سرویس سینمایی هنرآنلاین: میر عباس خسروینژاد کارگردان با فیلم کوتاه "آیدین" در سی و هفتمین جشنواره فیلم کوتاه تهران و سی و نهمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد.
او در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره این فیلم گفت: "آیدین" تابستان سال گذشته در شهر آیدین ترکیه تولید شد. با تحسین ایشبیلن تهیهکننده پیش از این آشنا بودم و او از من دعوت کرد تا برای ساخت فیلمی با موضوع محیط زیست به این شهر بروم. آیدین شهری زیبا در نزدیکی ازمیر است که کارخانههای زیادی در آن فعالیت دارند و همین باعث شده آلودگی و گرما تولید کنند و حاصلخیزی زمین از بین برود. این تهیهکننده از من و چهار کارگردان دیگر از کشورهای آلمان، یونان، روسیه و لبنان نیز دعوت کرد با همراهی پنج کارگردان از خود ترکیه شروع به ساخت فیلم کنیم. ما یک هفته در این شهر حضور داشتیم و از نزدیک با فضای آنجا آشنا شدیم. چند ماه روی فیلمنامه کار کردیم و همزمان پیشتولید را نیز آغاز کردیم تا درنهایت مهرماه طی مدت ۲۰ روز فیلمبرداری انجام شد و پستولید آن در ایران ادامه یافت.
او در ادامه درباره داستان فیلم بیان کرد: من فضای داستانی را انتخاب کردم، چون فضای بومی و روستایی را دوست دارم. یک خانواده که پدرشان فوت شده و مادر میخواهد پسرش را به دلیل آلودگی هوا از آسیب دور نگه دارد، بنابراین با زنان روستا فعالیتهای محیط زیستی انجام میدهند.
این کارگردان با اشاره به این که تلاش کرده سوژه را از آن خود کند، توضیح داد: این اولین فیلمی است که من از خاطرات خودم و خانوادهام استفاده نکردم. باید المانهایی که دوست داشتم را پیدا میکردم. یکی از آنها بردن فیلم در روستا بود که فضای زندگیشان بسیار به ما نزدیک است. در تهران به دلیل آلودگی هوا و تعطیلی مدارس تجربه استفاده از ماسک را داشتم درحالیکه هنوز کرونا نیامده بود، بنابراین از بانک احساسی خودم استفاده کردم و با نگاه یک فیلمساز ایرانی و بومی فیلم ساختم. از سوی دیگر من مهندسی مکانیک خواندهام و سالها در فضای صنعتی کار کردم و نگاه صنعتی را نیز در کار آوردم و از این بعد نیز به موضوع توجه کردم.
خسروینژاد همچنین در پاسخ به این سؤال که تا چه اندازه نگاهشان مستقل از سایر کارگردانانی بود که دعوت شده بودند، گفت: ما کاملاً مستقل بودیم و هر کسی با نگاه خود موضوع را دید. تهیهکننده نیز در این زمینه دخالتی نداشت و صرفاً شرایط را فراهم کرد. حتی فیلمنامه مکتوب از ما نخواستند و صرفاً گپ و گفت داشتیم. اعتماد دوطرفه بود و بنا بود تا با نگاه خودمان معضل را ببینیم.
او درباره همکاری با تهیهکنندگان خارجی و تجربهای که حاصل شده است، عنوان کرد: برای خود من "آیدین" سومین فیلمی بود که خارج از ایران ساختم، بسیاری از دوستان در این فضا کار کرده و آثار متفاوتی را در خارج از ایران تولید کردهاند. نسل جدید باید پایش را فراتر از مرزها بگذارد و خیلی به منابع داخلی نباید اکتفا کند. ضمن این که شرایط اقتصادی سخت است و همکاری با تولیدکنندگان خارجی میتواند کمک کند تا منابع مالی را در خارج از ایران تأمین کرد. تولید اثر در خارج از کشور کار سختی است، اما کلاس آموزشی خوبی است و به نظرم فرایند ساخت فیلم، از خروجی بسیار مهمتر است. چرا که آنچه یاد گرفتم در ادامه مسیر به من کمک میکند.
این فیلمساز در ادامه درباره فضای مستقل فیلم کوتاه نیز گفت: من فضای فیلم کوتاه را کاملاً مستقل میبینم، به این معنا نیست که وارد سینمای بلند نمیشوم، اما سینمای کوتاه کاملاً متفاوت است و دست شما بسیار بازتر است. فیلم کوتاه یک مدیوم متفاوت از گونههای دیگر سینماست.
خسروینژاد همچنین در پاسخ به این سؤال که جشنوارهها تا چه اندازه روی عملکرد فیلمسازان اثرگذار هستند، اظهار کرد: سالهاست نگاهم اینگونه نیست و خیلی نگاهم به مقوله جشنواره رقابتی نیست. بیشترین لذت در فرایند ساخت است. اهمیت بخش فستیوالی نیز در شور و نشاط و دورهمی بود که با دوستان داشتیم و متأسفانه به دلیل شرایط کرونا حذف شد. جشنواره فیلم کوتاه تهران برای فیلمسازان این عرصه اتفاق دیگری است، وقتی بیست سال است، این جشنواره را دنبال میکنید، مدل نگاهتان متفاوت میشود. هرچند که این تغییر رویکرد مزایایی نیز داشت، مثل اکران آنلاین که باعث شد طیف گستردهتری فیلمها را بینند هرچند مشکل کپی رایت اینجا مطرح است و نگرانکننده، اما برگزار کردن جشنواره بهتر از نکردن است و باید مسیر را ادامه داد. امیدوارم جشنوارهها را حتی شده به شکل حداقلی برگزار کنیم و با وجود تمام محدودیتها، یکسری چیزها را به دست آوریم، امیدوارم کنار هم قرار گیرد و یک قدم جلوتر برویم.
او در ادامه درباره پرداختن به فیلم کوتاه و نگاهی که روی حضور آثار در جشنواره وجود دارد، بیان کرد: فارغ از درست یا غلط بودن فیلم کوتاه هرگز حمایت تلویزیون را همراه خود نداشته و ندارد، از سوی دیگر پلتفرمها نیز جایگاه خود را هنوز میان مخاطبان پیدا نکردهاند، در نبود این دو بخش آنچه پیش میرود فستیوالها هستند. از سویی ما هنر و تجربه را نیز به خاطر کرونا از دست دادیم و اکرانهایش بسیار کم شده است و یکی از دلایلی که این نگاه را تقویت کرده و باعث شده تا حضور در جشنوارهها اهمیت داشته باشد، کمکاری جاهای دیگر و یا شکل نگرفتن آنهاست. این بخش فرهنگی است و زمان برای ما اهمیت دارد باید در طی زمان این اتفاق جا بیفتد. باید روی پلتفرمها کار کنیم و جاهای دیگر مانند دولت نیز باید بیایند تا فضاهای نمایش قدرتمند شوند و نگاه صرفاً فستیوالی از فیلم کوتاه برداشته شود.