سرویس سینمایی هنرآنلاین: برادران آرک فیلمسازان جوانی هستند که با فیلم کوتاه "حیوان" خوش درخشیدند و حالا نخستین فیلم بلندشان "پوست" را برای حضور در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر آماده میکنند. بهمن آرک در سی و ششمین جشنواره فیلم کوتاه تهران یکی از اعضای هیئت انتخاب بود.
او در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره تقسیمبندی اعضای هیئت انتخاب به دو گروه و تأثیر این فرآیند بر انتخاب آثار گفت: از آنجا که تعداد آثار ارسالشده بسیار زیاد بود و زمان مناسبی هم در اختیار نبود، مجبور شدیم آثار را به دو بخش و اعضا را نیز به دو گروه تقسیم کنیم تا هر پنج نفر بتوانند نصف آثار را ببینند و درباره آنها نظر بدهند. این اتفاق باعث شد تا اعضا بتوانند با تمرکز بیشتری آثار را ببینند و از سوی دیگر زمان بیشتری نیز در اختیار داشته باشند. معمولاً مرسوم است که همه داوران تمام آثار را میبینند، اما امسال به دلیل کمبود زمان و حجم بالای آثار این اتفاق افتاد که موجب شد تا دقت بیشتری در نظر گرفته شود و اتفاق مفیدی را رقم بزند. پس از دور اول و رسیدن به حجم کمتر هر دو گروه آثار را با هم دیدیم و با اتفاق نظر این آثار به جشنواره فیلم کوتاه تهران راه یافتند.
آرک همچنین درباره ادعای برخی از فیلمسازان که اعلام کردند داوران آثار را کامل ندیدهاند نیز بیان کرد: هر ادعایی باید اثبات شود و اگر کسی چنین ادعایی داشته است باید برای آن سند داشته باشد. افرادی که در جشنواره شرکت میکنند اگر جشنواره را قبول دارند باید هیئت انتخاب آن را نیز قبول داشته باشد. ضمن این که هیچ فیلم خوبی از جشنواره بیرون نمانده است. بیشتر فیلمها متوسط بودند که تعدادشان بسیار بالا بود و ما روی تکتک این فیلمها ساعتها بحث و گفتوگو کردیم تا به یک اجماع و نظر واحد برسیم و آثار را انتخاب کنیم. در برخی از آثار رویکرد، ارزش و داستان مناسب را در نظر میگرفتیم، اما فیلم دیگر ساختار و فیلمنامه مناسب داشت در حالی که حرفش کهنه بود، بنابراین ما به سراغ فیلمی میرفتیم که نگرش تازهای داشته باشد و آن را برای حضور در جشنواره انتخاب میکردیم.
وی ادامه داد: خوشبختانه فیلمهای ضعیف خیلی در میان آثار جشنواره نبود، در حالی که در سالهای گذشته فیلمهای ضعیف نیز دیده میشد، اما نکته اینجاست که در میان این آثار شاهکاری هم نداشتیم. فیلمسازان یا جشنوارهای نگاه میکنند که در این نگاه خلاقیت از میان میرود و یا الگویی از سینمای بدنه را تکرار میکنند. این در حالی است که سینمای کوتاه، سینمای مستقلی است و افراد خیلی کمی به این موضوع نگاه میکنند. آنچه امسال در آثار شرکت داده شده دیدم حضور کارگردانهایی محافظهکار بود که جسور نبودند، شاید خیلی خوب فیلم بسازند ولی آثارشان شاهکار نیست و جسارت و سوژه خوب کمتر در آثار دیده میشد.
آرک در پاسخ به این سؤال که چرا این جرات و جسارت در میان فیلمسازان فیلم کوتاه کمرنگ شده است، توضیح داد: علاقهمندی به سینمای بلند و بازآفرینی آثار داستانی و نمایش آن در یک اشل کوچکتر یکی از این عوامل است. برای اینکه بگویند ما میتوانیم فیلم بلند بسازیم در حالی که اگر فیلمساز به عشق فیلمسازی وارد سینما شود این مسائل دیگر مطرح نیست. فیلم کوتاه مدیای مستقلی دارد و باید به آن مستقل نگاه کرد. من خودم مستقل کار میکنم نه برای این که فیلم بلند بسازم، بلکه برای این فیلم میسازم که از آن لذت ببرم. ضمن این که قواعد فیلمسازی در سینمای بلند با سینمای کوتاه متفاوت است، نمیتوان با قواعد فیلم بلند، یک فیلم کوتاه ساخت. بسیاری از دوستان هستند که وارد سینمای فیلم کوتاه میشوند برای این که تمرینی داشته باشند تا به سینمای بلند وارد شوند که این نگاه هم به فیلم کوتاه و هم به فیلم بلندشان آسیب میزند. درنهایت این فیلمساز است که باید تصمیم بگیرد از سینما چه میخواهد.
این فیلمساز جوان درباره فیلم بلندشان "پوست" نیز اظهار کرد: فیلم این روزها در مرحله اصلاح رنگ و صداگذاری است و امیدواریم که به جشنواره فیلم فجر و سایر جشنوارههای خوب راه یابد.
این عضو هیئت انتخاب جشنواره در پاسخ به این سؤال که سینمای بومی تا چه اندازه این قابلیت را دارد که بتواند وارد فضای سینمای بدنه شود، گفت: به نظرم در درجه نخست وقتی درباره سینمای اکران صحبت میکنیم، باید مخاطبشناسی صورت گیرد و علاقهمندی مخاطب و زبان فیلم را هم در نظر گرفت. مرسوم است که فیلمها به زبان فارسی باشند اما ترکنشینان هم زیاد هستند و اگر در این فضا فیلم ساخته شود باز هم میتواند مخاطب داشته باشد، اما نیازمند این است که آسیبشناسی شود و راهکارهایی برای جذب مخاطب ارائه شود. اینکه فیلمهای بومی را در سینمای هنر و تجربه اکران کنند به نظرم شیوه درستی نیست چرا که خود سینمای هنر و تجربه الکن است و با فشارهای بسیار زیادی مواجه است که نمیتواند آنچه را که میخواست به سرانجام برساند و معیارهای اکرانش نیز متفاوت است. در این کارخانه عظیمالجثه، سینمای هنر و تجربه در حال له شدن است. سینمای خوب و مناسبی معمولاً در اختیار گروه هنر و تجربه قرار نمیگیرد و زمانهایی را هم که اختصاص دادهاند، زمانهای مناسب و پرمخاطبی نیست از همین رو مخاطبان این گروه نیز از دست میروند و اقبال از فیلمها گرفته میشود، ضمن اینکه چارهای هم جز این نداریم. من این تجربه را در اکران فیلم کوتاهم داشتم اما برای فیلم بلند نمیدانم که باید این کار را انجام بدهم یا نه. فیلم ما زبانش ترکی است اما موضوعات روزی دارد که فکر میکنم مخاطب جذب آن میشود.
آرک در ادامه با اشاره به این که چرخدندههای اکران فیلمساز را نابود میکند، عنوان کرد: فیلمسازان بومی پروانه ساخت سینمایی را نیز بهسختی دریافت میکنند چرا که فیلم باید معیارهای مورد نظر را داشته باشد و معمولاً به این آثار پروانه ویدئویی داده میشود در حالی که من مطمئن هستم فیلم با تبلیغات درست و خوب در اکران میتواند اتفاقات خوبی را پیش ببرد و این در صورتی محقق میشود که مخاطبشناسی درستی صورت بگیرد چرا که مخاطب همواره فیلمساز را غافلگیر میکند. ضمن این که سیاستهای مناسبی هم برای اکران نداریم. اکران ما تبدیل به یک مسئله عجیبوغریبی شده است که بعضاً به دیده نشدن آثار منجر شده است. ما فیلمهای خوبی در همین چند سال اخیر داشتیم که فکر میکردیم فروش خوبی داشته باشند اما این اتفاق برایشان نیفتاد و یا بالعکس. موفقیت سینمای بومی صرفاً به پروانه ساخت نیست باید ریشهای روی معضلات اکران و مخاطبشناسی کار کرد که متأسفانه این اتفاق در سینمای ما رخ نداده است.