سرویس سینمایی هنرآنلاین: لیدو روز شنبه در چهارمین روز جشنواره فیلم ونیز در بخش مسابقه بین‌الملل میزبان اولین نمایش جهانی فیلمی شد که به جرات می‌توان گفت تماشاگران و منتقدان بیش از هر فیلم دیگر این دوره جشنواره در انتظار دیدن آن هستند: تریلر روان‌شناختی "جوکر" (Joker) به کارگردانی تاد فیلیپس با بازی واکین فینیکس در نقش جوکر یکی از شخصیت‌های قصه‌های مصور انتشارات دی‌سی.
اولین نمایش فیلم برای اهالی رسانه با استقبال غیرمنتظره همراه بود و در نهایت فیلم با 15 دقیقه تأخیر روی پرده رفت. در ادامه، نشست مطبوعاتی "جوکر" با حضور فیلیپس، فینیکس و زازی بیتز دیگر بازیگر فیلم و البته حضور پرشمار نمایندگان رسانه‌های حاضر در ونیز برگزار شد.
اولین واکنش‌های منتقدان به فیلم مثبت بود و منتقدان نشریات و سایت‌هایی چون ورایتی، امپایر آنلاین، ایندی وایر، ونیتی فر و کولایدر از "جوکر" استقبال کردند.
فیلم درجه R "جوکر" یکی از چهار فیلم آمریکایی بخش مسابقه بین‌الملل جشنواره ونیز 2019 و یکی از 21 فیلم این بخش است که شانس دریافت جایزه شیر طلایی را دارند. فیلم برداشتی متفاوت از دلقکِ شاهزاده دنیای جرم است. داستان در 1981 اتفاق می‌افتد و درباره آرتور فِلِک یک استندآپ کمدین ناموفق است که بعد از تحقیر بین جمع، سر به جنون می‌گذارد، به شخصیت نیست‌انگار و ترسناک جوکر تبدیل می‌شود و در گاتام سیتی یک زندگی مملو از جرم و جنایت و هرج و مرج را در پیش می‌گیرد. رابرت دنیرو، فرانسس کانروی و برت کالن از دیگر بازیگران این پروژه 55 میلیون دلاری هستند که از چهارم اکتبر در سینماهای آمریکا اکران می‌شود.
واکین فینیکس در صحنه‌ای از فیلم "جوکر"
فینیکس که بازی او در نقش جوکر توجه خیلی‌ها را جلب کرده و نام او را به‌عنوان یکی از چهره‌های پیشتاز در فصل جوایز سینمایی امسال مطرح کرده است در نشست گفت می‌خواست آزاد باشد تا چیزی غیر قابل تشخیص خلق کند و اجازه نداد تحت تأثیر هیچ‌یک از برداشت‌های قبلی از این شخصیت قرار بگیرد یا او را به‌عنوان یک شخصیت آشنا به تصویر بکشد.
بازیگر 44 ساله پورتوریکویی گفت: چیزی که در مورد این شخصیت بسیار برای من جذابیت داشت این بود که خیلی سخت می‌شود او را تعریف کرد. انگار هر روز جنبه‌های جدیدی از شخصیت او را کشف می‌کردیم. تا آخرین روز فیلمبرداری همین‌طور بود.
ستاره فیلم‌های "مرشد"، "Walk the Line" و "گلادیاتور" (که برای هر سه فیلم نامزد اسکار شد) توضیح داد برای این که آمادگی بازی در نقش جوکر را بازی کند کتابی درباره ترورهای سیاسی خواند تا به حسی از چنین قاتل‌هایی و انگیزه‌های آن‌ها برسد، اما در نهایت این کار تنها اطلاعات در اختیار او قرار داد و نه بیشتر.
او گفت: من با آرتور به‌عنوان یک شخصیت خاص احساس نزدیکی کردم. در عین حال می‌خواستم آزاد باشم تا چیزی خلق کنم که قابل تشخیص نیست. این یک شخصیت خیالی است. نمی‌خواستم یک روان‌پزشک بتواند تشخیص بدهد او چه جور شخصیتی است.
واکین فینیکس و تاد فیلیپس روی فرش قرمز جشنواره فیلم ونیز
فینیکس در عین حال تأکید کرد برداشت‌های قبلی از شخصیت جوکر – مانند کار یک دهه پیش هیث لجر در فیلم "شوالیه تاریکی" که اسکار بهترین بازیگر مرد مکمل را برای او به همراه داشت - روی او تأثیر نگذاشت. او گفت: من به هیچ‌کدام از برداشت‌های قبلی از جوکر رجوع نکردم. به‌نوعی انگار این شخصیت مخلوق خود ما بود.
فضای تاریک و رعب‌انگیز فیلم آن را متمایز با بیشتر فیلم‌هایی کرده است که از روی قصه‌های مصور ساخته شده‌اند. فیلیپس گفت هدفش این بود که کاری شبیه چیزی انجام بدهد که در فیلم‌های دهه 1970 دیده می‌شد، همان دوره‌ای که جوکر از آن می‌آید.
فیلیپس که بیشتر با سری فیلم‌های "خماری" معروف است، توضیح داد: چرا نباید یک فیلم این شکلی از روی قصه‌های مصور ساخت؟ حس کردیم این یک نگرش هیجان‌انگیز است. مطمئن نیستم این کار برای دی‌سی یا مارول چه معنایی دارد... ساخت "جوکر" برای ما کار سختی بود، این که دی‌سی را قانع کنیم، اما ما فکر کردیم که باید این کار را انجام بدهیم، چرا که فکر کردیم کاری ویژه خواهد بود.
فیلیپس گفت وقتی او و اسکات سیلور همکار فیلمنامه‌نویسش شروع به نوشتن فیلمنامه "جوکر" کردند اقتباس سینمایی سال 1928 از رمان کلاسیک "مردی که می‌خندد" ویکتور هوگو یک منبع الهام بزرگ برای آن‌ها بود. به‌جز این او از فیلم‌های مارتین اسکورسیزی بخصوص "راننده تاکسی"، "گاو خشمگین" و "سلطان کمدی" و "پرواز بر فراز آشیانه فاخته" میلوش فورمن نیز الهام گرفت.
به دنبال دو نمایش رسانه‌ای، مراسم فرش قرمز اولین نمایش رسمی "جوکر" شنبه شب برگزار شد و در پایان، تماشاگران به مدت هشت دقیقه سازندگان فیلم را تشویق کردند.
"اما" (Ema) به کارگردانی پابلو لارین فیلمساز شیلیایی ("جکی") دیگر فیلمی بود که شنبه در بخش مسابقه بین‌الملل روی پرده رفت. گائل گارسیا برنال در این فیلم نقش یک رقصنده را بازی می‌کند که با همسرش مشکل پیدا کرده است. لارین یکی از دو کارگردان اهل آمریکای جنوبی است که امسال در این بخش فیلم دارد. فیلمساز دیگر سیرو گرا کارگردان کلمبیایی ("آغوش مار" و "پرندگان مهاجر") است که با فیلم ایتالیایی "در انتظار بربرها" رقابت می‌کند.
صحنه‌ای از فیلم "اما"
روز شنبه همچنین "بزرگسالان در اتاق" (Adults in the Room) تازه‌ترین ساخته کوستا-گاوراس که تولید مشترک فرانسه و یونان است در بخش خارج از مسابقه جشنواره ونیز نمایش داده شد.
فیلم جدید کارگردان فرانسوی/یونانی روایتی از روش‌های غیراخلاقی در دل تلاش‌ها برای نجات یونان از بحران مالی در سال 2015 است. در شرایطی که حزب چپ‌گرای سیریزا به رهبری آلکسیس سیپرا نخست وزیر یونان می‌کوشد برای جلوگیری از ورشکستگی، شرایط درخواستی وام‌دهندگان را بپذیرد با تهدیدهایی روبرو می‌شود و...
صحنه‌ای از فیلم "بزرگسالان در اتاق"
برگزارکنندگان جشنواره فیلم ونیز همچنین امسال با اعطای جایزه یک عمر دستاورد "افتخار فیلمساز ژژر لوکولتر" از کوستا-گاوراس تقدیر کردند. کارگردان 86 ساله این جایزه را 31 اوت (9 شهریور) در مراسمی ویژه در سالن سالا گرانده دریافت کرد.
کوستا-گاوراس در 1979 با فیلم "Clair de femme" با بازی ایو مونتان و رومی اشنایدر برنده جایزه شیر طلایی جشنواره ونیز شد و در 1983 با فیلم "هانا کی." در بخش مسابقه بین‌الملل حضور داشت.
صحنه‌ای از فیلم مستند "شهروند خ"
"شهروند خ" (Citizen K) به کارگردانی الکس گیبنی تولید مشترک بریتانیا و آمریکا، فیلم فرانسوی "Irreversible – Inversion Integrale" ساخته گاسپار نوئه با بازی مونیکا بلوچی و ونسان کسل و فیلم ایتالیایی "زیستن" (To Live) به کارگردانی فرانچسکا آرکیبوجی دیگر فیلم‌هایی بودند که شنبه در بخش خارج از مسابقه روی پرده رفتند.
"شهروند خ" تازه‌ترین ساخته الکس گیبنی مستندساز آمریکایی برنده اسکار ("تاکسی به سمت تاریک")، ظهور و سقوط میخائیل خودورکوفسکی تاجر تبعیدی روس را به تصویر می‌کشد که اکنون در لندن زندگی می‌کند. او در سال 2003 با ثروتی در حدود 15 میلیارد دلار ثروتمندترین فرد روسیه شناخته می‌شد. خودورکوفسکی در 2003 توسط مقامات روس بازداشت و به جرم فرار از تعهدات مالیاتی به زندان افتاد. او در 2010 وقتی در حبس بود به پول‌شویی محکوم و حکم زندان او تا 2014 تمدید شد. خودورکوفسکی در دسامبر 2013 پس از 10 سال با عفو ولادیمیر پوتین از زندان آزاد شد.
هفتاد و ششمین جشنواره فیلم ونیز 28 اوت تا 7 سپتامبر (6 تا 16 شهریور) برگزار می‌شود. لوکرسیا مارتل کارگردان آرژانتینی رئیس داوران بخش مسابقه بین‌الملل است.
علی افتخاری