سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین، فروغ بهمنپور بیش از 10 سال در حوزه موسیقی کار خبری و رسانهای انجام داده است. این روزنامهنگار سابق که اکنون به عنوان پژوهشگر حوزه موسیقی شناخته میشود، بیش از 13 سال است که دیگر فعالیت مطبوعاتی ندارد. علاقه به بزرگان موسیقی او را به جمعآوری عکس و اسناد قدیمی وادار میکند بدون این که برنامهای برای نمایش و چاپ آنها داشته باشد اما طی پیشنهادی برای نمایش مجموعهای که گردآوری کرده، سرنوشت او گونهای دیگر رقم میخورد. بهمنپور طی گپوگفتی درباره آثاری که در دست چاپ دارد توضیح داد و بازتاب آن را میخوانید.
خانم بهمنپور شما مجموعه دوجلدی "چهرههای ماندگار موسیقی" و کتاب "زمزمههای پایدار گفتوگو با بزرگان شعر و موسیقی" را سالها قبل منتشر کردهاید و بارها نیز تجدید چاپ شدهاند. میدانیم که همچنان در حال پژوهش در حوزه موسیقی هستید. آیا کتابی در دست چاپ و نشر دارید؟
بله. مجموعه عکس و اسنادی با محوریت هنرمندان موسیقی در قطع شاهنامهای به زودی توسط انتشارات گویا منتشر میشود. به هر هنرمند دو صفحه اختصاص داده شده که شامل پرتره هنرمند و تعدادی عکس خانوادگی و اسناد مرتبط با اوست. شرح عکسی نیز برای پرترهها نوشتم که برداشت و نگاهم با توجه به شناخت از آن هنرمند است. در واقع این کتاب همچون آلبوم قدیمی شخصی و خانوادگی این هنرمندان محسوب میشود. البته دفتریادبودی دارم که اشخاصی چون سیمین بهبهانی، بابک بیات، آذر پژوهش و فخری نیکزاد در آن نوشتهاند و امضا کردهاند. ممکن است این دستنوشتهها نیز ضمیمه کتاب شوند.
انتخاب این هنرمندان با چه اولویتی انجام شده و تعدادی از آنها را نام ببرید؟
انتخاب با توجه به علاقه خودم و از هنرمندان برنامهها "گلها" انجام شده است. استادان پرویز یاحقی، علی تجویدی، همایون خرم، فرهنگ شریف، اسدالله ملک، جهانگیر ملک، تورج نگهبان، بیژن ترقی، رحیم معینیکرمانشاهی، نواب صفا و حسن کسایی، خانمها دلکش و الهه از جمله این هنرمندان هستند که تصاویر خاطرهانگیز آنها در این کتاب منتشر خواهد شد.
چه شد این مجموعه عکس و اسناد را جمعآوری کردید و تصمیم گرفتید نمایشگاه بگذارید و این مجموعه را چاپ کنید.
از هفده سالگی زمانی که کار خبرنگاری را آغاز کردم و با هنرمندان موسیقی مصاحبه داشتم. در این دیدارها به دلیل علاقه شخصی، عکسهای این هنرمندان و همینطور حکم رادیویی، تقدیرنامه، دست خط، نامهها و پشت جلد نوارها را میگرفتم و کپی میکردم. به فکر آرشیو و یا نمایش نبودم. به ارزش موزهای تصاویر هم کاری نداشتم و فقط یک علاقه شخصی بود؛ اما روزی طی تماس تلفنی با تورج نگهبان، او پیشنهاد داد از این عکسها نمایشگاه بگذارم. جالب است بدانید من هیچ وقت تورج نگهبان را ندیدم و همیشه با او تلفنی صحبت میکردم چون در آمریکا زندگی میکرد. ولی بخش عمده زندگی شخصی خانوادگی، اجتماعی و هنری من مرهون اوست. به پیشنهاد تورج نگهبان فکر کردم و در نهایت نخستین نمایشگاهم در سال 1385 با همکاری شهرام صارمی در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد. 100 قطعه عکس از آرشیو شخصی هنرمندان که استقبال فوقالعادهای از آن به عمل آمد. البته اتفاقات عجیبی در این پروسه افتاد و 53 نمایشگاه داخلی و خارجی در فرانسه، انگلیس، آلمان، اتریش، ایتالیا، سوئد و 25 استان در سراسر ایران از این عکسها به نمایش گذاشتم. به غیر از نمایشگاههای استانی که دنبالهدار بود برای دیگر نمایشگاهها عکسها را گزینش میکردم تا تصاویر جدید به نمایش درآیند.
در مجموعه چه تعداد عکس جمعآوری کردهاید؟
5 هزار عکس. ممکن بود برای گرفتن یک عکس 20 بار به منزل یکی از این استادان بروم. آن زمان اینترنت نبود تا در کسری از ثانیه عکسی را بتوانید ببینید. عکس را امانت میگرفتم کپی میکردم و دوباره برمیگردانم.
به نظرم نمایش این عکسها و چاپ آن خیلی با اهمیت است و شما دیگران را در خاطرات هنرمندان جاودانه موسیقی سهیم میکنید.
بله تمام لذت این کار به همین موضوع برمیگردد که مخاطبان با دیدن این عکسها خاطراتی را به یاد میآورند که برایشان لذتبخش است. استقبال از این تصاویر همیشه خوب بوده و امیدوارم برای کتاب هم همین اتفاق رخ دهد. البته که بخش مکتوب موسیقی بسیار ضعیف است و نیاز به حمایت دارد. هنوز خیلی کارها در حوزه موسیقی باید انجام شود و متاسفانه بانک اطلاعاتی در حوزه موسیقی نداریم.
تصمیم دارید به چاپ کتاب در حوزه موسیقی ادامه دهید؟
آثار متعددی در دست آمادهسازی و یا در مرحله پژوهش دارم. کتاب "گفتوگو با اسفندیار منفرزاده" که حاصل 27 ساعت مصاحبه در سوئد محل زندگی اوست درباره زندگی اجتماعی، فرهنگی و هنریاش. کتاب "خاطرات شاهرخ نادری" از قدیمیترین تهیهکنندگان برنامههای هنری در رادیو آماده شده که حاصل 32 ساعت مصاحبه است. کتاب "خاطرات محمد میرنقیبی" سرپرست برنامه گلهای رادیو را در دست دارم. در حال پژوهش کتابی راجع به موسیقی لالهزار هستم که برایم جذابیت زیادی دارد و محوریت گفتوگو با نعمتالله آغاسی است و خوانندگان لالهزاری. همچنین مصاحبه با منوچهر بیبییان از تهیهکنندگان قدیمی موسیقی و مدیر کمپانی آپولون در دست انجام است.