سرویس سینمایی هنرآنلاین: کرک داگلاس بازیگر و تهیهکننده و یکی از نمادها و آخرین بازماندههای عصر طلایی هالیوود و ستاره فیلمهایی چون "اسپارتاکوس"، "بیست هزار فرسنگ زیر دریا" و "آخرین قطار گان هیل" روز چهارشنبه در لس آنجلس بر اثر کهولت سن از دنیا رفت. او 103 ساله بود.
مایکل داگلاس پسر او و برنده دو جایزه اسکار در بیانیهای در اینستاگرام نوشت: من و برادرانم با اندوه بسیار اعلام میکنیم که کرک داگلاس امروز در سن 103 سالگی ما را ترک کرد. برای دنیا، او یک افسانه بود، یک بازیگر از عصر طلایی سینما که در سالهای طلایی خود خوب زندگی کرد، یک انساندوست که تعهدش به عدالت و آرمانهایی که باور داشت برای همه ما یک معیار بود.
کرک داگلاس متولد 9 دسامبر 1916 در آمستردام در نیویورک بود. پدر و مادرش مهاجران فقیر یهودی روسی بودند. داگلاس جوان برای تأمین هزینه دانشگاه در کافهها کار میکرد و در عین حال یک کشتیگیر ماهر بود. مدتی هم باغبان و سرایدار بود.
استعداد داگلاس در بازیگری در آکادمی هنرهای دراماتیک مورد توجه قرار گرفت و او بورسیه ویژه دریافت کرد. یکی از همکلاسهای داگلاس در آنجا بتی جون پرسک (که بعدها با نام لورن باکال معروف شد) بود که نقش مهمی در آغاز فعالیت او در سینما داشت. او که نام اصلیاش ایسور دانیهلوویچ بود، با نام کرک داگلاس برای اولین بار در برادوی روی صحنه رفت. با ورود آمریکا به جنگ، موقعیت کاری او در تئاتر با وقفه روبرو شد.
داگلاس در 1941 در نیروی دریایی آمریکا مشغول خدمت شد و در 1944 به خاطر جراحات جنگی از خدمت معاف شد. سپس به نیویورک سیتی بازگشت و در رادیو، تئاتر و فیلمهای تبلیغاتی مشغول کار شد. او تصمیم داشت همچنان یک بازیگر تئاتر بماند، اما لورن باکال کمک کرد برای اولین بار در سینما در فیلم نوآر "عشق عجیب مارتا ایورز" (1946) به کارگردانی هال بی. والیس با بازی باربارا استنویک مقابل دوربین برود.
داگلاس از همین فیلم اول نقشهای مهمی به دست آورد، اما بازی در نقش یک مشتزن بیوجدان در فیلم "قهرمان" (1949) به کارگردانی مارک رابسن بود که از او یک ستاره ساخت و تصویر سینماییاش را شکل داد: ستیزهجو، خودخواه، پرشور و اغلب قربانی خشم خود که به تنفر منجر میشود. نمونه آن روزنامهنگار بلندپرواز فیلم بدبینانه "تکخال در حفره" ساخته بیلی وایلدر و کارآگاه بیمار فیلم "داستان کارآگاه" به کارگردانی ویلیام وایلر (هر دو 1951) یا مرد متجاوز فیلم "در راه خطر" (1965) ساخته اوتو پرمینجر.
جنبه خودنمای شخصیت داگلاس در فیلمهایی چون "بیست هزار فرسنگ زیر دریا" (1953)، "اولیس"(1955) و بسیاری از فیلمهای وسترن او مانند "جدال در اوکی کورال" (1957) و "آخرین قطار گان هیل" (1959) مشخص است، اما همیشه سعی میکرد آن را تحت کنترل نگه دارد.
داگلاس در 1955 شرکت فیلمسازی "برینا" را تشکیل داد و از طریق آن توانست فیلم ضدجنگ و قدرتمند "راههای افتخار" (1957) – که برای سه دهه در فرانسه ممنوع بود – و "اسپارتاکوس" (1960) را تولید کند که هر دو از بهترین و تأثیرگذارترین فیلمهای استنلی کوبریک هستند. او در "اسپارتاکوس" نقش بردهای معترض را بازی میکند که رهبری قیام علیه رومیها را به عهده میگیرد. "اسپارتاکوس" 30 میلیون دلار فروخت و یکی از پرفروشترین فیلمهای سال بود.
استحکام شخصیت داگلاس نیز کاملاً مشخص بود. داگلاس نویسندگانی مانند دالتون ترومبو را که نامشان در لیست سیاه هالیوود بود استخدام کرد و با وجود مخالفت استودیو نام او را در تیتراژ فیلم آورد. داگلاس، آنتونی مان کارگردان "اسپارتاکوس" را اخراج کرد و کوبریک را جای او آورد و بعدها برای اینکه از دل آنتونی مان بیرون بیاورد در فیلم "قهرمانان تلهمارک" او بازی کرد.
در اواخر دهه 1960 و بعد از آن دیگر نتوانست موفقیتهای خود در سالهای 1950 را تکرار کند. در میان فیلمهایی که داگلاس در دهه 1970 بازی کرد تنها وسترن سیاسی "گروه کمک کلانتر" (1975، خودش آن را کارگردانی کرد) و "خشم" (1978) ساخته برایان دی پالما در خور توجه بودند. او دیگر هیچگاه اضطراب و نگرانیهای ونسان ون گوگ در "شور زندگی" (1955)، شور و حرارت اسپارتاکوس یا کجخلقی محض روزنامهنگار فیلم "تکخال در حفره" را تکرار نکرد.
داگلاس برای فیلمهای "قهرمان"، "بد و زیبا" (1953) و "شور زندگی" سه بار نامزد اسکار بود، اما جایزه نگرفت. آکادمی علوم و هنرهای سینمایی سال 1996 برای 50 سال حضور خلاق داگلاس در جامعه سینمایی یک جایزه اسکار افتخاری به او اعطاء کرد.
داگلاس در ژانویه 1996 بر اثر یک سکته مغری شدید توانایی صحبت کردن را از دست داد. با این حال، او دورههای گفتاردرمانی را گذراند و حالش آنقدر خوب شد که توانست مارس آن سال جایزه اسکار افتخاری را دریافت کند. او همچنین در جوایز اسکار 2011، در 94 سالگی، در مراسم اسکار شرکت کرد و نامزدهای بخش بهترین بازیگر زن مکمل را معرفی کرد.
داگلاس در سالهای اخیر بیشتر وقت خود را به نوشتن کتاب و گاهی اوقات نوشتن یادداشت برای رسانهها میگذراند و بهنوعی بهعنوان پیرترین وبلاگنویس معروف شناخته میشد. دهمین کتاب او با عنوان "من اسپارتاکوس هستم! فیلم میسازم، لیست سیاه را زیر پا میگذارم" در 2012 منتشر شد. داگلاس در 2014 نیز مجموعه شعرهای خود را منتشر کرد.