سرویس سینمایی هنرآنلاین: سرانه مطالعه درکشور به زیر دو دقیقه رسیده است و این یعنی زنگ هشدار به صدا درآمده، تا مسئولان فرهنگی دراین زمینه چارهای بیندیشند.
با وجود اینکه جامعه ما به سرعت رو به مدرنیته شدن در حال حرکت است، اما از سوی دیگر و به همان اندازه نیز در حال دور شدن از فرهنگ مطالعه هستیم. فرهنگی که سالیان سال است در کشور ما رخنه کرده و سرآمدان ادبیات و فرهنگ از آن سربرآوردهاند، این روزها به واسطه وجود دنیایی به نام دنیای مجازی و اینترنت روز به روز در حال تضعیف است و ما روز به روز از فرهنگ مطالعه دور میشویم.
قدیمیها همچنان عادت به خواندن کتابهای کاغذی دارند و نسل جدید دائماً سر در گوشی و تبلت از این گروه به گروه دیگر میروند، گاه دراین میان مطالبی که به درد بخور باشد هم دیده میشود که به سرعت از آن عبور میکنند. دیگر نسل جدید حوصله خواندن و ورق زدن کتابهای کاغذی را ندارد. دانشگاهها هر روز منابع مطالعاتی خود را کوچک و کوچکتر میکنند و دانشجویان امروز نیز خیلی حوصله تحقیق وپژوهش و مطالعه چندان کتاب را ندارند، شاید هم وقتش را ندارند.
اما این در مقایسه با کشورهای اروپایی که روزانه بین یک تا چند ساعت زمان میگذارند و در حال مطالعه هستند یعنی فاجعه، در کشورهای اروپایی و حتی آسیایی مردم روزانه مدت زمانی را صرف مطالعه میکنند و مسئولان فرهنگی نیز تلاش میکنند تا خوراک مناسب مطالعاتی را برای مردم شهرشان و در اماکن عمومی فراهم کنند.
از آنجایی که مسئولان فرهنگی ما هنوز اهمیت این موضوع را درک نکردهاند، هنرمندان این روزها دست به کار شدهاند و با ایجاد کمپینهای مختلف تلاش میکنند تا مردم را حداقل به خریدن کتاب تشویق کنند.
تهران گردی با طعم کتابگردی و حضور در کتابفروشیها نیز یکی از همین اقداماتی است که به همت احمدمسجد جامعی دو سالی است که شکل گرفته و امسال نیز علاوه بر حضور پرتعداد هنرمندان و اهالی فرهنگ، وزیر فرهنگ وارشاد را نیز همراه خود کرد و شکل جدیتری به خود گرفت و بااستقبال پرشوری روبه رو شد. هرچند که در هوای آلوده تهران که این روزها نفس کشیدن را سخت میکند، این حرکت نمادین میتوانست به گونهای دیگر و در زمانی مناسبتر رقم بخورد.
اما سؤال نگارنده این یادداشت از مسئولان و هنرمندان عزیز حاضر در این کمپین این است که آیا صرفاً با حضور در کتابفروشیها و گرفتن عکس یادگاری از کتابهای خریده شده و نشده، آمار سرانه مطالعه در کشور افزایش پیدا خواهد کرد؟
مگر چه تعداد از مردم با دیدن عکسهای دعوت به کمپین کتابگردی 27 آبان ماه، زمان خود را صرف خرید کتاب کردند؟ اصلاً خرید کتابی که هرگز خوانده نمیشود چه اهمیتی دارد؟ هنوز در کتابخانه بسیاری از ما کتابهای نخوانده بسیاری وجود دارد که باید خوانده شوند، آیا بهتر نیست مخاطبان را به خواندن کتاب تشویق کنید تا خریدن کتاب؟ تنها کتاب خریدن مهم نیست، مهم این است که کتاب خریداریشده خوانده شود وقتی این اتفاق شکل بگیرد قطعاً در پی مطالعه خرید کتاب نیز افزایش خواهد یافت. آنچه امروز در صفحات اجتماعی دیده شد، تنها عکسهای یادگاری بودند که هنرمندان از حضور در کتابفروشیها با هم به یادگار ثبت کردند و پرونده این کتابگردی نیز بسته شد تا سال آینده که چه اتفاقی رخ دهد.
به نظر میرسد هنوز فرهنگ مطالعه آنچنان که بایدوشاید درک نشده است و هدف از ایجاد این کمپینها نیز مشخص نیست. دعوت به خوانش کتاب مهم است نه خرید آن.
با این که این حرکت نمادین بسیار زیباست و هدف از تشکیل آن هرچه که باشد در میان سیل انبوه پیامهای بیمحتوای شبکههای اجتماعی غنیمت است، اما کتاب را نباید محبوس کرد، باید خواند، فهمید و درک کرد و این اتفاق تنها به دست خودمان رقم خواهد خورد، نه هیچ مسئول و هنرمندی دیگر. بیایید کتاب را بخریم و بخوانیم.