به گزارش هنرآنلاین، سیزدهمین جلسه فصل نهم پاتوق فیلم کوتاه با همکاری موسسه فرهنگی، تبلیغاتی بهمن سبز-پخش رویش در پردیس سینمایی بهمن برگزار شد.
در این جلسه ۴ فیلم‌کوتاه «باغ وحش» به کارگردانی نفیسه زارع، «نیمکت» به کارگردانی بهروز شمشیری، «از کار افتاده» به کارگردانی سیدحمید کرمانی و «رخ‌پوش» به کارگردانی مسعود دهنوی به نمایش درآمدند و سپس امیر قادری منتقد سینما بهعنوان کارشناس و محمد صابری بهعنوان مجری‌کارشناس برنامه به نقد این آثار پرداختند.
بابک خواجه‌پاشا کارگردان سینما بهعنوان مهمان ویژه در این پاتوق حضور داشت و در کنار علاقه‌مندان سینمای کوتاه به تماشای آثار نشست.
فیلمی که ما دوست نداریم، با فیلم ضعیف فرق دارد
امیر قادری منتقد سینما در بخش ابتدایی میز نقد و بررسی فیلم‌ها اظهار کرد: من پیش از این چند بار به این جلسات آمده بودم و گاهی از فیلم‌های خوشم می‌آمد اما واقعیتش را بخواهید فیلم‌های این نوبت از پاتوق را خیلی دوست نداشتم. البته فیلم‌ها ایراد گرامری ندارند و ضعیف نیستند، به‌طور کلی اینکه آدم یک فیلم را دوست نداشته باشد با اینکه یک فیلم ضعیف باشد، فرق دارد. پس تاکید می‌کنم که فیلم‌ها هیچ‌کدام ضعیف نبودند بلکه در این بسته آن فیلمی که من را برانگیزاند وجود نداشت.
دشواری ساخت فیلم کوتاه در شهرستان
سید حمید کرمانی کارگردان «از کار افتاده» درباره ایده این فیلم گفت: در قانون بیمه در حوزه بیماری صرع مشکل وجود دارد و ما سعی کردیم به نقد این قانون از بیمه بپردازیم. در واقع اینچنین است که قوانین موجود بیمه، کار افتادگی به‌دلیل بیماری صرع را به رسمیت نمی‌شناسد و خیلی سخت برای آن حکم صادر می‌کنند. ایده اولیه قصه «از کارافتاده» را هم از یک اتفاق تقریبا مستند برداشت کردم.
در ادامه قادری با اشاره به صحنه‌ای از فیلم که کاراکتر در حیاط دچار صرع می‌شود، توضیح داد: این صحنه من را خیلی یاد فیلم «گوزن‌ها» انداخت و نمی‌دانم چقدر در این اجرا تعمد داشتید. اما بازهم باید این نکته را تأکید کنم که این فیلم‌ها، حداقل‌های تکنیکی را دارند و ضعیف نیستند. فیلم ایده تلخی دارد و حتی می‌توان آن را طنز تلخ در نظر گرفت.
این منتقد ادامه داد: کارگردانانی که یک ایده مرکزی برای فیلم کوتاه خود دارند، نباید گسترش داستان، نوآوری فنی در فرآیند اجرای آن ایده را فراموش کنند. باید کاری کنیم که تماشاگر بیشتر درگیر فیلم شود، «از کار افتاده» هم فیلم ضعیفی نیست و یک اثر فکرشده است که به‌نظرم بیش از اندازه روی ایده مرکزی خود متمرکز شده است.
کرمانی درباره تجربه تولید فیلم‌کوتاه «از کار افتاده» در استان زنجان گفت: من به طور تخصصی در حرفه صدابرداری در سینما مشغول به کار هستم و نزدیک پنجاه فیلم را صدابرداری کرده‌ام. بعدها به سمت کارگردانی آمدم. بدترین و سخت‌ترین مرحله فیلمسازی در استان‌ها تأمین تجهیزات فیلمبرداری است. من عطف به سخنان آقای خواجه‌پاشا باید بگویم نه اینکه نمی‌شود با گوشی فیلم ساخت اما آنقدر رقابت سخت است که نمی‌شود با موبایل فیلمی ساخت که در جشنواره حضور پیدا کند. این را هم باید بگویم که برای «از کار افتاده» پنج روز آفیش تجهیزات داشتیم و روزی یازده میلیون هزینه آن‌ها بود.
قادری هم در ادامه گفت: در دنیایی که همه حدی از فیلمسازی را می‌توانند انجام دهند باید دنبال چیزی باشید که فیلمسازی شما را با بقیه متمایز کند. با این حال «از کار افتاده» یک فیلم سالم و خوب بود.
این فیلم، قصه سی سال پیش خودم است!
سپس نوبت به «نیمکت» رسید که قادری درباره این فیلم گفت: اجرای این فیلم از ایده آن بهتر بود، ایده «نیمکت» من را یاد فیلم‌های کوتاه دهه شصت می‌انداخت با این حال انتخاب بازیگر کودک و معلم فیلم خوب بود اما ایده من را یاد فیلم‌های کانون پرورش می‌انداخت و به نظرم تازه نبود.
بهروز شمشیری کارگردان «نیمکت» هم اظهار کرد: «نیمکت» دومین فیلم کوتاه من است که در جشنواره فیلم کوتاه تهران هم حضور داشت و محصول انجمن سینمای جوانان ایران است. باید بگویم برخی می‌گفتند فیلمنامه «نیمکت» آب، دوغ، خیاری است و پای کار تولید آن نیامدند اما من آن را ساختم و وقتی فیلم به مرحله مرحله پس‌تولید رسید، انجمن از ما خواست در کنار فیلم باشد.
شمشیری با بیان این مطلب که منتقد هم باید نقدپذیر باشد، بیان کرد: اینکه اجرا را بیشتر از فیلمنامه دوست داشتید، نظر شخصی شماست، سال گذشته فیلمی در جشنواره بود که میلیاردی برایش هزینه شده بود اما از آن میان فیلم من نامزد جشنواره شد، نقد با مسخره کردن فرق دارد.
وی با اشاره به اینکه طراحی صحنه و لباس «نیمکت» را خودش انجام داده است، توضیح داد: این یک فیلم دهه شصتی است، فیلمی است که بر اساس واقعیت ساخته شده و اتفاقی است که سی سال پیش برای خودم رخ داد. من در واقع دوست داشتم زندگی یک بچه دهه شصتی را روایت کنم که وقتی کسی این فیلم را می‌بیند من را درک کند.
قادری هم مطرح کرد: بازیگر نقش کودک هم در این فیلم خوب بود و مخاطب را با خود همراه می‌کرد.
شمشیری درباره بازیگر کودک فیلم بیان کرد: این بچه، خواهرزاده من است، او بازی نکرده بلکه زندگی خود را به نمایش گذاشته است. اگر او نبود این فیلم را نمی‌ساختم. گرچه در ابتدای این برنامه گفته شد با گوشی آیفون فیلم بسازید اما به نظرم این کار را نکنید بلکه فیلم خودتان را بسازید، بگذارید دیگران شما را مسخره کنند اما روزی می‌رسد که همان‌ها شما را تشویق کنند.
وقتی کارگردان شیفته موقعیت‌های فیلم می‌شود
قادری در ادامه نقدوبررسی فیلم‌های پاتوق سیزدهم و در غیاب مسعود دهنوی کارگردان فیلم‌کوتاه «رخ‌پوش» درباره این فیلم گفت: به نظرم کارگردان شیفته موقعیت فیلم شده است، مثلاً آن موقعیتی که خانمی که مجبور است به جای مردها اذان بگوید. اما فیلم مشکل تدوام داستان دارد و نتوانسته پلات‌های داستانی را کنار هم بچیند.
وی با بیان این که نماهای دور روستا و صحنه انفجار در پایان فیلم خوب اجرا شده است، مطرح کرد: کارگردان شیفته برخی از موقعیت‌های فیلم خود شده است اما آن موقعیت‌ها تأثیری را که «باید» نمی‌توانند بگذارند. شیفتگی نسبت به ایده یک مشکل مهلک است که در سینمای جهان هم وجود دارد. در سینمای کوتاه هم به خاطر ارجحیت ایده، این موضوع خود را بیشتر نشان می‌دهد. نمی‌دانید چقدر عنصر باورپذیری، نقش مهمی در ساخت فیلم خوب دارد.
منتقد سینما شدم برای اینکه...
قادری در غیاب کارگردان «باغ وحش» هم ضمن تأیید نکات یکی از حاضران در پاتوق درباره نقاط ضعف این فیلم در زمینه پرداخت شخصیت و انتخاب زاویه‌نگاه درست برای روایت، درباره آن اظهار کرد: کارگردان می‌خواهد دو داستان را به هم پیوند بزند. لحظه‌ای که قرار است این دو داستان با هم پیوند بخورند، تماشاچی با آن همراه نمی‌شود.
این منتقد سینما در پایان تأکید کرد: سطح فیلم کوتاه در ایران بسیار بالا رفته، در واقع جلسه‌ای نبوده است که من یک فیلم را دوست نداشته باشم. من در دهه هشتاد جشنواره‌ها و فیلم‌های کوتاه را به شکل جدی دنبال می‌کردم و به نظرم سطح فیلم‌های کوتاه امروز بسیار پیشرفت کرده است. دلیل اینکه منتقد شدم این بود که هر فیلمی که دوست داشتم نامی از آن‌ها در کتاب‌ها و فهرست برگزیدگان جشنواره‌ها نبود! برای همین خیلی درگیر و دل‌بسته جشنواره‌ها نباشید.