گروه سینمایی هنرآنلاین: امیر زاغری طراح صحنه «موقعیت مهدی» به کارگردانی هادی حجازی‌فر که این روزها در سینماهای سراسر کشور روی پرده است، با اشاره به اینکه حجازی‌فر را ۲۰ سال است می‌شناسد و در یک دانشگاه درس خوانده‌اند، درباره حضور در این پروژه سینمایی گفت: شروع همکاری ما با تئاتر رقم خورد و پس از آن یکی دو مجموعه تلویزیونی و یک فیلم نیمه‌بلند با هم کار کردیم تا به «موقعیت مهدی» رسیدیم.

وی که نامزد سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه برای «موقعیت مهدی» از چهلمین جشنواره فیلم فجر بوده است، درباره حضور در نخستین کار سینمایی‌ خود افزود: کمتر اتفاق می‌افتد یک کار تاریخی به طراح صحنه پیشنهاد شود. چرا که عموما تعدادی طراح برای این گونه کارها وجود دارد. از سوی دیگر بسیار علاقه‌مند بودم چنین فضایی را تجربه کنم اما «موقعیت مهدی» پروژه دوستم بود و نمی‌خواستم به دلیل نداشتن تجربه آسیبی از سوی من به کار وارد شود که خوشبختانه با گفتگوهای بسیار به نتیجه قابل قبول رسیدیم.

طراح صحنه «موقعیت مهدی» در پاسخ به این پرسش که قبل از این فیلم سینمایی تا چه اندازه با برادران باکری آشنا بوده است، گفت: در این کار به ابعاد گسترده شخصیت حمید و مهدی باکری پی بردم و پیش از این پروژه شناختم نسبت به آن‌ها کم و ضمنی بود.

زاغری درباره تحقیق و پژوهش‌هایی که برای طراحی صحنه این اثر انجام داده است، گفت: آن چیزی که ما دنبال آن بودیم، بیشتر در خاک عراق اتفاق افتاده بود، پس باید به آرشیو خارجی دست پیدا می‌کردیم که خوشبختانه این اتفاق افتاد. مستندانی که جمع‌آوری کردیم، بسیار به ما کمک کرد تا به آن چیزی که می‌خواهیم برسیم. پس از آن نیز در بخش هنری کار به کمک کارگردان و بحث‌ها و گفتگوهایی که باهم داشتیم، کار را پیش بردیم.

وی با اشاره به اینکه گروه سازنده به دو دلیل تلاش کرده‌اند از هر آنچه در اختیار داشتند، استفاده کنند، تصریح کرد: هر چیز اضافه‌ که ما می‌ساختیم ممکن بود به اصطلاح از کار بیرون بزند. از سوی دیگر، بحث مالی در پروژه مطرح بود که کارگردان بسیار روی آن تاکید داشت؛ یعنی بارها به این مساله اشاره کرد که همه تلاش کنیم با کمترین هزینه بهترین اتفاق را رقم بزنیم و خوشبختانه این اتفاق رخ داد.

طراح صحنه «موقعیت مهدی» درباره لوکیشن جزیره مجنون گفت: برای ایجاد جزیره مجنون از دریاچه نمک که آلودگی اطراف آن وجود ندارد و بافت جلگه‌ای دارد، استفاده کردیم یعنی نزدیک به ۶۰۰ تا ۷۰۰ متر سدبند و نزدیک به ۱۲۰۰ متر جاده با ارتفاع یک متر و نیم ایجاد کردیم.

وی با بیان اینکه در «موقعیت مهدی» از به کارگیری آکسسوارهای مختلف پرهیز کرده عنوان کرد: امکانات استفاده از اکسسوار متفاوت برایمان وجود داشت اما دنبال به رخ کشیدن و به اصطلاح شلوغ‌کاری نبودیم و این موضوع در تمام فیلم مشهود است. اگر بخواهم مثالی برای این بخش بزنم در تمام پلان‌های روستای حربیه عده‌ای از دوستان نی‌ها را در باد تکان می‌دادند تا در هوا پخش شود و در کنار آن دسته دسته نی‌ها را می‌سوزاندیم و در هوا پخش می‌کردیم تا خاکسترها قابل مشاهده باشد یعنی سعی کردیم فضاسازی کنیم تا اینکه دست به چیدمان‌های شلوغ بزنیم.

زاغری درباره ویژگی شاعرانه «موقعیت مهدی» گفت: بخشی از روایت شاعرانه به فضایی که ایجاد می‌شود، وابسته است و بخشی دیگر به دیالوگ و دکوپاژی که رخ می‌دهد. برای این روایت در گفتگو با کارگردان به این نتیجه رسیدیم همه موارد را به‌گونه‌ای طراحی کنیم که ذهن و تجربه بصری ما را به سمتی ببرد که آن را حس کرده‌ایم. اگر چه سن برخی از ما به اوایل دهه ۶۰ نمی‌خورد اما با ورق زدن آلبوم و تماشای عکس‌ها و مستندهای مختلف تلاش کردیم به آن برسیم.

وی تاکید کرد: ما از رنگ‌های عجیب و غریب در خانه‌ها استفاده نکردیم و همه خانه‌ها را به رنگ کرم و نخودی که آن زمان بوده است، درآوردیم گرچه این کار با ریسک بسیار همراه بود. از سوی دیگر، طراحی صحنه در خدمت روایت فیلم است و از مواردی استفاده کردیم که به پیشبرد قصه کمک کند که در بخش شهری، آکسسوار بسیار به ما کمک کرد.

زاغری در پایان درباره تفاوت طراحی صحنه در آثار سینمایی با دیگر گونه‌ها خاطرنشان کرد: یکسری الگوها و پیش‌فرض‌ها برای طراحی در ژانرهای مختلف وجود دارد اما مساله اصلی نگاه کارگردان به کار است. برای مثال ژانر فیلم دفاع مقدس اما نگاه کارگردان به آن مستندگونه و نمایش جزئیات واقعیت است. در طراحی صحنه فرمول‌بندی یا مرزبندی وجود ندارد بلکه باید در راستای فیلم و نگاه کارگردان باشد.