد که در آن نزدیک به سی "نوع ادبی" یا "ژانر" با قانون‌مندی‌ها و هنجارهای آن‌ها مورد تحلیل قرار گرفته است. هر "ژانر" نیز در قالب یک داستان کوتاه یا رمان، تحلیل شده است. تاکنون چنین کتابی با این جامعیت و فراگیری نوشته نشده است. همه این آثار بر پایه‌های تازه‌ترین منابع به زبان انگلیسی نوشته شده و در آن‌ها به جهانی قدم می‌گذارید که کاملا بکر و تازه است. قرار است همه این آثار به صورت "مجموعه آثار" انتشار یابد و نشر حکمت کلمه، بانی خیر آن است. با این همه، از ناشرانی که هنوز درد فرهنگ دارند و گذشته از فرهیختگی، سرمایه و همتی که می‌توانند چاپ و انتشار همه این آثار را تضمین و قبول کنند، مدد می‌طلبم و حاضرم بدون گرفتن حق‌التالیف در چاپ اول این مجموعه آثار را به آنان و آنان را به خداوند بسپارم. "چنین کنند بزرگان چو کرد باید کار".