گروه سینمایی هنرآنلاین: هر چند در جشنواره فیلم فجر بهتاش صناعیها کارگردان «قصیده گاو سفید» معرفی شده بود اما در جشنواره برلین ۲۰۲۱ نام مریم مقدم هم کنار او قرار گرفت؛ بازیگری که برای بازی در این فیلم نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن از سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر شد. مقدم در «قصیده گاو سفید» نقش زنی به نام مینا را بازی میکند که یک سال پس از اعدام شدن شوهرش درمییابد بیگناه به دار مجازات آویخته شده است.
این بازیگر آخرین بار هشت سال پیش با «پرده» به کارگردانی مشترک جعفر پناهی و کامبوزیا پرتوی در بخش مسابقه جشنواره برلین حضور داشت؛ فیلمی که برنده جایزه خرس نقرهای بهترین فیلمنامه شد. او و صناعیها همزمان با رونمایی از «قصیده گاو سفید» در نسخه مجازی جشنواره فیلم برلین، از تهران با نیک ویوارلی خبرنگار ورایتی گفتگو کرده و از چالشهای ساختن این فیلم گفتهاند. بخشهایی از این گفتگو را میخوانید:
چه شد که توجه شما به این داستان جلب شد؟
مریم مقدم: این داستان برگرفته از مادر من و زندگی اوست. ما ایده را گسترش دادیم و در یک بازه زمانی ۹ ساله آن را نوشتیم. این داستان بسیاری از آدمهاست که در ایران و دیگر کشورها که حکم اعدام میگیرند و برخی از آنها را ما میشناسیم.
بهتاش صناعیها: با افرادی که پرونده مشابه داشتند گفتگو و سالها تحقیق و پژوهش کردیم. سراغ قاضیها و وکلا هم رفتیم و بارها نوشتیم و بازنویسی کردیم.
مینا شخصیتی قدرتمند است که با پیامدهای مجازات اعدام حتی فراتر از از دست رفتن شوهرش مبارزه میکند. موافقید؟
مقدم: زنان ایرانی، برخلاف چیزی که شاید در دیگر کشورها تصور میشود بسیار قدرتمندند؛ حتی قویتر از مردان. از یک نگاه، مینا یک زن معمولی است که در یک کارخانه کار میکند اما در عین حال، مجرد است و مادری تنها در یک جامعه زنگریز و این جنبه ماجرا اصلا بزرگنمایی نشده است. اوضاع وقتی برای او پیچیدهتر میشود که لایههای سنتیتر جامعه میخواهند به زندگی یک زن تنها سرک بکشند و ببینند آیا با مردان غریبه رابطه دارند یا نه. در عین حال، به نظر من او قربانی نیست و دو عنصری که میخواستیم مینا داشته باشد، قدرت و وقار بود.
صناعیها: ما میخواستیم گونهای متفاوت از زنان ایرانی در فیلم نشان دهیم. در برخی فیلمهای ایرانی زنانی را میبینید که زیر فشار ضعف نشان میدهند و قربانی میشوند اما ما یک زن قوی میخواستیم؛ کسی که بتواند مبارزه کند برای خودش و برای دخترش. زنی که منتظر نمیماند ببیند چه میشود، بلکه برای آینده و سرنوشت خودش میجنگد.
کمی هم از بازیگری بگویید که نقش دختر ناشنوا را بازی میکند. او را چگونه پیدا کردید؟
صناعیها: از حدود ۱۰۰ نفر تست بازیگری گرفتیم که بین آنها دختران ناشنوای واقعی هم بودند و در نهایت به آوین پوررئوفی رسیدیم. این دختر خودش ناشنوا نیست، پدر و مادرش ناشنوا هستند. به همین دلیل، زبان اشاره را خیلی خوب بلد بود و مادرش هم این زبان را به مریم یاد داد. یک رابطه بسیار خوب میان آنها شکل گرفت.