سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین، فهرست کتاب پس از نگاهی گذرا به آیین‌ها و بزرگداشت‌های تشیع، با عناوین "مراسم شیعی قبل از دوره شاه‌عباس اول"، "شاه‌عباس اول و آیین‌های تشیع"، "درگیری جناحی: چوب، سنگ، شمشیر و سلاح گرم"، "جنبه‌های تماشایی و نظامی آیین‌ها"، "مراسم ماه محرم و سایر مناسبت‌ها"، "آیین‌های تشیع بعد از دوره شاه‌عباس اول"، "مشکل اصطلاحات فارسی"، "تحولی نمایشی: نمایشی از ماتم"، "آیین‌های لعن و بلاگردان"، "نمادهای قدرت و دیدگاه‌های جامعه تشیع"، "قدرت سلطنت و بذل و بخشش"، "نظر علمای امامیه"، "اجتماع مومنان و حدود شرکت آن‌ها"، "ریشه‌های بزرگداشت شهادت امام حسن(ع)"، "ذکر آیین نمایشی شده"، "وعظ برای بزرگان"، "تماشا"، "ویژگی‌های دیگر و جنگ نهایی" و "مراسم محرم دوره صفویه در گزارش‌های عمده جهانگردان" مکتوب شده است. 

در پیش‌گفتار کتاب به قلم یدالله آقاعباسی آمده است: "این مطلب بخشی از کتاب ژان کالمار است که در آن به آیین‌های عزاداری و ریشه‌های تعزیه در عصر صفوی پرداخته است. از منابع مهم پژوهش او سفرنامه جهانگردان و نمایندگان دولت‌های غربی در آن عصر است که صرف‌نظر از اظهارنظرهای، مشاهدات خود از آیین‌های عزاداری در شهرهای مختلف  ایران را گزارش داده‌اند.

در ادامه گفته شده: "تاکید این گزارش‌ها بیشتر بر آیین‌های نمایشی است و از دسته‌روی، دعواهای آیینی، انواع ریاضت‌ها، تابوت‌های تزیینی و نخل‌کشی، نمایش‌های پانتومیم، حرکت‌های موزون، نمایش‌های واقع‌گرایانه تا شتر قربانی و سوزاندن آدمک را در بر می‌گیرند. در مورد روضه‌خوانی به عنوان ادامه سنت قصه‌گویی مذهبی در عصر صفوی شواهدی هست، اما از تعزیه به عنوان نمایشی با بازیگران و تماشاگران و متن نمایشی، آن‌طور که مثلا در عصر قاجار سراغ داریم، در هیچ یک از گزارش‌ها نشانی نیست. پیداست که این نمایش در این عصر با مقدماتی مثل دسته‌وری، پانتومیمی و جمع‌آوری گزارش رویدادهای کربلا و انواع آیین‌های تماشایی هنوز شکل نگرفته بود و یا از گام‌های نخستین آن، اگر بوده، گزارشی نشده است".

کتاب "تماشا در عصر صفویه" با زیرعنوان آیین‌ها و اقتدار تشیع نوشته ژان کالمار با ترجمه یدالله آقاعباسی در شمارگان 1000 نسخه و با قیمت 12هزار و پانصد تومان توسط انتشارات نمایش روانه بازار کتابفروشی‌ها شده است.

photo_2019-03-10_14-46-30