گروه سینمایی هنرآنلاین: آرمان قلیپور مستندساز که به تازگی با مستند «چامون» حضور موفقی را در جشنوارههای جهانی سپری کرده است، درباره مشخصههایی که سبب دیده شدن آثار در جشنوارههای جهانی میشود، گفت: به عنوان مستندساز همیشه سعی میکنم با واقعیت کار کنم؛ یعنی تلاش اصلیام معطوف این است که داستانی که رخ میدهد را با شخصیتهای اصلی و بیان خلاقانه که وظیفه هر فیلمسازی است، روایت کنم.
وی افزود: بنابراین بازخوردی که من گرفتم به این صورت بود که واقعی بودن فیلم سبب شد هر مخاطبی که هر جای دنیا فیلم را دید، توانسته با داستان آن ارتباط برقرار کند. در نتیجه در درجه اول برای روایت مستند تعهد به واقعیت موضوع مهمی به شمار میآید. علاوه بر این مستند «چامون»، نگاهی متفاوت به پدیده کرونا داشت که شاید تاحدی آن را متمایز میکرد.
کارگردان مستند «فرزندان خونیار» در ادامه بیان کرد: تمام فیلمهایی که در بخش کرونای سینماحقیقت سال گذشته حضور داشتند، در محیطهای بیمارستانی و خاکسپاری بود که اتفاقا با خطرپذیری بالا و زحمت بسیار تولید شده بودند. مستند «چامون» یک نگاه خیلی متفاوت به کرونا داشت و درباره تاثیر این پاندمی روی عشایری بود که کمتر کسی فکر میکرد آنها نیز اکنون با مشکل مواجه شده باشند.
قلیپور در ادامه توضیح داد: یعنی هرکسی فیلم را دیده، گفته اصلا ما فکر نمیکردیم برای آدمهای کوهستانی یا آدمهایی همچون عشایر که اصلا در ذهن ما هم نیستند کرونا بتواند دردسرآفرین باشد و این میزان مشکل برای آنها به وجود آورده باشد. در نتیجه بازخوردهای جهانی که گرفتم در مورد فضا و اتفاق فیلم و به خصوص آن نگاه بومی فیلم بوده است.
این مستندساز در ادامه عنوان کرد: فیلمهایی که در این سالها از ایران در جشنوارههای جهانی شرکت کرده است، اکثرا فیلمهای اجتماعی و شهری و با مایههای آسیبهای اجتماعی بوده که سعی کرده تصویر درستی از ایران ارائه ندهد. شخصا معتقدم اگر ما مشکلی داریم، هیچ کشوری نمیآید به واضحی ما مشکلات را بیان کند.
وی با بیان این پرسش که چرا ما خوبیهایمان را معرفی نمیکنیم؟ گفت: چرا در آثار خود آن امیدها، فضاها و فرهنگهای زیبای خود را به دنیا معرفی نکنیم؟ من در چند کاری که انجام دادم، بیشتر درباره فرهنگ، آداب و رسوم و قومنگاری بوده و به نظرم دلیل دیده شدن آنها این بوده که اکنون سینمای جهان هم به دنبال این واقعیتها، سنتها و خردهفرهنگهایی بوده که کمتر به آنها پرداخته شده است.
کارگردان مستند «چامون» در ادامه بیان کرد: علاوه بر این موارد، جشنوارهها دوست دارند ویترینی از فرهنگهای ملل مختلف را داشته باشند. موفقیت مستند «چامون» و فیلمهای دیگر من به این دلیل بوده که بومی ساخته شده ولی سعی کرده یک نگاه جهانی داشته باشد و به مخاطب جهانی خود نیز فکر کند. در نهایت خوشحالم از اینکه فیلمی از ایران و بخش خاصی از غرب ایران و قوم بختیاری توانسته بین فیلمهای زیادی که وقتی تریلر آنها را هم میبینیم، متوجه میشویم که با بودجه یک سال سینمای ما هرکدامشان ساخته شده است، میتواند حضور داشته باشد.
قلیپور همچنین درباره اکران عمومی مستند «چامون» در ایران توضیح داد: این مستند ۶۱ دقیقه و تقریبا یک فیلم بلند است. مخاطبهای زیادی درخواست دارند آن را ببینند، اما باتوجه به اینکه مرکز گسترش سرمایهگذار فیلم است، تصمیمگیری در مورد شکل اکران با آنهاست. اگر بتوان در پلتفرمها، گروه هنر و تجربه یا اکران حقیقت که به تازگی راه افتاده است، فیلم را اکران کرد، خیلی اتفاق خوبی است، اما به شرطی که برای اکران فیلم در شهرهای کوچک نیز برنامهریزی صورت بگیرد.
این کارگردان در ادامه گفت: من در شهر کرد سکونت دارم و باید بگویم متاسفانه نه فیلمهای هنر و تجربه و نه مستندهای اکران حقیقت و فیلمهای کوتاه هیچکدام در اینجا اکران نمیشوند. اکران مستند چامون به شرطی خوب است که در شهرهای کوچک هم بیاید و تنها مختص کلانشهرها نباشد. امیدوارم اکران حقیقت بتواند در شهرهای کوچک و شهرستانها هم شرایطی را برای حضور فراهم کند تا آثار مستند در این نقاط نیز برای مردم به نمایش گذاشته شود.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش درباره آخرین اثری که تولید کرده توضیح داد: به تازگی مستند «زری» را به پایان رساندیم. زری، خانمی است که دو بار ازدواج کرده و طلاق گرفته. او مجبور شده که روی پای خود بایستد و اکنون یک زن قهرمان بوده که خودش راننده وانت است. زری مسئول گاز رسانی به ۱۶ هزار روستایی منطقه خود که در خوزستان بوده است. او نمونه یک زن موفق است که توانسته روی پای خود بایستد و شکست را در زندگی خود جبران کند.
قلیپور در پایان گفت: داستان زندگی این خانم در یک مستند ۲۸ دقیقهای روایت شده است. این مستند برای پانزدهمین جشنواره سینما حقیقت نیز فرستادم و امیدوارم امسال در جشنوار باشد و مخاطبان بتوانند آن را ببینند و دوستش داشته باشند.