سرویس سینمایی هنرآنلاین: نشست خبری سی و سومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان با حضور علیرضا تابش دبیر جشنواره و محسن دلیلی مدیر ارتباطات و اطلاع رسانی جشنواره، صبح سه شنبه 22 مهرماه به شکل مجازی در بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد.
در ابتدای این نشست علیرضا تابش ضمن عرض تسلیت به مناسبت فقدان هنرمندانی که در این مدت درگذشتند، گفت: جشنواره کودک و نوجوان در شرایطی خاص برگزار می‌شود. امیدوارم نخستین تجربه برگزاری جشنواره آنلاین، زندگی بچه‌ها و کودکان و نوجوانان ایران را از آنچه که هست شادتر کند. صاحبان آثار، داوران کودک و نوجوان، منتقدان، اهالی رسانه می‌توانند از روز شنبه در حساب کاربری خود فیلم‌ها را به صورت رایگان ببینند، ولی مشترکان این سه پلتفرم به شیوه سابق می‌توانند مراجعه کنند و فیلم‌ها را تماشا کنند.
تابش ادامه داد: کودکان و نوجوانان داور جشنواره هم می‌توانند از شنبه با مراجعه به پلتفرم‌ها فیلم‌ها را به‌صورت رایگان ببینند آنها بعد از تماشای فیلم می‌توانند با مراجعه به بخش داوری رای و نظر خود را ثبت کنند. ما مشتاقانه در تدارک این هستیم که در ۶ روز برگزاری جشنواره با مشارکت والدین خود بتوانند در این نظرخواهی شرکت کنند.
وی ادامه داد: بخش دیگر جشنواره که به صورت آنلاین برگزار می‌شود، بخش کارگاه‌هاست که متقاضیان می‌توانند از روز شنبه بر اساس کدهای تخفیف و با مراجعه به سامانه در دو بخش ملی و بین‌المللی در این کارگاه‌ها حضور داشته باشند. بخش‌های جنبی جشنواره هم در سامانه قابل مشاهده خواهد بود. این رویدادهای جنبی شامل شب‌های اصفهان، مراسم‌های نکوداشت، افتتاحیه و اختتامیه جشنواره و نشست‌های جشنواره هر روز به صورت زنده به نمایش درمی‌آید.
دبیر جشنواره سی‌وسوم فیلم‌های کودکان و نوجوانان افزود: امسال کتابخانه جشنواره به صورت آنلاین کار خود را ادامه می‌دهد. مخاطبان این بخش می‌توانند به مراجعه به بخش کاربری خود در سامانه جشنواره از شنبه به مدت ۶ روز از این بخش استفاده کنند و ارتباط خود با پخش کنندگان آثار و فیلم‌های مورد علاقه برقرار کنند.
تابش گفت: امسال چهارمین المپیاد فیلمسازی نیز به صورت مجازی و مبتنی بر پلتفرم‌ها برگزار می‌شود و بچه‌ها در طی چهار روز می‌توانند در این رویداد شرکت کنند.
او ادامه داد: هزینه‌های جشنواره از بودجه یک فیلم سینمایی کمتر است. پرداخت حق نمایش برای سه بار در پلتفرم‌ها به صاحبان فیلم‌ها و اعطای جوایز به برگزیدگان در این دوره رخ می‌دهد. هزینه‌های این دو بخش قسمت اصلی هزینه‌های جشنواره است که به نوعی به خود تولیدکنندگان تعلق می‌گیرد. جشنواره در سامانه‌های ایرانی با مشارکت مخاطبان ایرانی و محصول ایرانی عرضه می‌شود، امیدواریم به توسعه بیشتر سینمای کودک و نوجوان کمک کند.
تابش درباره شرایط اکران فیلم‌های کودک حاضر در جشنواره در طول سال هم اظهار کرد: سال گذشته ۹ اثر بلند سینمای کودک اکران شد و همه فیلم‌های جشنواره به جز یک فیلم که استثنا بود در میان آنها بودند. امسال به دلیل پاندمی کرونا راه‌های دیگری هم برای اکران پیش‌بینی شده که پلتفرم‌ها پیش‌قدم شده‌اند و امیدوارم شاهد اکران آنلاین فیلم‌های کودک باشیم.
معرفی 11 فیلم بخش مسابقه
دبیر این دوره از جشنواره درباره انتخاب مکانی برای نمایش فیلم‌های جشنواره در تهران و اصفهان و آثار به نمایش درآمده نیز گفت: فیلم‌های بخش مسابقه در "خانه جشنواره" به صورت فیزیکی و محدود اکران می‌شوند که در تهران سینما فرهنگ میزبانی خواهد کرد. "آرزوی زیبا" به کارگردانی علی قوی‌تن، "بچه گرگ‌های دره سیب" به کارگردانی فریدون نجفی، "بعد از اتفاق" به کارگردانی پوریا حیدری، "جزیره فضایی‌ها ( توزنادوی دو)" به کارگردانی جواد هاشمی، "خورشید" به کارگردانی مجید مجیدی، "سلفی با رستم" به کارگردانی حسین قناعت، "لپتو" به کارگردانی عباس عسکری، "مسیر معکوس" به کارگردانی ابوالفضل جلیلی، "مهران" به کارگردانی رقیه توکلی، "نارگیل" به کارگردانی داوود اطیابی و "والدین امانتی" به کارگردانی حسین قناعت با حضور تعدادی از عوامل و مخاطبانی که از طرف دبیر جشنواره دعوت می‌شوند با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به نمایش درمی‌آیند.
او همچنین درباره تعداد آثار شرکت کننده در این دوره از جشنواره بیان کرد: امسال 403 اثر متقاضی داشتیم و فیلم‌های پذیرفته شده بر اساس مقررات جشنواره 325 اثر بود که از این میان 101 اثر در بخش ملی راه یافتند و 11 اثر نیز به شکل فیزیکی نمایش داده خواهند شد.
تابش درباره بخش المپیاد فیلمسازی نیز توضیح داد: امسال با یک رشد چهاربرابری در چهارمین المپیاد مواجه شدیم. در مجموع در آثار بخش ایده وساخت آثار 842 اثر به دست ما رسید که با توجه به ارزیابی‌های انجام شده در نهایت 27 ایده پذیرفته شدند و از مجموع فیلم‌های ارسالی نیز 36 فیلم توسط نوجوانان ساخته شده به المپیاد راه یافتند که در اختتامیه گروه‌های برتر مدال طلا، نقره و برنز خود را دریافت خواهند کرد.
دبیر جشنواره سی و سوم همچنین درباره داوران کودک توضیح داد: به دلیل فراگیری جشنواره و برگزاری مجازی آن، کودکان متولدین 1384 تا 1394 که بین 5 تا 15 سال دارند، می‌توانند به شکل رایگان ثبت نام کرده و آثار را ببینند و این گروه سنی از سراسر کشور و بدون هیچ محدودیتی رای خود را اعلام کنند.
آموزش و پرورش باید پای کار بیاید
او بیان کرد: سیاست بنیاد سینمایی فارابی، آموزش و پرورش و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان می‌توانند تسهیل‌گر فیلم‌های کودک و نوجوان باشند. این ژانر سینمایی برای من اهمیت خاصی داشته است و به همین دلیل قائم مقام بنیاد فارابی، مدیر بخش سینمای کودک و نوجوان است و هر هفته فعالیت‌های این حیطه را در حوزه تولید و اکران رصد کرده و پیشنهادات و مشکلاتی را که سر راه تولیدکنندگان قرار می‌گیرد چنانچه نیازمند پیگیری خاصی باشد، مورد ارزیابی قرار داده و در صدد رفع آن بر می‌آید. خوشبختانه طی سه سال گذشته تولیدات مشترکی با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان داشتیم و به فناوری‌های نوین توجه ویژه کردیم. همچنین به وب سری به عنوان یک رسانه در کنار سینمای حرفه‌ای نگاه کردیم. دغدغه اکران را داشتیم و با همکاری نهادهای مختلف موضوع اکران را به نحو مناسبی مدیریت کردیم که در سال گذشته 9 فیلم سینمایی ازاین حوزه به روی پرده سینماها رفتند. اگر سال‌های قبل نگران عدم تولید یا تولید سفارشی بودیم، امسال با رشد بالای فیلم‌های راه یافته به بخش مسابقه مواجه هستیم که عمده آنها تولید بخش خصوصی است و همه توان ما حمایت از تلاش‌های بخش خصوصی و ترویج نگاه کسب و کاری در این سینماست.
تابش در ادامه به عدم همکاری وزارت آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: بخشی از این عدم همراهی به تغییر مدیران بر می‌گردد که در سال‌های گذشته چندین بار وزیر تغییر داده و مدیران نیز سمت‌هایشان تغییر یافته است. ما با تمامی این دوستان ملاقات و نامه نگاری کردیم. اما این دغدغه جدی وزارت خانه آموزش و پرورش که خودش صاحب جشنواره آموزشی رشد است، باید باشد. من به عنوان دبیر و مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی با همکارانمان در جشنواره رشد و آموزش و پرورش تعامل دائمی دارم و حتی کمک‌های متقابل به همدیگر داشتیم. بخصوص در بخش المپیاد فیلمسازی نوجوانان؛ اما این مسئله‌ای است که دروزارت خانه باید جدی‌تر گرفته شود و این اراده همواره از سوی بنیاد فارابی و جشنواره بوده و هست.
نیازمند ایجاد روحیه برای کودکان و نوجوانان هستیم
دبیر این دوره از جشنواره درباره مجوزهای ساترا و نمایش آثار در پلتفرم‌ها نیز عنوان کرد: ما تابع مقررات هستیم و جشنواره‌های فیلم براساس مجوزهای سازمان سینمایی در کشور برگزار می‌شود و با تعامل سامانه‌ها صورت می گیرد. این جشنواره چون سال اول است که برگزار می‌شود و به نوعی کار جدیدی است، امیدوارم که الگویی برای سایر جشنواره‌های مهم و رویدادهای هنری شود.
تابش درباره چرایی برگزاری این جشنواره در این شرایط توضیح داد: کشور روزهای سختی را سپری می‌کند و هرروز با حجم وسیعی از اخبار دردآور در خانواده‌های ایرانی مواجه هستیم و این میزان تلفاتی که کشور به دلیل کرونا درگیر آن است، حداقل هر مرگ اعضای یک خانواده، می‌تواند چهار کودک و نوجوان را تحت تاثیر قرار دهد. از آنجایی که شرایط روحی و روانی کودکان و نوجوانان نیازمند توجه است و وظیفه همه ما در بخش‌های مختلف فرهنگی و هنری است که به آن توجه کنیم. برگزاری این جشنواره دو هدف دارد که یکی تقدیر از صاحبان آثار است که جای تشکر دارد چرا که امسال شاهد رشد آثار هستیم و باید در جشنواره توسط هنرمندان، کودکان و نوجوانان داوری شوند. در طول مدت برگزاری جشنواره به صورت آنلاین و فراگیر در سراسر کشور انتظار ما این است که خانواده‌ها و مربیان کمک کنند تا بچه‌ها با مراجعه به پلتفرم‌ها با دیدن آثار مورد علاقه خود حداقل فضای متفاوتی را تجربه کنند.
او در توضیح این سوال که اولویت با ساخت اثر است یا نمایش آن ، بیان کرد: در این عرصه با یک زنجیره مواجه هستیم. ایده‌پردازی، ساخت، سالن‌ها و جشنواره همه زنجیره فرهنگ و هنر هستند که باید برای ارتقای آن تلاش کنند. در همه جای جهان تولیدات در جشنواره‌ها ابتدا دیده می‌شوند و جشنواره‌ها سکوی مهمی برای نمایش دستاوردهای هنری به حساب می‌آیند. موضوعی نیست که بگوییم کدام یک بر دیگری توجه دارد.
توجه به زیرساخت‌ها در بخش خصوصی
تابش در پاسخ به سوال خبرنگار هنرآنلاین درباره زیرساخت‌های لازم برای برگزاری آنلاین جشنواره گفت: روندی که طی سال‌های گذشته در حوزه اقتصاد دیجیتال در کشور ما پیش گرفته شده است، نیازمند زیرساخت‌های خاص خود است که خوشبختانه این زیرساخت‌ها در بخش خصوصی فراهم شده است. این جشنواره با همراهی پلتفرم‌ها و سامانه‌های پخش فیلم برگزار می‌شود همراهان ما در این جشنواره پلتفرم‌های "هاشور"، "تیوال"، "فیلیمو" و "نماوا" هستند و در وزارت ارتباطات نیز جلساتی با دکتر ناظمی رئیس سازمان فناری و اطلاعات داشتیم که در این زمینه کمک‌هایی به ما کردند. خوشبختانه شرایط مناسب است، امیدوارم بچه‌ها طی این مدت و مخاطبان جدی سینما آثار و برنامه‌های جنبی را در این پلتفرم‌ها ببینند.
او درباره بزرگداشت‌ها نیز اظهار کرد: امسال از دو چهره ارزشمند سینمای کودک و نوجوان ابراهیم فروزش و کامبوزیا پرتوی تقدیر خواهیم کرد. همزمان با برگزاری این بزرگداشت‌ها بسته آثار این فیلمسازان را نیز خواهیم داشت که عرضه و رونمایی می‌شود.
تابش درباره حضور پلتفرم‌ها و اسپانسرهای جشنواره گفت: با مذاکراتی که داشتیم به این جمع بندی رسیدیم که در زمینه فنی با ما همراهی داشته باشند و هم در پرداخت بخشی از هزینه‌های جشنواره مشارکت کنند.
نیازمند تغییر نگرش هستیم
دبیر این دوره از جشنواره درباره اکران آثار کودک و نوجوان در طی سال بیان کرد: در آغاز سال جاری و با جدی‌تر شدن شیوع کرونا با همفکری شورای تخصصی سینمای کودک و نوجوان فهرستی از آثار محبوب این عرصه تهیه کردیم. تعدادی که روی پلتفرم‌ها عرضه شده بودند مشخص بود و آنهایی که عرضه نشده بودند مالکیتشان مشخص شد که بخشی از آنها مربوط به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است که همین جا از دوستان خواهش می‌کنم در پلتفرم تخصصی خود آثار را بارگذاری کنند تا مخاطبان بتوانند به تماشای این آثار بنشینند. بخشی دیگر متعلق به حوزه هنری و سایر نهادها بود که همکاران من ترغیبشان کردند تا در تعامل با پلتفرم‌ها آثار را عرضه کنند و خود بنیاد نیز تعدادی از آثار خود را عرضه کرد. در مدت جشنواره دو بخش ویژه داریم که به شکل رایگان آثار را به نمایش می‌گذارند. بخش جشنواره جشنواره‌ها که شامل آثار دوره‌های پیشین است و بخش فیلم‌های جذاب و موزیکال و خاطره انگیز که در باکسی جدا قابل دسترسی است.
تابش درباره چالش‌های برگزاری جشنواره نیز توضیح داد: به دلیل پاندمی کرونا پارادایم ذهنی ما باید تغییر می‌کرد. همه به برگزاری جشنواره به شکل سنتی عادت کردیم که آداب و مقررات خاص خود را دارد. اما به دلیل کرونا که اولین دستورالعمل آن عدم دورهم جمع شدن است، برگزاری جشنواره به شکل آنلاین برگزار می‌شود که باید بروز و ظهور رسانه‌ای و مجازی داشته باشند و مهمترین چالش ما تغییر پارادایم ذهنی صاحبان آثار، منتقدان رسانه‌ها و برگزار کنندگان جشنواره است که با جلساتی که داشتیم موفق شدیم اولین جشنواره آنلاین را طراحی کنیم و امیدوارم تجاربی که ما کسب کردیم مسیر راه را برای جشنواره‌های آتی روشن‌تر کند. معتقدم در سال آتی 2021 با نسل جدیدی از جشنواره‌های سینمایی روبه رو خواهیم بود.
دبیر جشنواره همچنین درباره تمهیدات در نظر گرفته‌شده برای حفظ ارتباط مخاطبان کودک و نوجوان با سینما در دوران کرونا بیان کرد: بخشی از این ارتباط به تولید محتوایی جذاب و بومی برای کودکان و نوجوانان برمی‌گردد البته من معتقدم آنها در عصر دیجیتال به دنیا آمده‌اند و زیست و بهره‌برداری آنها از ارتباطات دیجیتال روان تر از نسل ماست. توصیه می‌شود که بزرگسالان خود را با حال و هوای بچه‌ها تطبیق بدهند چون آنها مسلط‌تر از پدران و مادران خود هستند. فیلم دیدن در فضای آنلاین نیازمند تولید بومی است که البته باید جذاب باشد. رژیم مصرف آنها با ما تفاوت داد و این انتظار می‌رود که سینماگران مطابق نسل نو فیلم بسازند. یکی از اهداف جنبی جشنواره عمومی کردن حق مولف و مبارزه با قاچاق آثار است که مخاطبان باید از سنین کودکی با این مفهوم آشنا شوند و جشنواره احترام به حق و حقوق سینماگران را در دستور کار قرار دارد.
تابش در پاسخ به این سوال که توجه جشنواره کودک به مناسبت چهلمین سالگرد دفاع مقدس چگونه است توضیح داد: متناسب با برنامه‌ریزی‌هایی که برای چهلمین سالگرد دفاع مقدس از فارابی داشتیم در این دوره هم به آن پرداخته‌ایم. جایزه بهنام محمدی را هر ساله داریم و امسال نیز خواهیم داشت. درباره تولید فیلم و محتوای سینمایی درباره شخصیت‌های ملی مانند قاسم سلیمانی هم بنیاد این شهید آغاز به کار کرده و بنیاد ما و… با تعامل با آنها برای تولید فیلم‌هایی در این باره برنامه‌ریزی می‌کنند.
او درباره فعالیت‌های دبیرخانه جشنواره گفت: در این مدت به دلیل کرونا تغییراتی داشتیم، از اردیبهشت ماه مطالب و محتواهایی درباره ادوار مختلف جشنواره، فیلم‌های برگزیده، مقالات و تجاربی که هنرمندان داشتند را در فضاهای مجازی بارگذاری کردیم. ویدئو و فیلم‌های مرتبط با سینمای کودک و نوجوان را در دسترس قرار دادیم. همچنین کتاب "مهربان‌تر از پرواز" را تهیه کردیم که تاریخچه جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان است که با مراجعه به دبیران ادوار مختلف انجام شده است. این کتاب حاوی نکات ارزشمندی است که امیدوارم به موقع توسط همکارانم در دبیرخانه عرضه و در دسترس عموم قرار گیرد. همچنین در صدد ایجاد موزه اسناد کودک و نوجوان در اصفهان هستیم.