به گزارش خبرنگار سینمایی هنرآنلاین، در ادامه بررسی اهمیت استفاده از بازیگران با تجربه که اکنون پا به دوره میانسالی گذاشته‌اند و عموما از نظر وجه مردمی نیز کارهایشان با استقبال روبرو شده و محبوب هستند، و همچنین علل حضور کمرنگ این افراد در نقش‌های اصلی و کلیدی آثار سینمایی و تلویزیونی، نظر تعدادی دیگر از چهره‌های مطرح بازیگری کشورمان را جویا شدیم که ماحصل گفته‌های آنها را در ادامه با هم می‌خوانیم:
فراهانی: جریان فیلمنامه‌نویسی امروز نمی‌خواهد افراد میانسال مطرح شوند
بهزاد فراهانی معتقد است، جریانی در فیلمنامه‌نویسی و نمایشنامه‌نویسی حاکم شده که نمی‌خواهد افراد میانسال در بطن جریانات اجتماعی نشان داده شوند.
این بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون، درباره وضعیت حاکم بر سینما و توجه صرف به حضور بازیگران جوان در فیلم‌های سینمایی گفت: گرایش حاکم بر سینما بوی دلالی، سوداگری و کم فرهنگی می‌دهد و در این چنین فضایی فیلم‌هایی ساخته می‌شود که با تکیه بر هر المان و نشانه بتوانند فقط فروش داشته باشند.
وی افزود: در این آثار دیگر ارزش‌های هنری اصلا مهم و جدی نیست و متاسفانه در این موقعیت زمانی نگاه متفاوت و خلاقانه در حاشیه تجارت مورد توجه قرار گرفته است. در چنین فضایی بازیگران باسابقه و میانسال جایی ندارند.
این درام‌نویس با تاکید بر تاثیر حذف سینمای اجتماعی بر روند رو به رشد این بی‌فرهنگی در سینما متذکر شد: موقعی که ساخت فیلم‌ها با رویکرد رئالیسم اجتماعی مورد بی‌توجهی قرار گرفته، بنابراین فیلم‌های سخیف هم بازیگران خاص خودش را نیاز دارد.
وی با اشاره به گسترش این فرهنگ در تلویزیون اشاره کرد: شما به طور حتم نمی‌توانید در یک سریال تلویویزنی یک آدم زحمت‌کش میانسال را به عنوان سوژه اصلی ببینید. امروزه حتی در تئاتر هم از منافع خاندان قاجاریه دفاع می‌شود، اما خبری از حمایت از آدم‌های واقعی و مابه ازا دار در جامعه وجود ندارد. این نشان می دهند که جریانی در فیلمنامه‌نویسی و نمایشنامه‌نویسی حاکم شده که نمی‌خواهد افراد میانسال در بطن جریانات اجتماعی نشان داده شوند.
معصومی: نقش دراماتیک برای بازیگران میانسال وجود ندارد
پروانه معصومی نیز با انتقاد از وضعیت فیلمنامه‌نویسی در سینمای ایران گفت: در فیلمنامهها دیگر نقشی با کارکرد دراماتیک برای بازیگران میانسال وجود ندارد.
این بازیگر باسابقه درباره علل کم کاریش در سینما گفت: شرایط اقتصادی در سینما با توجه به استقبال مخاطبان از فیلم‌های جوان‌پسند و تین اینجیری باعث شده که کمتر فیلم‌نامه‌ای با محوریت آدم‌های میانسال نوشته شود و اغلب پیشنهادات سینمایی که به من در طول این مدت شده، شخصیت میا‌نسال‌اش اصلا جذابیتی نداشته و فقط در حد یک مادر ساده، مهربان و دلسوز بوده که هیچ کارکرد درامتیک در فیلم ندارد.
وی افزود: دیگر فیلم‌هایی از جنس "یک بوس کوچولو" بهمن فرمان آرا ساخته نمی‌شود که ضمن پر مخاطب بودن شخصیتهای اصلی فیلم میانسال بودند. معتقدم برای تغییر شرایط باید یک میل و اراده در سینما حاکم شود تا فیلمنامهها فقط تمرکزشان روی شخصیتهای جوان نباشد. در سینمای دنیا هم بخش قابل توجهی از تولیدات مربوط به فیلم‌هایی است که شخصیتهای اصلی‌شان میانسال و یا حتی پابه سن گذاشته هستند.
گودرزی: بازی در آثار متوسط تلویزیون بهتر از فیلم‌های ضعیف سینمایی است
فاطمه گودرزی، کیفیت تولیدات سینمایی کشور در سال‌های اخیر را پایین می‌داند و حضور در کارهای متوسط تلویزیون را به بازی در فیلم‌های سینمایی ترجیح می‌دهد.
این بازیگر شناخته شده سینما و تلویزیون، که مدتی است از پرده نقره‌ای فاصله گرفته و بیشتر در آثار تلویزیونی شاهد نقش‌آفرینی‌های او هستیم، در گفتگو با هنرآنلاین، درباره علت حضور کمتر خود در سینما گفت: راستش را بخواهید در یکی دو سال گذشته پیشنهادهای بسیاری برای بازی در سینما به من شده که متاسفانه باید بگویم آنقدر کارها ضعیف بودند که من ترجیح دادم در کارهای متوسط تلویزیونی بازی کنم اما در سینما با این وضع کار نکنم.
گودرزی با اشاره به میانگین سنی نویسندگان فیلمنامهها که عموما بسیار جوان هستند، درباره گرایش شدید به استفاده از کارکترهای جوان و کم بودن نقش‌های چالش برانگیز و برجسته برای بازیگران میانسال و حرفه‌ای سینما، گفت: راستش من دلم نمی‌خواهد فقط به معضل میانسالی در قشر بازیگران بپردازم، چرا که مشکلات افراد میانسال محدود به مسائل بازیگران میانسال نمی‌شود و به نظر من به جای پرداختن به اینکه بازیگران میانسال و حرفه‌ای چه مشکلاتی دارند، باید معضلات میانسالان که نه تنها در جامعه ما بلکه در همه جوامع وجود دارد، به صورت ریشه‌ای و با ارائه راهکار حل کرد.
بازیگر فیلم سینمایی "غزال" ادامه داد: حتما جوانان در جامعه مشکلات زیادی دارند و باید آنها را بیان کرد اما مسئله این است که در این همه فیلم با موضوع جوان واقعا مشکلات و دغدغه آنها بیان نمی‌شود و فقط درگیری های چند جوان در مثلث‌های عشقی است که بسیار درباره آن حرف زده و یا فیلم ساخته می‌شود.
وی با اشاره به مسائلی از قبیل بازنشستگی، مشکلات روحی خاص و ... که افراد میانسال دچار آن می‌شوند، تصریح کرد: دست‌اندرکاران فرهنگی و هنری جامعه باید برای حل ریشه‌ای این مسائل راهکاری بیاندیشند. چراکه به عنوان مثال در زمینه نگارش فیلمنامه من می‌بینم که اکثر افرادی که این روزها فیلمنامه‌نویس شدند آنقدر جوان و بی‌تجربه هستند که حتی اگر بخواهند نقشی برای افراد میانسال خلق کننده و یا درباره معضلات و مشکلات آنها بنویسد، نمی‌توانند درک درستی از میانسالی داشته باشند، مگر اینکه یک نویسنده جوان در این زمینه تحقیقات زیادی کند که آن هم استثنا خواهد بود.
وی در خاتمه اظهار کرد: همانطور که معضلات و مشکلات جوان‌ها، سالخورده‌ها و کودکان و نوجوانان به اشکال مختلف و در فیلم‌های زیادی مطرح شده و می‌شود، باید به مشکلات و معضلات میانسالی هم پرداخت شود و مشکلات و معضلات بازیگران میانسال نیز از این قاعده مستثنی نیست. همچنین متاسفانه کم تجربه بودن افرادی که این روزها در این کار مشغول هستند، باعث شده تا مقداری سطحی نگری در مقوله فیلمنامه‌نویسی به وجود بیاید.
دهقان‌نسب: در سینمای روز جهان برای بازیگران 50،60ساله نقش اصلی می‌نویسند
حبیب دهقان نسب، معتقد است، کمی دستمزد و وجود ممیزی‌ها دو عامل اصلی افت فیلمنامهها در سینما و تلویزیون است و با برطرف شدن این موانع شاهد روند رو به رشد کیفی فیلمنامهها خواهیم بود.
این بازیگر شناخته شده تئاتر، سینما و تلویزیون، در پاسخ به این سوال که چرا برای بازیگران میانسال، نقش‌های کلیدی و چالشی کمی در فیلنامه‌ها وجود دارد و تمام فوکوس نویسنده‌ها روی موضوعاتی با محوریت دختر و پسرهای جوان است، گفت: راستش همانطور که این روزها اقتصاد بر خیلی چیزها حاکم شده، دنیای هنر و فیلمسازی هم مستثنی نبوده و از چند سال پیش به خاطر فروش بالای یکی دو فیلم این توهم و تصور غلط در کشور ما ایجاد شد که حتما باید از بازیگران جوان استفاده کرد و فروش بالای گیشه را منوط به استفاده از بازیگران جوان برشمردند، که می بینیم تا امروز هم این تصور غلط با اینکه بارها هم فیلم‌ها شکست خورده ادامه دارد.
وی با اشاره به بازیگرانی مانند "رابرت دنیرو" و "آل پاچینو" به عنوان بازیگران مطرح سینمای جهان، اضافه کرد: ما می‌بینیم که برای امثال این بازیگران با سن‌های 50و60سال فیلمنامه نقش اول نوشته می‌شود اما در اینجا به همان نسبت که از چند سال پیش تمرکز فیلمنامهها به روی جوان‌های خوش‌قیافه و خوش چشم و ابرو و مسائل عشق و عاشقی آنها گرایش پیدا کرد، به همین نسبت بازیگرانی که مقداری تجربه به دست آورده بودند و پا به میانسال گذاشتند همه شدند عمو، دایی، پدربزرگ و مادر بزرگ، مگر یکی دو مورد استثنایی.
جوهرچی: مخاطب دوست دارد آرمان‌هایش را در افراد میانسال ببیند
حسن جوهرچی با انتقاد از نبود نقش در فیلمنامهها برای افراد میانسال گفت: مخاطب دوست دارد آرمان‌هایش را در قالب آدم‌های میانسال ببیند، اما سینمای ایران این رویکرد را دنبال نمی‌کند.
این بازیگر سینما و تلویزیون، درباره علل نوشته نشدن نقش‌های مناسب برای بازیگران میانسال در سینمای ایران گفت: در طول سال و از میان فیلم‌های تولیدی فقط چند فیلم شخصیتهای اصلی‌شان آدم‌های میانسال هستند. این شخصیت‌ها اتفاقا درست هم نوشته می‌شوند. برخی از بهترین‌های سینمای ایران مثل فیلم‌های "آژانس شیشه‌ای"، "روبان قرمز"، "یک بوس کوچولو"، "هزار دستان" از جمله این آثارند که شخصیتهای اصلی آنها آدم‌های میانسال هستند.
بازیگر "بر بال فرشتگان" با تاکید بر با اهمیت بودن سن میانسالی در جامعه ایران عنوان کرد: سن میانسالی سن حساسی است که به طور مثال در سینمای جوان پسند خودمان جایگاهی ندارد. اما در سینمای جدی جهان و جایی که قرار است آثار و روابطی میان آدم‌ها بررسی شود و تصمیمات حساسی گرفته شود، معمولا شخصیتهای اصلی میانسال هستند و برای بازی در این شخصیت‌ها هم از بازیگران میانسال استفاده می‌شود. فیلم‌های آل پاچینو، رابرت دونیرو، جک نیکلسون در این تعریف می‌گنجند. در سینمای ایران هم فیلم‌های ارزشمندی مثل "اجاره‌نشین‌ها" همه شخصیتهای اصلیش میان سال هستند، اما تعدا این آثار در سینمای ما کم است.
فرجاد: در این سینما و تلویزیون مجبورم نقش فرعی بازی کنم
جلیل فرجاد معتقد است؛ وقتی نقشی برای افراد میانسال در سینما و تلویزیون وجود ندارد، مجبور است در نقش‌های فرعی بازی کند.
این چهره آشنای سینما و تلویزیون، درباره حضور کمرنگ چهره‌های میانسال بازیگری در فیلم‌های سینمایی و کارهای تلویزیونی، گفت: اگر به فیلم‌های روز دنیای نگاه کنیم، می‌بینیم که معمولا در سینمای خارج از ایران با اینکه برای نسل‌های جوان، کودک و حتی کهن‌سال قصه‌های بسیاری نوشه می‌شود اما به طور کلی نقش‌های کلیدی، پُر پیچ و خم، چالش برانگیز و اساسی فیلم‌ها و سریال‌ها بر عهده بازیگران میانسال و کسانی گذاشته می‌شود که در حرفه بازیگری حداقل 15،20 سالی به طور حرفه‌ای کار کرده‌اند و امتحان خودشان را در ژانرهای مختلف پس دادند.
فرجاد خاطر نشان کرد: واقعا مدیران فرهنگی و هنری ما باید یک فکر اساسی برای این مسئله بکنند چرا که وقتی یک بازیگر 20، 30 سال عمر خود را در این راه گذاشته و تجربه‌های لازم را در این راه بدست آورده و تازه به پختگی لازم در بازیگری رسیده، الان نیاز دارد که این پختگی و تجربه را ارائه کند، اما وقتی در قصه‌ها نقشی برای من میانسال وجود ندارد، خُب نمی‌دانم چه کاری بکنم و چون زندگی‌ام از این راه تامین شده و می‌شود، مجبورم می‌شوم در نقش‌های دوم، سوم و یا فرعی بازی کنم.
این بازیگر سینما و تلویزیون با تصریح اینکه فرصتی برای اینکه بتواند حاصل سال‌ها تجربه‌اش را نشان بدهد فراهم نیست، اضافه کرد: این مسئله واقعا آدم را غمگین می‌کند و افراد به نوعی افسردگی می‌رسند.
وی در پایان درباره چگونگی روند تغییر این جریان نیز گفت: اصولا یک کار فرهنگی با تلاش یک نفر اتفاق نمی‌افتد، به نظر من از یکسو مدیران فرهنگی و هنری و از سوی دیگر فیلمنامه‌نویسان ما باید توام با یکدیگر در این فرآیند تغییر ایجاد کنند و به قصه‌هایی که در آنها نقش افراد میانسال بیشتر است بپردازند، تا زمینه شکوفایی بازیگرانی که 20،30 سال تمام جوانی و عمر خود را در این راه گذاشتند فراهم شود.
جوانبخش: ضعف فیلمنامه‌نویسی سینمای ایران را به نقش‌فروشی رسانده است
بهزاد جوانبخش، بازیگر باسابقه سینما با اشاره به اینکه بازیگران میانسال و حرفه‌ای کشورمان اغلب بی‌کار هستند، ضعف فیلمنامه را مشکل اصلی سینمای امروز ایران می‌داند.
جوانبخش درباره علل کم کاریش در سینما گفت: شکل فیلمسازی سال‌های اخیر دستخوش تغییرات زیادی شده است. در حالی که در سینمای حرفه‌ای امریکا و اروپا همیشه بازیگران باسابقه در سینما دارای جایگاه خوبی هستند، در سینمای ایران بازیگران میانسال و با سابقه اغلب بی‌کار هستند. مرحوم ایرج قادری روزی به نویسنده جوانی می‌گفت "مگر داستانت پدر نمی‌خواهد و آیا جوان داستانت بی‌کس و کار است".
بازیگر "تاراج" که در زمینه فیلمنامه‌نویسی نیز تجربیاتی دارد، با اشاره به ضعف فیلمنامه‌نویسی گفت: در بخش نوشتن فیلمنامه متاسفانه کپی کاری بدون منطق از فیلم‌های خارجی مورد توجه قرار گرفته است و این شرایط باعث شده سینمای ما شکست خورده شود.
بازیگر "نابخشوده" با اشاره به وضعیت نا به سامان بازیگری در سینما متذکر شد: اکنون شرایط عوض شده و از یک بازیگر می‌پرسند که چقدر برای بازی در فیلم پول می دهی! خیلی از بازیگران جوان به سودای شهرت به این کارها تن می دهند. موقعی که نقش فروشی در سینما حاکم شود چه توقعی برای بهبود بازیگری در سینما داریم؟ و در این شرایط همه بازیگر هستند.
بهزاد جوانبخش که بعد از فیلم "سربازان جمعه" ساخته مسعود کیمیایی در فیلم دیگری حضور پیدا نکرده است، گفت: وسواس، مشکلات کاری و قصه‌های تکراری باعث شده تا در کاری حضور پیدا نکنم.