سرویس سینمایی هنرآنلاین: سمیرا برادری با همراهی پدرش روح‌الله برادری، فیلم سینمایی "زالاوا" به کارگردانی ارسلان امیری را راهی سی و نهمین جشنواره فیلم فجر کرده‌اند.
او در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین، درباره این فیلم گفت: موضوع فیلم "زالاوا" درباره مردم یک روستا است که چیزی در دلِ آنها ترس و واهمه انداخته و برای رفع آن از استوار پاسگاهِ روستایشان درخواست کمک می‌کنند. اگر چه در نگاهی کلی موضوع اصلی این فیلم بر پایه مسئله ترس بنا شده، اما بستر روایت اثر به یک گروتسک دلهره آور پهلو می‌زند که در عین حال روایتی از یک عشق را نیز در دل خود دارد.
برادری درباره بازیگران این فیلم نیز توضیح داد: در این فیلم با بازیگرانی همکاری داشتم که علیرغم تعابیر و تعاریف ظاهری سینمای ما از سوپراستارها، کیفیت و استانداردهای حقیقی یک ستاره را دارا هستند و بسیار خرسندم که در این نقطه از مسیر خود در حرفه سینما کنار همدیگر قرار گرفتیم. بازیگران اصلی "زالاوا" نوید پورفرج، هدی زین العابدین و پوریا رحیمی سام هستند که در کنار بازیگران تئاتر چون باسط رضایی و شاهو رستمی و بازیگران بومی استان کردستان به ایفای نقش پرداخته‌اند.
تهیه‌کننده "زالاوا" همچنین در پاسخ به این سوال که فیلم چرا به زبان کردی ساخته شده است، بیان کرد: از منظر زبانی فیلم ما در حقیقت دو زبانه است؛ به غیر از نقش اصلی فیلم که فارسی را با گویشِ کردی کرمانشاهی صحبت می‌کند، همه بازیگران فیلم با زبان کردی و گویش سورانی سخن می‌گویند. از آنجایی که آقای امیری کارگردان فیلم اصالتاً کرد هستند، خودشان در حدود دو ماه روزانه به مدت پنج ساعت با گروه بازیگران جلسات تمرین زبان و لهجه را برگزار کردند و علاوه بر آن بازیگران زیرنظر مربی مخصوص زبان کردی تمرین‌های مستمری برای تسلط بر زبان کردی و گویش خاص مدنظر کارگردان را پشت سر گذاشتند و اگر چنین تلاشی نتیجه بخش نبود ناگزیرمی‌شدیم که فیلم را بطور کامل به زبان فارسی بسازیم. این شور، خواست و تلاش بازیگران ما در تمرین‌ها بود که چنین امری را محقق کرد تا با وجود این که کردی زبان مادری آنها نیست به سطحی دست یابند که کمترین فاصله را با زبان و گویش مدنظر داشته باشند. من بر این باور هستم که جای زبان‌ها و گویش‌های بومی و محلی در سینمای ملی ما بسیار خالی است؛ زبان‌ها و گویش‌های اقوام ایرانی در سینمای ما کمتر دیده و شنیده می‌شود و جبران این نقصان باید برای فیلمسازی ما به یک رسالت تبدیل شود، تا مانع فراموشی یا کمرنگ شدن گسترهی رنگارنگ و آهنگین فرهنگ‌ها و اقوامی شود که در کنار همدیگر هویت ملی و سرزمینمان را تشکیل می‌دهند.
او در ادامه از ریسک ساخت چنین فیلمی صحبت کرد و افزود: در فضای حاکم بر سینمای ما طبیعتاً ساخت فیلمی با چنین موضوع و رویکردی، همراه با مخاطرات و ریسک‌هایی است. خاطرم هست که هنگام مشاوره با همکاران سینمایی در حوزه تهیه و پخش، و دوستان صاحبنظر دیگر، قریب به اتفاق همنظر بودند که ساخت چنین فیلمی با توجه به فضای حاکم بر ذهن وسلیقه مخاطبان سینما که به کلیشه‌ها و فرمول‌های مشخصی خو کرده‌اند، یک کار سخت و پرریسک است، و فیلمی که بر بستر فرهنگی محلی و بومی ساخته شود از سوی مخاطب مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت. البته که من مخالف چنین ایده و منظری هستم و بر این باورم که ما در ارزیابی و شناسایی صحیح سلایق و علایق اصیل مخاطبان سینما دچار نقصان هستیم، با این حال ساخت چنین فیلمی با چنین ویژگی‌هایی در نوع خود مخاطرات و ملاحظاتی نیز به همراه دارد. به عنوان نمونه، ساخت فیلمی بین ژانری با توجه به محدویت‌های امکانات فنی سخت افزاری سینمای ایران به نتیجه مطلوب دست نخواهد یافت. چون سینمای ما از این منظر دست خالی است. مورد خاص جلوه‌های ویژه را که در نظر بگیریم، علیرغم تلاش‌های شخصی یک یا دو نفر از همکاران که موجب رشد و ارتقای جلوه‌های ویژه سینمای ما شد، کماکان ضعف‌های عمده و عرصه‌های تجربه نشده‌ای وجود دارد که از قضا برای ساخت و تولید فیلمی با کیفیت مطلوب در ژانر وحشت بسیار ضروری و لازم است.
برادری ادامه داد: البته باید بیان کنم که پذیرش چنین مخاطرات و احتمالاتی از سوی من در مقام تهیه‌کننده به هیچ وجه به دلیل داشتن سودای ساخت یک فیلم سینمایی دراین ژانر نبود. ملاک من برای انتخاب یک فیلمنامه برای ساخت، جذابیت و مسئله‌ای است که در خود من برمی‌انگیزد. خاستگاه من در سینما و تجربه خواندن و درنگ در فیلمنامه‌های فراوان، برای من ملاک و معیاری ساخته که فیلمنامه "زالاوا" منطبق بر آن بود؛ اینکه فیلم ضمن برخورداری از لایه‌های عمیق و اندیشه‌ورزی، از قصه‌ای برخوردار باشد که مخاطب را پای فیلم بنشاند و نگه دارد. با وجودی که فیلمنامه ابتدایی که من خواندم با آنچه ساخته شد دارای تفاوت و تغییراتی است، اما در ایده و مفهوم اصلی اثر تغییری رخ نداد. مسائلی از این دست که چقدر به سمت معیارهای سینمای وحشت رفتیم، یا فیلم چقدر عاشقانه یا چقدر قصه گوست در مرحله اول قرار ندارد. اولویت برای من دوستداشتن فیلمنامه‌ای از ابتدا تا انتهای آن است؛ آنجا که به خودم می‌گویم باید آن را بسازم.
این تهیه‌کننده سینما در پاسخ به این سوال که جایزه اهدا شده به این فیلم در فستیوال فیلم هنگ کنگ تا چه اندازه در پذیرش برای ساخت آن اهمیت دارد، گفت: این جایزه اصلا تاثیری در جذب من برای انتخاب نداشت. بسیاری از فیلمنامه‌ها ممکن است در جشنواره‌های متعددی ارائه شوند و جوایزی را به خود اختصاص دهند، اما در من اتفاقی ایجاد نکنند. فیلمنامه ارسلان امیری برای من واجد جذابیت و کشش بود و دریافت جایزه آن نیز موجب خوشحالی من شد. حتی در آن زمان نشریه ورایتی نیز درباره آن مطلبی نوشت با این مضمون که منتظرهستیم این فیلمنامه ساخته شود تا ببینیم چگونه از آب در می‌آید. برای من مهم دوست داشتن خودم بود و دریافت یا عدم دریافت آن جایزه خیلی برای من فرقی نداشت.
برادری همچنین درباره تفاوت جشنواره امسال نسبت به سال‌های گذشته و حضور فیلم اولی‌ها در بخش مسابقه بیان کرد: برگزاری جشنواره امسال مانند همه جریانات دیگر تحت تاثیرپاندمی کرونا که جهان را درگیر خود کرده و تغییراتی در همه عرصه‌ها رقم زده است، دارای تفاوت‌هایی ست. برای من خوشایندترین مسئله جشنواره این است که تمام فیلم‌ها بدون هیچگونه فیلتری می‌توانند دیده شوند، چون موضوع همان دیده شدن است که در سال‌های قبل معضلی بود که با آن دست به گریبان بودیم. بخصوص برای کار سرگروه‌ها، جشنواره فجر بستری است که بیش از هرچیزی همه می‌توانند پیش همکارانشان نتایج زحماتشان را به نمایش بگذارند. اینکه همه فیلم‌ها بدون فیلتر می‌توانند توسط هیئت انتخاب که همه از همکاران، بزرگان و پیشکسوتان ما هستند دیده شود اتفاق خوبی است و ای کاش همیشه باشد. طبیعی است که حسرت دیده نشدن آثار توسط مردم، و نبود آن شور همیشگی که در جشنواره فجر وجود داشت، اتفاق خوشایندی برای ما نخواهد بود. اما قطعا وزنه آن سنگینی نمی‌کند به صلاح و سلامت مردم.
تهیه کننده "درساژ" گفت: آنچه باید تغییر کند ما هستیم و روش‌های زندگیمان، و قرار نیست چیزی متوقف شود بلکه هرچیزی باید در شکلی جدید به حیات خود ادامه دهد. خوشحالم که جشنواره در زمان همیشگی خود برگزار می‌شود و طبیعتاً برای برگزارکنندگان آن همراه با چالش و پیچیدگی خواهد بود که البته قابل مدیریت و برنامه ریزی است.
او ادامه داد: فکر می‌کنم ما خیلی روزهای روشن‌تری بعد از روزهای سختی که گذراندیم پیش رو خواهیم داشت، جای بسیاری ازبزرگانمان خالی خواهد بود، اما همه ما در همه جنبه‌ها از جمله جشنواره چیزهایی بدست آوردیم که خوب است آنها را نگه داریم، فکر نمی‌کنم سال آینده جشنواره تا این اندازه سخت برگزار شود و باید تجربیاتی از آن را نگه داریم و بیشتر به هم و به جوان‌ترها بها دهیم. اگر همه رشته‌ها در جشنواره فیلم فجر داوری شوند، قطعا به همه انگیزه کار می‌دهد، چرا یک فیلم اولی با آن میزان طراوت و بداعتی که اغلب با او همراه است، نباید به راحتی از عوامل حرفه‌ای استفاده کند! چون خیلی‌ها فکر می‌کنند فیلم اولی‌ها اثارشان داوری نمی‌شود بنابراین وقت خود را صرف حضور در پروژه‌های آنها نمی‌کنند، خوشبختانه این مشکل در آیین‌نامه امسال برطرف شده است و فیلم اولی‌ها نیز در کنار باقی فیلمسازان آثارشان در تمامی رشته‌ها مورد داوری قرار می‌گیرد.
این تهیه‌کننده در پاسخ به این سوال که اکران در سینمای ایران را چطور ارزیابی می‌کند، گفت: فکر می‌کنم هر فیلمی یک سفری دارد که در بهترین موقعیت باید رخ دهد، من سال گذشته فیلم "بی سر" را داشتم که بخاطر وضعیت اکران هنوز اکران نشده است و بخاطر شرایط کپی رایت سینمای ما نمی‌توان فیلم را در حالی که دست پخش‌کننده جهانی است روی سایت گذاشت و یا اکران آنلاین کرد. اما در گفتگو با مدیران سینمایی به ما منتقل شده است که اتفاقات خوبی در بخش اکران پیش رو است و سامانه جدید ما را از بی نظمی‌ها نجات خواهد داد. هیچ وقت هیچ چیز به همان شکل باقی نمی‌ماند و اکران آغاز می‌شود اما سهم اندک و یا زمان محدودتری به آثار می‌رسد که چاره‌ای جز این نیست. باید با گذشت بیشتر، شرایط دیده شدن فیلم‌ها را برای همه فراهم کنیم. اگر سهم عادلانه‌ای به فیلم‌ها برسد، هم فیلم‌های جدید و هم فیلم‌های سال گذشته فرصت اکران خواهند یافت.
برادری در خاتمه اظهار کرد: من بخشی از "زالاوا" هستم و امیدوارم که احساسی که ما نسبت به این فیلم داریم در همکاران، منتقدان و مخاطبان نیز ایجاد شود. فکر می‌کنم "زالاوا" فیلمی است که هوای تازه‌ای به سینمای ایران می‌دهد، چرا که از فیلم‌های رایج سینمای ما فاصله گرفته است. احساس می‌کنم سینمای ما در بخش کمدی دلش برای فیلمی چون "اجاره‌نشین‌ها" تنگ شده است، فیلمی که جنبه‌های کمدی داشته باشد ولی در جایگاه درستی قرار گیرد. به ارسلان امیری تبریک می‌گویم چون فیلم اولش بود و ساخت آن برای همه ما همراه با پیچیدگی بود، اما خوشحالم که کارگردانی چون او به سینمای ایران افزوده شد.