گروه سینمایی هنرآنلاین: پژمان موسوی، روزنامه‌نگار با اشاره به اینکه اکران ۲ مستند «پنهان» ساخته شیرین برق‌نورد و «برندگان» به کارگردانی امید عبداللهی در قالب یک بسته در سینماهای هنر و تجربه اتفاقی خوب است بیان کرد: وقتی «پنهان» به پایان رسید به نظر منِ مخاطب آمد که هنوز یک گمشده‌ای دارم و نتوانستم به پاسخ اصلی و دقیق برسم اما زمانی که «برندگان» نمایش داده شد، اقناع و موفق شدم به مفهومی که مد نظر کارگردان «پنهان» و «برندگان» است، برسم. در حقیقت اکران این ۲ مستند کنار یکدیگر باعث شد به درکی عمیق‌تر از موضوع‌ها برسم، بیشتر به آن فکر کنم و زوایای پنهان مسایل برایم آشکار شود.
این روزنامه‌نگار درباره فیلم «پنهان» که به موضوع ملیت پرداخته است، گفت: صحبت درباره ملیت، مرز، جغرافیای فرهنگی و مفاهیمی از این دست که در گذشته اتفاق افتاده جزو مواردی است که یا باید درباره آن بخوانیم یا در فیلم‌ها ببینیم چرا که کمتر چیزی از آن در روزگار ما باقی مانده است اما دیوار برلین استثناً تنها نمادی است که از آن دوران سپری‌شده مانده و همچنان هست. بودن بخش‌هایی از دیوار به ما کمک می‌کند به یک درکی از اتفاقی که در آن سال‌ها رخ داده و آنچه بر مردم آلمان گذشته است، برسیم.
موسوی ادامه داد: من کمتر از یک ماه پیش سفری به برلین داشتم و از دیوار برلین بازدید کردم. این دیوار فارغ از ریشه‌های تاریخی اینکه چرا ساخته شد، مخالفان و موافقان آن چه می‌گویند، تنها چیزی است که به ما نشان می‌دهد چه فاصله‌ای می‌توان میان افرادی که در کنار یکدیگر زندگی می‌کردند و از یک ملیت بودند، ایجاد و آن‌ها را با یکدیگر غریبه کرد، رو در روی هم قرار داد و تمام پیوست‌های دیرینه‌ای که بین افراد شهر بوده است از یکدیگر باز و همه را تفکیک کرد.
وی تصریح کرد: دیوار برلین در واقع می‌تواند به همه نشان بدهد چقدر یک دیوار به ظاهر ساده و سیمانی می‌تواند خطرناک باشد و افراد را از یکدیگر دور کند یعنی یک دیوار توانست کسانی را که همدیگر را دوست داشتند و با هم زندگی می‌کردند از یکدیگر جدا کند. در سال‌هایی که دیوار برلین پابرجا بود، افراد زیادی تلاش کردند از آن عبور کنند و خود را به سمت دیگری و چیزی که بودند، برسانند. تخریب دیوار آدم‌ها را به هم رساند.
موسوی درباره ساختار «پنهان» هم گفت: این فیلم با کنار هم قرار دادن روایت‌ها، فلش‌بک‌هایی به تصاویر آرشیوی، نمایش عمق فاجعه و به تصویر کشیدن شرایط امروز آن جامعه یعنی یک شهر آزاد و شاد موفق شده پیام مهمی به مخاطب منتقل کند. نمایش ۲ وضعیت کاملا متناقض در این مستند اتفاق مهمی است و توانست عمق فاجعه را به مخاطب نشان بدهد یعنی اگر «پنهان» اثری درباره دیوار برلین بود هیچ وقت نمی‌توانست نشان بدهد یک تفکر چگونه می‌تواند زندگی را تحت‌الشعاع قرار بدهد.
موسوی در بخش دیگر صحبت‌های خود درباره مستند «برندگان» گفت: به عنوان یک ایرانی توانستم با موضوع «پنهان» ارتباط بگیرم و هشدارهایی را که به مخاطب می‌داد، درک کنم اما موضوع فیلم «برندگان» به زندگی روزانه ما مربوط است و سال‌هاست درگیر آن هستیم. یعنی کمتر محفلی است که در آن درباره مهاجرت صحبت نشود یا شخصی از تصمیم خودش برای مهاجرت نگوید.
این نویسنده با اشاره به اینکه مخالف مهاجرت به معنای کامل آن و تَبی است که در حال حاضر در جامعه شکل گرفته افزود: فکر می‌کنم نباید به موضوع مهاجرت دامن بزنیم و اینگونه تصور کنیم که همه چیز با رفتن حل می‌شود. این مستند هم تلاش می‌کند بدون موضع‌گیری و قضاوت زندگی افرادی را روایت کند که قصد مهاجرت دارند. از سوی دیگر در این مستند بهره بردن از جوانانی که در حوزه موسیقی مشغولند، هوشمندانه است چرا که روایت این موضوع از سوی آن‌ها باورپذیرتر است.
موسوی گفت: البته من حس کردم کفه رفتن نسبت به نرفتن در این مستند سنگین‌تر است و احتمالا مخاطبی که «برندگان» را می‌بیند، بیش از آنکه علاقه‌مند به ماندن باشد، می‌خواهد مهاجرت کند. این برداشت من است و نه تنها نقطه ضعف فیلم نیست بلکه ویژگی آن است چراکه بیشتر در جهت منافع کسانی بود که دوست دارند مهاجرت کنند در حالی که ما به عنوان فیلمساز و روزنامه‌نگار و کسانی که در این حوزه کار می‌کنیم ضمن حفظ موضع بیطرفانه باید از خطرات، ویژگی‌ها و نفی مهاجرت به هر قیمت ممکن صحبت کنیم.
موسوی در پایان با بیان اینکه هیچ مخاطبی از تماشای بسته مستند «پنهان-برندگان» پشیمان نخواهد شد، خاطرنشان کرد: این دو مستند در واقع بازتابی از دغدغه‌ها و دلمشغولی ما انسان‌ها فارغ از شغل، سن و حرفه است که می‌توانیم خود را در آن پیدا کنیم و به سوال‌هایمان پاسخ دهیم. در «پنهان» مخاطب افرادی را که صحبت می‌کنند، نمی‌بیند بلکه تنها صدایشان را می‌شنود و حرف‌هایشان را می‌خواند اما در همین مستند می‌توان به این موضوع پی برد که انسان مدرن و معاصر به موضوع جغرافیا و ملیت فکر می‌کند و برایش دغدغه است. مهم‌ترین دلیل برای تماشای این ۲ مستند این است که مخاطب با دریافتی تازه از جهان سالن نمایش را ترک و بیشتر و عمیق‌تر درباره ملیت و مهاجرت فکر کند.