به گزارش هنرآنلاین براساس خبر رسیده، ابن بابویه نخستین گورستان شهر ری و دومین گورستان تهران است که بسیاری از مشاهیر ایران در آن دفن هستند. نام این گورستان برگرفته از نام محمد بن بابویه معروف به شیخ صدوق یکی از فقها و دانشمندان جهان شیعه است که آرامگاه او در آن جا واقع شدهاست.
در این شب دکتر احمد محیط طباطبایی بررسی تاریخی از ابن بابویه ارایه میدهد. شهرام میراب اقدم از چگونگی ساخت فیلم مستند خود درباره ابن بابویه خواهد گفت و فیلم مستند "ارامستان" به نمایش در خواهد آمد.
ابن بابویه آرامگاه بسیاری از شخصیتهای دویست سال اخیر است از جمله اشرفالدین گیلانی مدیر نسیم شمال، محمدعلی فروغی، عبد الحسین فرمانفرماییان، علیاکبر دهخدا، سیدابوالقاسم انجوی شیرازی، جواد فاضل، حسین بهزاد، غلامرضا تختی، میرزاده عشقی، دکترحسین فاطمی، دکتر غلامحسین صدیقی، حیدر رقابی، محمود محمود، سیدحسن سادات ناصری، عباس یمنیشریف و صدها شخصیت فرهنگی و سیاسی دیگر که در فیلم مستند شهرام میراب اقدم معرفی شدند.
شب ابن بابویه ساعت 17 شنبه 15 دی ماه در تالار فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار میشود.
جلسات "ساعت شعر" سه ساله شد
جلسه شعرخوانی "ساعت شعر" به دبیری شخصیتهایی همچون سعید بیابانکی، علی داوودی و محمود حبیبی کسبی، یکشنبه ۱۶ دی ماه جشن سه سالگی برگزار میکند.
محمود حبیبیکسبی شاعر و از دبیران جلسات هفتگی "ساعت شعر" با بیان این که این جلسات وارد چهارمین سال برگزاری خود شدهاند، اظهارداشت: در تازهترین محفل شعری، قصد داریم سومین سالگرد برگزاری برنامه "ساعت شعر" را یکشنبه 16 دی ماه در کنار شاعران گرامی جشن بگیریم.
او ادامه داد: سه سال قبل به همراه سعید بیابانکی و علی داوودی این جلسات را در حوزه هنری راهاندازی کردیم و از ابتدا چند هدف در ذهن داشتیم. تلاش داشتیم تا این جلسات شعر به شکل اغلب جلسات شعری کشورمان نباشد که یک نفر متکلم وحده است و میخواستیم که جلسات شعر به شکلی محفلی برگزار شود و شاعران جوانی که در این جلسات شرکت میکنند، آن را جدا از خود نبینند و همچنین علاوه بر این که شعرشان نقد میشود، نقد شعر را هم یاد بگیرند.
حبیبیکسبی افزود: در طول چند دهه بعد از انقلاب اسلامی جلسات شعر بسیاری برگزار شده است؛ اما ما قصد داشتیم به نوعی جلسات سالهای ابتدایی شکلگیری حوزه هنری را بازسازی کنیم و در همان حال و هوا محفلی داشته باشیم و شاعران مرتبط با حوزه هنری این جلسات را از آن خود بدانند و در آن حضور پیدا کنند. در حال حاضر شاعرانی همچون ناصر فیض هم به جمع ما پیوستهاند و حضور جدی و دائمی دارند.
این شاعر با بیان این که تلاش داشتهایم شاعران جوان در هر جلسه شعرشان نسبت به جلسه قبل پیشرفت داشته باشد، گفت: شاعرانی بودهاند که در جلسات نخست حتی قافیه و ردیف هم نمیدانستند و در حال حاضر پیشرفت بسیاری کردهاند و چندین نفر از شرکت کنندگان در جشنواره شعر و داستان جوان سوره از دل همین جلسات بیرون آمدهاند.
او اظهار داشت: شاعرانی که علاقهمند هستند در این جلسات حضور داشته باشند، میتوانند هر یکشنبه، از ساعت 16 تا 18 به سالن مرحوم امیرحسین فردی حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به پل حافظ مراجعه کنند.
با فقدان قصهگویی مواجه هستیم
پنجاهمین نشست "عصرانه داستاننویسان رضوی در سه شنبههای بهنشر" در قالب سلسله نشستهای تبلیغی ترویجی "در پناه کلمات" با حضور افتخاری سیدعلیرضا مهرداد نویسنده برجسته مشهدی و جمعی از اساتید عرصه نویسندگی و نویسندگان نوقلم در فروشگاه مرکزی کتاب و محصولات فرهنگی انتشارات آستان قدس رضوی در مشهد برگزار شد.
سعید تشکری نویسنده و مدرس ادیبات داستانی، که دبیری این سلسله نشستها را بر عهده دارد در ابتدای این جلسه اظهارداشت: این که نویسنده قلم خوبی داشته باشد و بتواند احساسات خود را بیان کند و کلمات میلیمتری را کنار هم بچیند تا حزن انگیزی و شورانگیزی به سیر داستان بدهد، کارکرد خوبی دارد اما باید کشش در داستان ایجاد کند.
نویسنده رمان "رژیسور" اهمیت وجود کشش و درگیری در داستان را جز مهمترین ارکان برقراری ارتباط با مخاطب دانست و افزود: اگر داستان تنها مکانی برای بیان احساسات در قالب کلمات باشد، فقدان کشش سبب میشود داستان از عمق به سطح آورده شود.
این نویسنده و مدرس ادبیات داستانی با بیان این که داستاننویس با شور و شعور داستانی خود، داستانی را مینویسد که ما با آن درگیر میشویم، توضیح داد: داستان نباید فقط شرح لغات عارفانه و عاشقانه باشد، لذا براساس کنشی که در داستان شکل میگیرد، مخاطب با درگیر میشود، یکی از کنتراستهای داستان، نثر آن و زبان گفتوگوی افراد با یکدیگر است که باعث میشود ما داستان را بخوانیم و به آن علاقه داشته باشیم و صرف این که جملات زیبا و یا عاشقانه بنویسیم، کمکی به ما نمیکند.
او گفت: در بیرون تحولات تکنیکی که در ادبیات صورت میگیرد، نمیتوانیم عنصر کهنسالی را به آن ورود دهیم و قطعا با ورود به داستاننویسی کوتاه به قوانین جدیدتری میرسیم و ما را به سمتی میبرد که به داستان نو و گاهی عمیقتری میرسیم.
تشکری با نقد داستان یکی از نویسندگان نوقلم حاضر در این نشست و با گریزی به داستانهای نادر ابراهیمی اظهارداشت: بعید میدانم کسی رغبت کند و داستانهای دهه 40 نادر ابراهیمی را بخواند در حالی که آن داستانها را بسیار درستتر از "داستان بار دیگر شهری که دوست میداشتم" میدانم چون به شکل داستان به این اثر نگاه نمیکنم بلکه برداشتی ضعیف از مائدههای زمینی اثر آندره ژید است.
او تاکید کرد: در این شکل از داستاننویسی که روحیه شاعرانه را در داستان میبینیم با این که قابل احترام است و نویسندگان زیادی را پرورانده و هنوز هم قابلیت پرورندان دارد اما یک جایی در یک نقطه میایستد و سوژههای آنها تبدیل به انتزاعینویسی میشود و مدام با یکی مالیخولیایی عاطفی رو به رو هستیم که به یک خودشیفتگی ختم میشود در صورتی که اصل ذات داستان بر ارتباط است و به واقع اگر بپذیریم ما در هر داستان ایجاد رسانه و گفتمان میکنیم، باید تکنیکهای آن رسانه را نسبت به روزآمد شدن آن بپذیریم.
نویسنده "کافه داش آقا" با گریزی به بحران نثرزدگی، تصریح کرد: در این بحران شیفته میشویم و در نهایت این شیفتگی را ادامه میدهیم.
او ادامه داد: داستانهای بیاکت فقدان دینامیک دارند و در آن مخاطب احساس زندگی نمیکند لذا باید ببینیم این بذری که کاشته میشود، ادامه آن به کجا میرسد، داستاننویسان جوان قرار است فردای داستاننویسی کشور را ادامه دهند و این داستاننویسی محکوم به این است که بعد از مدتی خود را روزآمد کند.
دبیر سلسله نشستهای عصرانه داستاننویسان رضوی، تصریح کرد: گاهی در داستان به سمت موضوعاتی میرویم که نسبت به آن شناختی نداریم لذا داستان ما بوی شعار میگیرد، این که در نگارش یک داستان فقط کلیات دیده میشود و با جزییات مسایل درگیر نمیشویم سبب عدم جذب مخاطب میشود لذا وظیفه نسل ما انتقال تجربه به نویسندگان نوقلم است .
تشکری با بیان این که با فقدان قصهگویی مواجه هستم، تاکید کرد: قصههای که در این زمانه نوشته میشوند پر از حکمت و انسانهای حکیم است که قصه را جمعبندی میکنند و درباره آن حکم میدهند در حالی که آن کشفهایی که در طول داستان به آن میرسیم سبب میشود داستاننویسی ما به چشم بیاید لذا باید کنش در داستاننویسی به این نسل برگردد.
در ادامه سیدعلیرضا مهرداد نویسنده و منتقد ادبیات داستانی، با طرح مبحث ادبیات شهری و پیوند آن با معنویت اظهارداشت: آنچه سبب شد شهیدمرتضی آوینی بعد از دفاع مقدس که همگان اسلحه و قلم زدن در این زمینه را کنار گذاشتند، اما او دوربین را بردارد و به فکه و طلائیه رفته و روایت فتح را بسازد سبب شد هنرمندان ما هنوز آن شیوه را تقلید و تکرار کنند.
او با نقل جملهای از بهروز افخمی درباره شهیدمرتضی آوینی، تصریح کرد: شهید آوینی طفولیت خود را حفظ کرده بود و از حوادث پیرامون خود دچار شگفتی میشد، اما این نگاه جدید و متفاوت را در بعضی از داستانهای امروزی نمیبینیم.
این پیشکسوت ادبیات داستانی دفاع مقدس با اشاره به داشتن نگاه زیبا، افزود: چگونگی انعکاس این نگاه زیبا در داستان که مطلب را به مخاطب منتقل میکند فرآیند بعدی است که در ادبیات شهری بسیار مهم است.
او گفت: مکانها به شخصه ارزشی ندارند و این انسانها هستند که وقتی وارد مکانی شده باعث میشوند آن مکان تبدیل به نقطهای با اهمیت شود.
نویسنده کتاب "عصر روز سوم" افزود: از هنگامی که مهاجرت از روستا به شهر صورت گرفته است، ادبیات نیز به دو دسته ادبیات شهری و روستایی تقسیم شده، آپارتمان، ترافیک، فضایی بدون باغ و درخت را جزیی از شهر تصور میکنیم و هر آن چه در باغ و بوستان و فضاهای دلچسب وجود دارد را در ذهن خود روستا تصور میکنیم که ردپای این عوامل در نوشتههای نویسندگان نیز مشخص است و باعث شده "ادبیات شهری پلید" جای خود را در نوشتهها پیدا کند.
مهرداد با اشاره به این که با مطالعه آثار نویسندگان هنوز نتوانستهام چهرهای روشن و سرشار از معنویت از ادبیات شهری پیدا کنم، تاکید کرد: وقتی پای قلم به میان میآید، معنویت از ادبیات شهری رخت بر میبندد در حالی که در آثار همین نویسندگان ادبیات شهری باز هم متاسفانه آن صفا و صمیمت روستا در داستانهایشان وجود ندارد.
او توضیح داد: باید برای نگارش یک قصه جزییات پیرامون خود را به دقت تماشا کنیم و ازهمین پیرامون خود به دنبال کشف باشیم، در همین کوچه خیابانها، آپارتمانها و... آدمهای زیادی هستند که اگر با ذرهبین نگاه کنیم میتوانیم داستانهای جذابی خلق کنیم.
مهرداد یادآور شد: کار نویسنده برجستهسازی و کشف است و اگر نگاهی با همان نگاه طفولیت و برجستهسازی داشته باشید از همین آدم ها آنقدر هستند که میتوانید بزرگ کرده و به عنوان شخصیت پرکنش از آنها استفاده کند.
بررسی "ادبیات ایران در دوره قاجار"
کتاب "ادبیات ایران در دوره قاجار" شنبه ۱۵دی ماه در سرای اهل قلم معرفی و بررسی میشود.
در این کتاب رخدادهای تاریخی عصر قاجار به اختصار مورد بحث قرار میگیرد و عوامل و شرایط دگرگونی نثر فارسی در این دوره بررسی میشود. پیش از بررسی آثار و گونههای نثر، مقدمهای کوتاه درباره تعریف و توضیح گونه نثر مانند طنز، نمایشنامه و... ارائه میشود.
مثالها و نمونه نثرهای معرفی شده در کتاب مبین متون پیمانها و قراردادها، مقامهنویسی، سفرنامهنویسی، خاطرهنویسی، داستاننویسی و... است.
علاقهمندان برای حضور در نشست معرفی و بررسی کتاب "ادبیات ایران در دوره قاجار" میتوانند ساعت ۱۶ به سرای اهل قلم واقع در خیابان انقلاب، خیابان برادران مظفر جنوبی، کوچه خواجه نصیر، شماره ۲، طبقه همکف مراجعه کنند.