سرویس سینمایی هنرآنلاین: "شبگرد" برنامه شبانه شبکه دو سیماست که بعد از گفت‌وگوی ویژه خبری با موضوعات روز اجتماعی منعطف به مفاهیم ماه مبارک رمضان به روی آنتن می‌رود.
این برنامه با اجرای محمد سلوکی در این شب‌ها میزبان چهره‌های مختلفی همچون نرگس آبیار، افشین پیروانی، شهرام گیل‌آبادی، سید عباس موسوی، هادی ساعی و مهدی سلوکی از شاخه‌هایی نظیر فرهنگ و هنر، ورزش، سیاست و اجتماع و... بوده است و تلاش کرده با استفاده از رنگ و موسیقی فضای گفت‌وگوها متفاوت از سایر آثار تلویزیونی باشد. در همین راستا با محمد سلوکی تهیه‌کننده و مجری برنامه به گفت‌وگو نشستیم که در زیر می‌خوانید:
اجازه بدهید به‌عنوان نخستین سؤال از وضعیت بازخورد مخاطبان بپرسم که تاکنون چگونه بوده است؟
خدا را شکر با توجه به آنچه در طی این مدت می‌بینم از برنامه استقبال شده، البته شب‌هایی به دلیل فضای سنی و تحلیل‌های خاصی که داریم این میزان متغیر بوده و کم و زیاد می‌شود. اما درمجموع بازخوردها خوب بوده و از این بابت خوشحالیم. به هر حال به دلیل این که ساعت پخش برنامه کمی بی‌وقت است شاید آن هیجان برنامه‌های اجتماعی که مخاطبان کم سن و سالی دارد را نداشته باشیم.
دلیل این که ساعت 12 شب را برای پخش برنامه انتخاب کردید چه بود؟
ما با یک پیش‌بینی به سراغ این برنامه و این زمان رفتیم. در ایام نوروز و پیش‌تر از آن به دلیل تعطیلاتی که در پی شیوع ویروس کرونا ایجاد شد زندگی مردم نیز تغییر کرد، بنابراین پیش‌بینی ما این بود که بازگشت به زندگی گذشته تقریباً غیرممکن خواهد بود و با فرض رسیدن ماه مبارک رمضان که این به‌هم‌ریختگی زمانی مزید بر علت می‌شود قطعاً زندگی مردم زمانش جابه‌جا خواهد شد. اگر مثلاً پیش از این 12 تا 2 زمان ناهار بود، امروز به شکل عمومی ساعت 3 تا 4 بعدازظهر این اتفاق می‌افتد. بنابراین ساعت شب و زندگی شبانه عقب‌تر رفته و با برنامه‌ریزی‌هایی که داشتیم این زمان را درخواست کردیم. البته قرار بود ساعت 23:30 آغاز برنامه باشد، اما این هم ازجمله اتفاقات جالبی بود که افتاد و باعث شد گروهی که به دنبال جک شنیدن و آواز و موسیقی هستند دیگر برنامه را دنبال نکنند و مخاطب ما نباشند. درواقع مخاطب ما امروز افرادی هستند که دوست دارند از سیاست، تئاتر، سینما و ورزش حرف‌هایی از جنس آدم‌هایی که در این حوزه کار کردند را بشنوند. ما به دنبال ایجاد تفاوت در ساختار بودیم.
این تفاوت ساختار در چیست؟
سعی کردیم با سایر برنامه‌هایی که در شب‌های ماه مبارک رمضان پخش می‌شوند متفاوت باشیم، چرا که به نظر می‌رسد مخاطب عادت به دیدن این برنامه‌ها کرده است. ما سعی در تجربه فضاهای جدید داریم و در "شبگرد" با درایت مدیر شبکه این اتفاق افتاد تا با افراد از زاویه‌ای دیگر صحبت کنیم و شب‌های ماه رمضان بعد از کرونا که ضایعه ترسناکی است، مخاطب را به آرامش دعوت نکنیم بلکه او را در فضای آرام قرار دهیم که این با موسیقی مناسب، بازی با رنگ، لبخند و حرف‌هایی که مورد توجه قرار گیرد اتفاق می‌افتد.
مهمانانی که شما انتخاب می‌کنید شاید عمدتاً چهره‌های شناخته‌شده عرصه‌های مختلف باشند، که در نگاه اول مخاطب انتظار شنیدن صحبت‌های تکراری از او را دارد. اما نکته اینجاست که شما از زاویه‌ای دیگر با این مهمانان صحبت می‌کنید به‌طور مثال با خانم آبیار درباره سینما صحبت نکردید بلکه درباره محیط زیست و دغدغه‌های او هم صحبت شدید. این انتخاب‌ها برچه اساسی است؟
بله، درست است، ما همیشه در برنامه‌سازی شعاری داریم که هر وقت کسی را دیدید که کاری انجام داد، دیگر آن کار را تکرار نکنید و از دریچه دیگری به موضوع مشابه نگاه کنید و این برای ما تبدیل به یک اصل شد. اگر از خانم آبیار دعوت می‌کنیم پیش‌فرض ذهنی مخاطب صحبت درباره "شیار 143"،"نفس" و ... است اما آیا او صرفاً همین ویژگی را دارد؟ نه او شخصیت تأثیرگذاری در سینماست و سینما تنها یک بخش از وجود اوست و این تفاوت نگاه باعث می‌شود تا او درباره موضوعات دیگری که دغدغه ذهنی اوست صحبت کند که در جای دیگری این اتفاق نیفتاده و ما وجوه دیگر او را پیدا می‌کنیم. درواقع ما برای تک‌تک برنامه‌ها موضوع داریم، این اتفاق باعث می‌شود تا هم ما سرخط داشته باشیم و هم مخاطب می‌داند دنبال چیست و مهمان هم به ذوق می‌آید تا حرف‌های تازه بزند. در کنار این موضوعات، توجه به تقویم زمانی را نیز در نظر داریم چون ضبط برنامه زودتر اتفاق افتاده خیلی دقیق به اخبار نمی‌پردازیم اما تمام تلاشمان این است که با پیش‌بینی‌های درست و موضوعات به این فضا بپردازیم و خیلی صحبت‌هایمان تکراری نباشد، ما از همه ابزار استفاده می‌کنیم تا حوصله مخاطبانمان سر نرود و از این فضا استفاده کند.
برنامه‌های تاک شو عمدتاً با سؤالاتشان مطرح می‌شوند و موضوعاتی که انتخاب می‌شوند. سؤالات برنامه "شبگرد" برچه اساسی شکل می‌گیرد؟
سؤالات از پیش طراحی‌شده، به این معنی که همین است، در قالب برنامه‌سازی‌های اینچنینی نداریم. سرفصل‌ها انتخاب می‌شوند و با آنچه در گفت‌وگو اتفاق می‌افتد، پیش می‌رویم. باید دید فضا چطور پیش می‌رود و حال مهمان و فضای برنامه چگونه است تا با هم قدم برداریم.
آیا این برنامه از اتاق فکری برخوردار هست که موضوعات و مهمانان را بر اساس آنچه در این اتاق فکر رخ می‌دهد انتخاب کنید؟
در طول این سال‌ها دوستان زیادی پیدا کردم که حتی با یک تلفن از آن‌ها مشورت می‌گیرم. اما سعی می‌کنم همه مشورت‌ها را جمع کنم و در یک هسته مرکزی محدود از بین همه آن‌ها بهترین‌ها را که با شرایط روز و برنامه همخوان است استفاده کنم. درواقع اتاق فکر به آن معنا نداریم، ایده برنامه از سوی خودم مطرح شد و دوستان بسیاری کمک کردند تا بتوانیم به این سمت پیش برویم.
ضبط برنامه در شرایطی که ویروس کرونا شیوع پیدا کرده و همه در قرنطینه هستند چگونه است؟
کار را بسیار سخت کرده است، من هم برنامه "دونیمه ماه" ویژه‌برنامه کرونا را داشتم که از اواسط اسفند تا پایان نیمه شعبان ادامه یافت و کار بسیار سختی بود و هم این برنامه را شروع کردم. درواقع با همان تجربه وارد این فضا شدم و حس کردم با دورکاری و کمترین نیروی انسانی باید کار را انجام داد. جا دارد از همین‌جا از دوستان و همکارانم که همراه من شدند تشکر کنم که تلاش کردند امنیت خود و دیگران را حفظ کنند و در یک فضای آرام و مطلوب کار را پیش ببریم. تجربه خوبی بود چون در تمام طول این مدت شعارم دقت در نحوه ارتباطات بود به همین دلیل برای خودم هم این چالش ایجاد شد که در نهایت دقت و دوری بتوانم کار را پیش ببرم و با دورکاری بهترین کار را انجام دهم.
با توجه به این که دو برنامه را در طی این مدت تولید کردید، آیا ساخت این برنامه پس از ماه مبارک ادامه خواهد یافت؟
فعلاً این فصل تا پایان ماه مبارک رمضان ادامه دارد و با لطف بینندگان و سفارش شبکه و لطف مدیر گروه شاید بتوانیم فضا را ادامه دهیم و تغییرات جدیدی داشته باشیم. امیدوارم بتوانم یک فضای جدید پیدا کنم و آن را پیاده‌سازی کنم.
آقای سلوکی شما ازجمله مجریانی هستید که در طی این سال‌ها در تلویزیون به ساخت برنامه‌های تاک شو پرداخته‌اید، ما در سال‌های گذشته برنامه‌های پرمخاطبی در این گروه برنامه‌سازی داشتیم که این روزها کمتر شده است. به نظر شما جای خالی برنامه‌های تاک شو تا چه اندازه در تلویزیون احساس می‌شود؟
بسیار خالی است؛ اما جا دارد از عملکرد دوستان و همکارانم دفاع کنم. رفقای ما افراد بسیار خلاق و درجه یکی هستند و فضای رسانه را برای آگاهی بخشی و ایجاد لذت تصویری در خانه‌های مردم می‌شناسند. اما هیچ کاری بدون پول و امکانات به این راحتی ساخته نمی‌شود. از سوی دیگر برخی با دشمنی و تنگ‌نظری ضربه‌های مهلکی به دوستان خود که خادم مردم هستند می‌زنند که حتی انگیزه‌ها را نیز از آن‌ها می‌گیرد. به‌طور مثال همین دشمنی‌ها باعث شد تا مجموعه‌های بزرگ صنعتی که می‌توانند به ایده‌ها و طرح‌های جدید کمک کنند و اسپانسر ساخت برنامه‌های متنوع شوند، از فضای تولید فاصله گیرند، ضمن این که برخی نیز از این آب گل‌آلود ماهی می‌گیرند. تلویزیون دیگر این امکان را ندارد که در تمام شبکه‌ها برنامه تولید کند، اما انگیزه برای تولیدکنندگان همیشه وجود داشته و دارد. امیدوارم همه با هم چه آن‌هایی که منابع مالی دارند و چه آن‌هایی که تولید محتوا می‌کنند، دست‌به‌دست هم دهیم و وارد میدان شویم و به تولید بپردازیم. اگر در تلویزیون محتوای خوب تولید کنیم، می‌توانیم تأثیر روی فضای مجازی داشته باشیم که سهم زیادی از محتوای آن برگرفته از رسانه ماست و چه حیف که همه این محتوا را در رسانه نداریم و با قدرت از آن استفاده نمی‌کنیم. امیدوارم مردم، سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان به همراه رسانه، کارهای بزرگ انجام دهیم و حتی مخاطب خودمان را در کشورهای فارسی‌زبان حاشیه مانند تاجیکستان، افغانستان و ... بیشتر کرده و این اتفاق را فرامرزی کنیم.