سرویس فرهنگ و ادبیات هنرآنلاین: محمد بقایی ماکان گفت: برای کسانی که به مسئلهای به نام صنعت نشر میاندیشند این پرسش پیوسته مطرح است که از چه رو به رغم استقبالی که از نمایشگاههای کتاب - چه به صورت سالیانه و چه به شکل های دیگر- در سطحی گسترده و چشمگیر صورت میگیرد، تیراژ کتاب هر ساله افت شدید پیدا کرده است ، تا حدی که به کمتر از پانصد نسخه رسیده و گاه دیده میشود که در شمارگان صد نسخه هم به چاپ می رسد.
او ادامه داد: در واقع باید گفت که صنعت نشر در کشور بدل شده است به یک نام خالی از محتوا که در قیاس با حتی کشورهای همسایه قابل قیاس نیست. اما اینکه چرا به رغم پایین بودن شمارگان کتاب تا حد تاسف آور از نمایشگاه کتاب استقبال میشود موضوعی است که باید در حوزه جامعه شناسی مورد بررسی قرار گیرد، نه در زمینه کتاب و کتابخوانی.
بقایی ماکان گفت: حقیقت این است که مردم ما به خصوص جوانان از امکانات تفریحی و مکان های سرگرم کننده که سبب شود مصاحبی همدل و همزبان بیابند به خلاف دیگر جوامع برخوردار نیستند و همین امر سبب میشود که آنان نه تنها جذب محیطی به نام نمایشگاه کتاب شوند بلکه هر نوع نمایشگاهی می تواند چنین کشش و جاذبهای ایجاد کند. بنابراین هجوم بازدیدکنندگان از نمایشگاه کتاب را نمیتوان در حوزه صنعت نشر مورد توجه قرار داد.
بقایی در ادامه گفت: دلیل این ادعا هم آن است که ناشران هر ساله پس از اتمام نمایشگاه رضایت کافی از زحمتی که در این ایام متحمل میشوند ندارند و درواقع تلاشی را به عهده می گیرند که آن را بیشتر باید از منظر عِرق کاری مورد تامل قرار داد.
بقایی توضیح داد: علت این امر آن است که فضای نمایشگاه کتاب حداقل به ظاهر دارای حال و هوایی فرهنگی است و همین عنوان سبب می شود تا خانواده ها حضور فرزندان و جوانان خود را در چنین محیطی بلامانع بدانند ولی مسئله اینجاست که درصد بالایی از مراجعه کنندگان با دست خالی برمیگردند و رغبتی برای خرید کتاب نشان نمیدهند.
بقایی ماکان ادامه داد: علت این امر همان است که به طور کلی در حوزه نشر وجود دارد و آن به خلاف آنچه میگویند نه سر در توسعه وسایل شنیداری و دیداری دارد، نه ربطی به گرانی کتاب، بلکه فقط یک عامل سبب افت شدید شمارگان کتاب در کشور شده است و آن عدم اطمینان خواننده به محتوای کتاب است، به خصوص کتابهای ترجمه شده که حتی کسانی که اهل مطالعه هم نیستند میدانند بسیاری از کتابهای ترجمه شده با اصل خود مطابقت کامل ندارند.
این نویسنده و پژوهشگر معاصر در پایان گفت: این ها موضوعات تازه ای نیست که کسی نداند، بنابراین سدی سدید شده است میان خواننده و پدید آورنده کتاب که تا این معضل برداشته نشود دربِ صنعت نشر برای همیشه بر همین پایه خواهد چرخید و اقداماتی مانند برگزاری نمایشگاه کتاب، کتاب هفته، کتاب فصل، اهدای جایزه برای کتاب سال و اقداماتی از این دست - چنان که تجربه نشان داده - به جایی نخواهد رسید.
به گزارش هنرآنلاین؛ محمد بقایی، نویسنده و پژوهشگر معاصر دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران است. بقایی ۲۵ جلد کتاب و ۱۰ هزار صفحه راجع به اقبال لاهوری، شاعر پاکستانی، نوشتهاست و به همین سبب در سال ۲۰۰۵ عالیترین نشان فرهنگی پاکستان را از دست پرویز مشرف، رئیسجمهور وقت پاکستان دریافت کرد. از او تا به امروز کتابهای فراوانی در حوزه تألیف و ترجمه منتشر شده است. از آن جمله است: "تصوف در تصویر اقبال"، "سونش دینار"، "اقبال و شش فیلسوف غربی"، "نگرشهای ایرانی" و "از فردوسی تا شاملو".