سرویس سینمایی هنرآنلاین: "کوپال" یکی از دو فیلمی بود که به عنوان نماینده گروه هنر و تجربه در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر وارد بخش مسابقه شد و در کنار سایر فیلمها به رقابت پرداخت. لوون هفتوان، نازنین فراهانی و پوریا رحیمی سام به ایفای نقش میپردازند. فیلم درباره دکتر کوپال یک شکارچی و تاکسیدرمیست با بازی لوون هفتوان است که درست قبل از تحویل سال نو در خانه خود زندانی میشود و...
کاظم ملایی با ساخت این فیلم اولین تجربه سینمایی خود را پشت سر گذاشت، تجربهای که راحت نبود اما به گفته خودش لذت بخش بود. نوع روایت فیلم و قصه آن به نسبت سایر فیلمهایی که در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمدند، کاملا متفاوت است.
ملایی در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین، گفت: این روزها بیشتر درگیر تدوین نهایی و جلوههای ویژه "کوپال" هستم. با توجه به بازخوردهایی که در جشنواره فیلم فجر دیدم به این نتیجه رسیدم که مدت زمان فیلم را کم کنم. در مجموع قصه فیلم زودتر شروع میشود و زودتر هم تمام میشود. در واقع پرده اول و سوم کوتاهتر شده است و پایان فیلم هم به دلیل همان بازخوردهایی که دریافت کردم تصمیم گرفتم نگاه خودخواهانه نداشته باشم. پایان جمع وجورتر شده و 15 دقیقه از زمان فیلم کاسته شده است.
وی درباره زمان اکران این فیلم اظهار کرد: درباره زمان اکران آن در گروه هنر و تجربه فعلا اطلاعی ندارم. از آنجایی که نمایش اول در جشنوارههای بینالمللی بسیار اهمیت دارد، بیشتر دوست دارم در جشنوارههای خارجی فیلم حضور داشته باشد، اما اینکه در کدام جشنواره اولین نمایش را داشته باشیم هنوز مشخص نیست.
ملایی در ادامه درباره حضور این فیلم به عنوان نماینده گروه هنر و تجربه بیان کرد: به دلیل اینکه پروانه ساخت فیلم ویدئویی بود، تنها راهی که مجاز بودم تا در جشنواره فیلم فجر شرکت کنم از طریق گروه هنر و تجربه بود و خوشبختانه از میان 86 فیلمی که در این گروه ارسال شده بود" کوپال" به همراه فیلم "خانه" توانست در بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر حضور داشته باشد. برای خودم و عوامل این حضور تجربه دلچسبی بود. نمایش فیلم در برج میلاد خیلی بی رحمانه بود، چرا که مخاطب شما مخاطب خاصی است که یا با فیلم ارتباط برقرار میکند و یا به طور کلی فیلم را نمیپسندد. ما در مجموع 30 اکران در طی مدت جشنواره در سینماهای تهران داشتیم و نمایشهای مردمی برایم جالب بود. حس میکردم نقشهای که از ابتدا داشتم تا فیلم با اکثریت مردم ارتباط برقرار کند در اکران مردمی موفق بوده است و به نتیجه رسیده است.
این کارگردان درباره جوایز و جشن گروه هنر و تجربه که قرار بود در شهر رشت برگزار شود، عنوان کرد: در بخش نامزدی متاسفانه گروه هنر و تجربه نامزدی نداشت و مشخص بود که سینمای امروز اگر محتاط و محافظه کار است به خاطر همین ترسو بودن، جشنواره فجر و مسئولان آن است. نسل ما خوشحال است که آثارش در کنار آثار دیگر کارگردانان به نمایش در میآید، اما در جشنواره فیلم فجر امسال داوری و انتخاب بیشتر آثار، سوال برانگیز بود و به نظر میرسد فیلمهای ما مغرضانه کنار گذاشته شدند چرا که هر دو فیلم مورد استقبال قرار گرفت، اما در بخش داوری با آنها اصلا خوب برخورد نشد.
وی ادامه داد: پیش از این اعلام شده بود که قرار است فیلمهای گروه هنر و تجربه بصورت غیررقابتی در شهر رشت نیز اکران شوند و احتمالا جوایز منتقدان و تماشاگران نیز داشته باشند، اما ظاهرا به دلیل مسائل مالی برگزاری جشن هنر و تجربه در شهر رشت کاملا منتفی شد و طبق آنچه اعلام شده است تنها قرار است یک تقدیر از این دو فیلم صورت گیرد. متاسفانه شورای سیاست گذاری گروه هنر و تجربه و مسئولین هم در این ارتباط سکوت کردند و خیلی مغرضانه دو فیلم این گروه در بخش داوری نادیده گرفته شد.
این کارگردان جوان در ادامه صحبتهای خود گفت: به نظرم بد نیست ما یک جشنواره کاملا دولتی به اسم جشنواره فیلم فجر در کشور داریم، اما فیلمهایی که دراین جشنواره دیده میشوند کاملا در چارچوب اهداف ارزشی و تعلیمی هستند، ولی برای بقای سینما که با طیفهای گسترده ارتباط دارد خوب است که جشنواره غیردولتی نیز داشته باشیم تا صدای مخاطب درنیاید و این ضوابط سختگیرانه هم وجود نداشته باشد. چارچوبهایی که برای حضور در جشنواره فیلم فجر تعریف شده است در جشنوارههای بین المللی کاملا متفاوت است و درآنجا آثار با توجه به ارزشهای سینمایی انتخاب میشوند. با توجه به شرایط ما انتظار زیادی از جشنواره دولتی نداریم.
ملایی درباره انتخاب این موضوع و پروسه زمانی که برای به ثمر رسیدن اولین فیلمش صرف کرده است اظهار کرد: من فیلمنامه دیگری دست گرفته بودم، ولی بعد از مدتی تعمدا رفتم به سراغ قصهای که بتوانم آن را به ثمر برسانم و میخواستم تمرکز روی یک نفر باشد، با وحدت مکانی و لوکیشنی ثابت. طرح اولیه سه ماه طول کشید و به صورت موازی درگیر مسائل پیش تولید هم بودم و همزمان با آن بازنویسی کار نیز انجام میشد. تا زمانی که من موفق شدم پیش تولید جدی را شروع کنم حدودا یکسال طول کشید.
وی در پاسخ به این سوال که تک بازیگر بودن و تک لوکیشن بود برای جذب مخاطب یک ریسک به نظر میرسد، گفت: گرفتاری که من برای کوپال در نظر داشتم در اولین نسخه او در حمام و دستشویی خانه بود، ولی چون نگه داشتن مخاطب در چنین فضایی کار سختی است، فضا را گسترش دادم تا این گرفتاری در آشپزخانه فیروزه شکل بگیرد، اما با مشاورهای که با محمد اکبری داشتم فکر کردیم اگر او درکارگاه خودش گرفتار شود در واقع به نوعی به دام افتادن است. کوپال در حوزه حرفه خودش به عنوان یک شکارکُش است که به نوعی انگار این اتفاق دقیقا کارمای رفتار خود اوست و از طرفی بدلیل حضور درب ضد سرقت کارگاه نیز گرفتاری کوپال در آنجا کاملا قطعی و غیرقابل بازگشت و جذاب میشد. من دوست داشتم روی غرور و تکبر آدمها کار کنم و نقطه ضعف کوپال باعث میشود تا او گرفتار شود شعار فیلم نیز همین است، نمیتوانی دراین دنیا تنها بمانی!
ملایی درباره استفاده از سکانسهای مشمئزکنندهای که در فیلم داشت نیز اظهار کرد: فکر نمیکردم مخاطب واکنشی نسبت به این صحنهها داشته باشد. حس میکردم ممکن است این صحنهها یک جاهایی مخاطب را اذیت کند ولی این پلان توجیهی غیر از دنیای داستان ندارد. شخصیت قصه من به شدت یک آدم لوکس، دقیق و وسواسی است و علیرغم این ویژگیها یک خودشیفتگی دارد که خود را به نسبت از بقیه ارجح تر میداند، برای اینکه بتوانم او را در دام قصه بیاندازم تا او به یک سفر درونی برود و مکاشفاتی درباره خودش و زندگیاش داشته باشد و در نهایت جایگاه جدیدی به او بدهم مجبور بودم کمی این آدم شیک اتو کشیده را اذیت کنم، بنابراین باید در لحظاتی قرار میگرفت که برایش خیلی سخت باشد و دچار یک استحاله شود.دنیای داستان این تکلیف را به شما میکند که این آدم را باید در شرایط متضاد قرار دهی؛ من سعی کردم تا جایی که امکان دارد، لحظات تلخی که در فیلمنامه داشتم را روی پرده به شکل خلاقانهای اجرا کنم که آزار دهنده و مشمئز کننده نباشد.
وی در ادامه به فیلمبرداری کار و سختیهای کار با دوربینهای متعدد اشاره کرد و افزود: مجبور بودیم تصاویر دوربینهای مداربسته را همزمان تدوین کنیم و هیچ یک از پلانهایی که در فیلم " کوپال" میبینید ویژوال نیستند. همه آنها فیلمهایی است که از زوایای متعدد گرفته شده و تدوین شدهاند. زحمتی که در این فیلم کشیده شده است را شاید تنها کارگردانها و عوامل فنی متوجه شوند. ما 33 دوربین مداربسته داشتیم که شاید تنها 5 ثانیه از فیلم آنها در یک پلان مورد استفاده قرار گرفته است ولی بسیار این کار زمان بر بود.
ملایی درباره انتخاب بازیگران و سختی کار با یک سگ بازیگر نیز بیان کرد: برای ما کار با شارون( هایکو) بسیار سخت بود، لوون هفتوان در پیش تولید همراه ما نبود و زمانی برای تمرین نداشتیم چرا که او سر پروژه "دراکولا" رضا عطاران بود و پس از اتمام کار به ما پیوست. ما تنها توانستیم برخلاف سایر آثار سینمایی با خیال راحت دو ماه فیلمبرداری داشته باشیم، چون فیلمی نبود که بتوانیم آن را یکماه کار کنیم.از آنجایی که لوون باید با دست گچ گرفته کار میکرد، شارون خیلی سخت با او ارتباط برقرار کرد، چرا که نسبت به هیبت او و دستی که گچ گرفته شده بود احساس ترس داشت و همین باعث میشد تا واکنشهای خودش را داشته باشد. این واکنشها لوون را هم تحت فشار گذاشته بود، بنابراین تصمیم گرفتیم آرام و کم کم کار را جلو ببریم. شارون سگ بسیار باهوشی است و بعد از دو هفته کار با او همه چیز روی روال عادی خودش افتاد و علیرغم ترسها و سختیهایی که داشتیم اما همکاری قابل قبولی بود و فکر میکنم تماشاگر نیز رابطه را بپذیرد و رضایت داشته باشد.
وی ادامه داد: در مورد شخصیت کوپال، ما باید ابتدا بازیگر نقش او را انتخاب میکردیم و بعد به سراغ فیروزه میرفتیم. هر بازیگری فیزیک و شیمی خاص خودش را دارد، لوون با توجه به فیزیک و هیبتش باید در مقابلش بازیگری میگذاشتیم که با او تطابق داشته باشد، اما داستان این اجازه را به ما میداد تا ما براساس پیشینه شخصیت و آنچه که امروز برایش رخ میدهد بازیگرش را انتخاب کنیم، به همین دلیل نیز میتوانستیم از بازیگری که به لحاظ فیزیکی با کوپال متفاوت بود، انتخاب کنیم. از سوی دیگر دوست داشتم تماشاگر با این زوج همراه شود. نازنین فراهانی به شدت از فیلمنامه استقبال کرد و نقش را دوست داشت و زمانی که مشخص شد لوون نقش مقابل اوست نیز خوشحال شد. حضور نازنین فراهانی برای من یک اتفاق خوب بود، چرا که همه این اعتماد را در مقابل فیلمنامهای که ارائه میشد، نداشتند. اما او اعتماد کرد و من با خیال راحت کارم را انجام دادم. پوریا رحیمی سام نیز بازیگر شناخته شدهای در عرصه تئاتر است و با هوشمندی نقشهای مکمل را انتخاب میکند و این برایم ارزشمند بود و ما از قبل همدیگر را میشناخیتم و این اعتماد وجود داشت. امیدوارم تماشاگر نیز نقشها را باور کند و به خصوص کوپال را بپذیرد .