سرویس سینما هنرآنلاین: محله گل‌وبلبل یک محله خاص از هر لحاظ هستش، یک محله که مردمانش با مهر و محبت هوای همدیگر رادارند و پر از رنگ است. مردم و ساکنین این محله همگی شاد هستن و تلاش می‌کنند مشکلات یکدیگر را با همدلی حل کنند.
اینجا همه حواسشان به هم هست. مردم و ساکنین محله گل‌وبلبل هرکدام شغل خودشان رادارند، نانوا نان می‌پزد و میوه‌فروش میوه، گلدون خان و عهدوعیالش هم ساکن این محله هستند. در این محله یک مجری معروف هم با پدر و مادرش زندگی می‌کند، این مجری هم کسی نیست جز عموپورنگ، عموی محبوب بچه‌ها که حالا خیلی از همان بچه‌ها که با برنامه‌های عمو پورنگ بزرگ‌شده‌اند یا دانشجو هستند و یا صاحب فرزند.
روز یکشنبه به پشت‌صحنه سری جدید "محله گل‌وبلبل" به کارگردانی احمد علی‌پور و تهیه‌کنندگی مسلم آقاجان زاده سری زدیم و پای صحبت‌ها و دغدغه‌های این گروه نشستیم. گروهی که تمام هم‌وغمش کودکان هستند و تلاش می‌کنند در عرصه‌های مختلف زندگی برای کودکان امروز که همان جوانان آینده هستند فرهنگ‌سازی کنند. سری اول مجموعه " محله گل‌وبلبل" با اقبال خوبی مواجه شد و حالا گروه سازنده با همراهی شرکت زیست‌بوم درسا، در تلاش است تا در دنیای امروز که به‌شدت به سمت دیجیتالی شدن در حال پیشروی است، مزایا و معایب فضای مجازی را به کودکان و خانواده‌ها آموزش دهد.
داریوش فرضیایی (عمو پورنگ)، مسلم آقاجان زاده (تهیه‌کننده)، احمد علی پور (کارگردان)، محمد علی پور (نویسنده) و مهدی نیامنش (مدیرعامل زیست‌بوم مجازی درسا) در نشستی که برای اصحاب رسانه در میدان اصلی محله تشکیل‌شده بود به سؤالات خبرنگاران که مهمان این محله شده بودند پاسخ گفتند.
چهره‌های جدید به همراه چهار عروسک
در ابتدای این نشست مسلم آقاجان زاده درباره شروع ضبط سری دوم از این مجموعه تلویزیونی گفت: سری دوم "محله گل‌وبلبل" از هفته گذشته کلید خورد. سری جدید مجموعه به دلیل تفاوت حامی و پشتیبان برنامه کاملاً متفاوت از سری اول است. از آنجایی‌که سری گذشته شهرداری تهران حامی مالی ما بود محوریت برنامه نیز آموزش برخی از مسائل شهروندی و همچنین کمپین "آسمان آبی، زمین پاک" بود؛ اما در سری جدید برنامه حامی ما شرکت زیست‌بوم درسا است در تلاشیم تا در حوزه فضای مجازی و سواد رسانه که خلأ اساسی در این بخش احساس می‌شد، با کمک این دوستان فرهنگ‌سازی لازم را انجام دهیم.
وی در خصوص تغییرات دکور برنامه نیز ادامه داد: این سوله همان سوله‌ای است که دکور سری اول را در آن داشتیم، اما در سری دوم چندین دکور به این مجموعه اضافه‌شده است. ازجمله می‌توان به خانه گلدون‌خان و ناز خاتون که نقش آن‌ها را امیرمحمد متقیان و ملیکا شریفی‌نیا ایفا می‌کنند اشاره کرد که یک‌خانه به سبک خانه‌های شمال کشور است، همچنین خانه آقای خوشحال به همراه همسرش در این محله اضافه‌شده است. در ادامه گل‌فروشی این محله به مغازه تبدیل‌شده که شریک آن پدربزرگ عموپورنگ است. از سوی دیگر خانه نانوا راداریم که به سبک خانه‌های جنوب کشور ساخته‌شده است.
وی با اشاره به بازیگران جدید در سری دوم این برنامه بیان کرد: در سری جدید ملیکا شریفی‌نیا نقش ناز خاتون همسر گلدون‌خان را ایفا می‌کند و همچنین سارا خوئینی‌ها نقش همسر نادر سلیمانی که نقش نانوا را دارد حضور دارند. شخصیت دیگری به نام برفک داریم که مجید سیاری از بازیگران تئاتر به این مجموعه اضافه‌شده است که در حقیقت شمایلی از شیطان است و تقابل زیبایی با کاراکتر عمو نوروز با بازی جواد انصافی خواهد داشت. در بخش گل‌فروشی نیز که به مغازه‌ای تبدیل‌شده فرهاد بشارتی با ایفای نقش گیل خان، پدربزرگ پورنگ می‌شود. همچنین چهار عروسک به نام‌های داور بابا، یاور بابا، باور مامان و امید مامان که فرزندان گلدون خان هستند را در این مجموعه می‌بینیم که سامان مظلومی، شوکت حجت، نازنین حقیری، صداپیشگی این عروسک‌ها را بر عهده‌دارند. درنهایت نیز سه کودک بازیگر داریم که نقش‌های طلوع، افق و بامداد فرزندان نانوا را ایفا می‌کنند.
درسا و عمو پورنگ در کنار خانواده‌ها
مهدی نیامنش، مدیر شرکت زیست‌بوم مجازی درسا که به‌عنوان حامی برنامه در این نشست حضور داشت، درباره دلیل حمایت از مجموعه "گل‌وبلبل" گفت: اکوسیستم به معنی مجموعه‌ای از دستگاه‌ها است که در تعامل با یکدیگر کار می‌کنند. دلیل اینکه از چه طریقی تصمیم گرفتیم که در این برنامه حضور داشته باشیم فضای مجازی و آسیب‌های آن در جامعه است. درباره فواید و معایب فضای مجازی صحبت‌های بسیاری را می‌توان داشت، اما در این میان باید از روش‌هایی بهره برد که در اصل به بچه‌ها کمک کند تا بتوانند به‌صورت درست و حساب‌شده از فضای مجازی استفاده کنند.
مدیر شرکت زیست‌بوم مجازی درسا بابیان اینکه طبق آمار 19 میلیون نوجوان در کشور ما از فضای مجازی استفاده می‌کنند که تعداد بالایی از آن‌ها نحوه استفاده درست از این فضا را نمی‌دانند، اظهار داشت: در ایران 40 میلیون گوشی هوشمند فعال است و 19 میلیون کاربر نوجوان که به‌راحتی به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دسترسی دارند. طبق گزارش پلیس فتا 60 درصد از روابط نامشروع از فضای مجازی آغاز می‌شود، از سوی دیگر همه ما خبرهایی را درباره تأثیرگذاری فضای مجازی بر روی کودکان و نوجوانان شنیده‌ایم و همین مسئله باعث نگرانی خانواده‌ها شده است، ازاین‌رو باید به این نکته اشاره کرد که بسیاری از خانواده‌ها یا به‌طورکلی فضای مجازی را برای کودکان خود فیلتر کرده و اجازه استفاده از آن را نمی‌دهند و یا به‌طورکلی کودکان و نوجوانان را در این فضا آزاد می‌گذارند.
نیامنش گفت: سواد رسانه امروز بحث روز جامعه است و اشتراکات فضای مجازی و رسانه بسیار زیاد است، متأسفانه سواد کودکان و نوجوانان درباره فضای مجازی از بزرگ‌ترها بسیار بیشتر است و بزرگ‌ترها دانش حضور در این فضا را ندارند. همین مهم باعث شده که کودکان و نوجوانان از بزرگ‌ترها پیشی بگیرند؛ البته نباید این نکته را فراموش کنیم که متأسفانه کودکان و نوجوان ما تنها در حوزه مهارت‌های دیجیتالی از بزرگ‌ترهای خود جلو هستند و در حقیقت مهارت زندگی در فضای مجازی را ندارند. درحالی‌که خانواده‌ها کاملاً برعکس این موضوع هستند یعنی مهارت زندگی رادارند اما مهارت فضای مجازی را ندارند، ازاین‌رو ما می‌خواهیم در کنار خانواده‌ها قرار بگیریم تا آن‌ها را در فضای مجازی یاری کنیم.
وی بابیان اینکه دانایی، رشد، سرگرمی و اینترنت پاک شعار زیست‌بوم مجازی درسا به شمار می‌رود، تصریح کرد: ما در اینجا با مسئله‌ای مواجهیم که هم فنی و هم محتوایی است. در قدم اول و مهم باید وارد فضای عملیاتی می‌شدیم و ثبت شرکت و فعالیت‌های شرکت به‌تنهایی کافی نبود، بنابراین به سراغ شرکت همراه اول رفتیم تا در بخش ارتباطات فعالیت‌هایمان را آغاز کنیم و بعد به سمت متخصصین حوزه رسانه رفتیم؛ اما این به‌تنهایی کافی نبود و برای اینکه بتوانیم حرفمان را به گوش کودکان و نوجوانان برسانیم باید به دنبال فردی می‌بودیم که بچه‌ها به‌خوبی به او اعتماد داشته باشند و صحبت‌هایش را به‌راحتی گوش کنند که بعد از تحقیق‌های بسیار به این نتیجه رسیدیم که بهترین فرد در این زمینه عموپوررنگ است.
مدیر شرکت زیست‌بوم مجازی درسا درباره درآمدزایی این شرکت خاطرنشان کرد: قطعاً ما محصولاتی داریم که با فروششان درآمدزایی می‌کنیم؛ بااین‌حال برخی محصولاتمان نیز تنها باهدف فرهنگ‌سازی و آموزش کودکان و به‌صورت رایگان ارائه می‌شود.
پرداختن به فضای مجازی رکن اساسی برنامه
داریوش فرضیایی که حالا بیشتر او را بانام عموپورنگ می‌شناسیم در ابتدای صحبت‌های خود گفت: خیلی خوشحالم که در سری جدید محله گل‌وبلبل به موضوع مبتلابه خانواده‌ها یعنی فضای مجازی پرداخته می‌شود. من هم معتقدم که بزرگ‌ترها در فضای مجازی از بچه‌ها عقب‌تر هستند و در این زمینه فقط فعل «نکن» را به کار می‌برند. درصورتی‌که می‌بایست سواد مجازی‌شان را بالا ببرند.
وی ادامه داد: متأسفانه فضای مجازی سرگرمی خوبی برای بچه‌ها شده است و خانواده‌ها نیز برای اینکه کودکان را از سرخود باز کنند و راحت‌تر باشند آن‌ها را به این سمت سوق می‌دهند درحالی‌که همین موضوع باعث ایجاد مشکلاتی در آینده و تربیت فرزندان خواهد شد.
فضای مجازی آفت محله گل‌وبلبل
احمد علی پور کارگردان این برنامه درباره تفاوت‌های سری جدید این مجموعه بیان کرد: همیشه در حوزه کاری‌ام دوست داشتم که مخاطب را غافلگیر کنم و دوست دارم در این سری نیز بچه‌ها را دائم غافلگیر کنم، اما متأسفانه فضای مجازی این امکان را نمی‌دهد و در همین کار ما نیز فضای مجازی تبدیل به یک آفت شده است و اجازه غافلگیری مخاطب را از ما سلب کرده است. چراکه همه عوامل با استفاده از گوشی موبایل و گرفتن عکس‌هایی از روند تولید شرایط جدید گروه را برای دوستانشان اطلاع‌رسانی می‌کنند.
وی ادامه داد: گروه سازنده برنامه همیشه واژه بهتر شدن را در رأس اهدافش قرار داده است. ما بهتر شدن را همیشه در رأس اهداف خود قرار داده و بعضی‌اوقات نیز در وسعت دادن آن تلاش می‌کنیم، اما گاهی نیز به عمق دادن به کیفیت فکر می‌کنیم. یادم هست زمانی که محله گل‌وبلبل را تولید می‌کردیم بیشتر به وسعت فکر کردیم و در سری دوم قصدمان این است تا به بهترشان کیفیت آن فکر کنیم. در سری جدید به این دلیل که در سری قبل از خانواده گلدون زیاد صحبت می‌کردیم خانواده او را گسترش داده و خانه‌‌ای نیز برای او در نظر گرفتیم. ضمن اینکه اقدامات ویژه‌ای در سری دوم داریم و از چیزی که کمتر برای بچه‌ها در سینما و تلویزیون بهره گرفته‌اند یعنی جلوه‌های ویژه استفاده بیشتری داریم.
قسمت اول از سری جدید این برنامه جمعه‌شب مصادف با شب میلاد پیامبر (ص) ساعت 19:30 به روی آنتن می‌رود. طبق روال سابق در هر هفته چهار قسمت پخش می‌شود که سه‌شنبه، چهارشنبه، پنج‌شنبه و جمعه قسمت‌های جدید و بازپخش آن‌ها جمعه، شنبه، یکشنبه و دوشنبه صبح از شبکه دو پخش می‌شود.
محمد علی‌پور نویسنده مجموعه با اشاره به بازخوردهایی که از مخاطب دریافت کرده‌اند، گفت: در تلاشیم تا در سری جدید قدم‌های بیشتر و باکیفیت‌تری را نسبت به سری قبل برداریم و مثل گذشته از انرژی مثبت مردم استفاده کنیم.
وی با اشاره به پخش نوروزی این برنامه اظهار داشت: پخش "محله گل‌وبلبل 2" در ایام نوروز هم در 15 قسمت ادامه دارد که به‌صورت ویژه قصه‌های جدیدی را خواهیم داشت.
مسلم آقاجان زاده درباره حضور پشتیبان در این برنامه نیز گفت: حضور پشتیبان‌های تجاری در برنامه‌های کودک کار درستی نیست و سال گذشته نیز ما پشتیبان تجاری نداشته‌ایم. پشتیبان ما شهرداری بود که در بخش خدمات شهری فرهنگ‌سازی صورت گرفت. در این سری هم زیست‌بوم درسا درباره خلأ و کمبود سواد رسانه‌ای بین بچه‌ها در فضای مجازی آموزش‌های لازم را ارائه می‌دهد.
نیامنش در همین زمینه افزود: بخشی از مخاطبان پوررنگ خانواده‌ها هستند و ما نیز دنبال همین هستیم و طی همین کارهای فرهنگی انجام می‌دهیم. در چند قسمت اول می‌بینیم که فرهنگ به تجارت غلبه می‌کند.
وی ادامه داد: موسسه درسا 2 سال قدمت دارد و مابعد از این‌همه مدت به دنبال راه‌حل‌های فنی بودیم. اتاق فکرهای بسیاری داشتیم که طی آن برای بهتر شدن ارتباط کودکان در فضای مجازی راه‌حل‌هایی را ارائه دادیم.
محمد علی پور نویسنده این برنامه درباره تعامل با شرکت زیست‌بوم مجازی درسا در خصوص نگارش متن‌ها گفت: از همان ابتدا از این گروه خواستم که محتوای کار خود را در اختیارم قرار دهند. برای مثال فضای مجازی پاک یکی از موضوعاتی بود که توسط آن‌ها به من ارائه شد و من آن را به قالب نمایشی برده و از نگاه کودک و خانواده قصه‌ای برای آن ساختم. همچنین یک گروه مشاوره و روان‌شناس کودک نیز در کنار ما حضور دارند و در این زمینه به ما مشورت می‌دهند. اغلب موضوع‌هایمان را از سبک زندگی می‌گیریم.
مسلم آقاجان زاده در پاسخ به این سؤال که فکر نمی‌کنید 90 قسمت برنامه حول فضای مجازی ممکن است از حوصله مخاطب خارج شود، گفت: در این 90 قسمت بیش از 50 موضوع در فضای مجازی بیان شد؛ اما نکته این است که مخاطب ما کودک است و باید تکرار صورت بگیرد تا برایش نهادینه شود و کودک اغلب با تکرار یک موضوع آن را به خاطر می‌سپرد. از سوی دیگر موضوعات سبک زندگی نیز از دیگر موضوعاتی است که ما در این سری به آن‌ها خواهیم پرداخت.
وی با اشاره به برنامه "محله بهداشت" نیز عنوان کرد: برای مثال زمانی که ما بچه بودیم برنامه‌ای تحت عنوان محله بهداشت پخش می‌شد و در آن شخصیت‌هایی حضور داشتند که برخی موارد را به کودکان آموزش می‌دادند. معتقدم برخی شعارها و آموزش‌ها برای اینکه اثرگذار باشند باید تکرار شوند.
علی‌پور همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگار هنرآنلاین درباره اینکه آیا قرار است پیام‌ها شعاری در اختیار مخاطب قرار گیرد یا خیر؟ اظهار کرد: تمام تلاشمان را کردیم تا در قالب قصه شعارهایمان را بیان کنیم و برای ارتقای سطح کار قصه‌گویی کنیم بنابراین برنامه شعاری نیست درحالی‌که باید شعاری هم باشد. چراکه مخاطب ما کودک است و باید خیلی رو با او صحبت کنیم تا به‌اشتباه نیفتد. شعار همیشه بد نیست به شرطی که همراه باشعور باشد شعار ما این است که بچه در فضای مجازی نباید تنها بماند. چرا؟ پاسخ به این سؤال در دل قصه است و قرار نیست 45 دقیقه شعار دهیم اما شعار هم جزئی از کار ماست و چگونه این شعار را بدهیم مهم است. سعی‌مان این است از نصیحت‌گویی کم کنیم تا اثرگذاری درستی داشته باشیم ما هم می‌خواهیم تربیت کنیم و هم در برنامه نشاط لازم را داشته باشیم که این کار بسیار سختی است.
کارگردان این برنامه در ادامه گفت: برای بررسی کردن برخی مسائل در تلویزیون محدودیت‌هایی داریم و امیدوارم که با این اوصاف بتوانیم اثرگذاری لازم را روی مخاطب داشته باشیم و از طرفی در تربیت، آموزش و خندان او بازخوردهای مثبتی دریافت کنیم.
عمو پورنگ برند شبکه دو
آقاجان زاده درباره دلایل عدم حضور محله گل‌وبلبل در شبکه کودک بیان کرد: معتقدم در شبکه کودک نیز دوستان و همکارانمان زحمات بسیاری می‌کشند، اما بااین‌وجود کارهای کودک همچنان کمتر از قبل ساخته می‌شود. این در شرایطی است که مخاطب اصلی تلویزیون کودکان هستند. از طرفی هنوز ساختار شبکه یک و دو عمومی هستند و همچنان فضای کودک خود را حفظ کرده‌اند. ما نیز از شبکه یک به شبکه دو آمدیم. همچنین ازلحاظ برند بودن باید بگویم که ما برند شبکه دو هستیم و مسئولان تلویزیون نیز دوست ندارند که از شبکه دو به شبکه دیگری کوچک کنیم و برند خود را از دست نمی‌دهند.
کارگردان "محله گل‌وبلبل 2" در پاسخ به این سؤال که برای انتخاب بازیگرهای این مجموعه از بازیگرانی استفاده کردید که در حوزه کودک کارکرده بودند، گفت: اصولاً به این موضوع معتقد نیستم چراکه به‌هرحال هر بازیگری روزی می‌تواند کار کودک را آغاز کند و قطعاً همه افراد این اولین بار را در کارنامه‌شان دارند. برای مثال برای انتخاب خانم شریفی‌نیا علاوه بر شرایط خانوادگی و بازیگری‌شان ما به تعدادی از پارامترها برای قرار گرفتن او کنار امیرمحمد فکر کرده بودیم و حتی درباره هماهنگی این دو بازیگر صحبت‌هایی شده بود.
علی‌پور کارگردان این برنامه در پاسخ دیگر به سؤال خبرنگار هنرآنلاین درباره آهنگ‌های این مجموعه و تولید آثار جدید گفت: مهرداد نصرتی مثل سری قبل آهنگ‌سازی این برنامه را به عهده دارد. در استودیو نیز چند ترانه قدیمی و محبوب پوررنگ تقدیم می‌شود، اما ترانه‌های جدید نیز داریم که قرار است پخش شود.
فرضیایی نیز گفت: برخی از این ترانه‌های قدیمی برایم همچنان نوستالژی دارد و دوستشان دارم.
وی بابیان درخواستی از اهالی رسانه گفت: حدود 15 سال است که تلاش می‌کنیم تا در حوزه کودک برنامه‌ای جدید را برای بچه‌ها تهیه کنیم و شما مطمئن باشید اگر هر گروهی برای کودکان کار می‌کنند به‌طورقطع دغدغه اصلی‌شان بچه‌ها هستند و اصلاً نگاه تجاری ندارند و هدف اصلی ما ارتباط با بچه‌ها است که متأسفانه فضای مجازی همین بچه‌ها را از ما گرفته است.
آقاجان زاده در پایان ضمن اشاره به صحبت‌های رفتاری در خصوص فضای مجازی گفت: مقام معظم رهبری چندی پیش درباره فضای مجازی تأکید بسیاری داشتند و گفته بودند که تلویزیون به این فضا کمتر پرداخته است. ما نیز تلاشمان بر این است تا در بخش فضای مجازی که در حال حاضر دغدغه اغلب جامعه است آموزش‌های لازم را به خانواده‌ها و فرزندان ارائه دهیم.
گردش در این محله با صفا خالی از لطف نبود و جذابیت‌های خاص خودش را به همراه داشت. در نهایت پایان بخش گردش ما در محله گل‌و بلبل عکس دسته جمعی بود که در میدان اصلی محله به یادگار ثبت شد.