سرویس سینمایی هنرآنلاین: هادی حاجتمند کارگردان سینما، امسال با فیلم "مدیترانه" در بخش شاخههای زیتون سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر حضور داشت.
در خلاصه داستان فیلم آمده است، یعنی میشه یه بارم که شده از دل یه فاجعه یه نفر زنده بیرون بیاد و آخر قصه رو تعریف کنه؟... مهراوه شریفی نیا، پوریا پورسرخ، بهرنگ علوی، قاسم زارع، سبا سلیمانی، علیرضا اسحاقی، محمد الهی حصاری، سعید توکلی، علیرضا رواندل بازیگران این فیلم هستند.
حاجتمند در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره بازخوردهای دریافت شده از نمایش فیلم در جشنواره جهانی بیان کرد: با وجود آن که نگران نوع بازخوردها در جشنواره جهانی فجر بودم، خوشبختانه اتفاق خوبی افتاد. به هر حال ما با مخاطب بینالمللی مواجه هستیم و نام "مدیترانه" نیز پیش از این در یکی دو فیلم تاریخ سینما مطرح شده است. حدس میزدم این برای مخاطب آشنا با سینما علامت سوال باشد که چرا مدیترانه و با یک پیش فرض ذهنی وارد سالن شود. زمانی که وارد سالن شدم، خوشبختانه تا انتها همه نشستند و کسی از سالن بیرون نرفت. آنچه برایم جذاب بود حضور یک منتقد اسپانیایی بود که ایستاده فیلم را دید و برایش موضوع فیلم جذاب بود و خیلی خوب حرف فیلم را دریافت کرده بود. بسیاری از حرفهای من در جشنواره ملی قابل دریافت نبود، اما وقتی دیدم مخاطبان خارجی با فیلم ارتباط برقرار کرده است بسیار خوشحال شدم، چون فیلم توانسته است حرف و پیام خود را به مخاطب انتقال دهد،در واقع درک قصه فیلم توسط مخاطب خارجی نکته بی نظیری بود و بهترین اتفاقی بود که میتوانست بیفتد.
وی در ادامه افزود: بسیاری از منتقدان خارجی بر محتوای فیلم تکیه داشتند و بحث تکنیکی را مطرح نکردند. بیشتر درباره نگاه و جهان فیلم من حرف داشتند و جهان بینی فیلم برایشان مهم بود. به قول بزرگی کارگردانها پیامبر زمان خود میشوند و حرفهای فلسفی میزنند. ایتالیا در حوزه سینما تالیفات جدی دارد و منتقد این کشور مسئلهاش جهان فیلم "مدیترانه" بود و این نکته حائز اهمیتی است چرا که دنیا به این سمت رفته که به عوالم فیلمساز توجه میکند ولی ما همچنان در مورد ابتدائیترین مسائل فیلمسازی در حال صحبت هستیم.
کارگردان "اشنوگل" عنوان کرد: من در عصر خودم تلاش میکنم فرزند زمان خودم باشد و بدون هیچ پیشداوری و تحجری اتفاقات را میبینم و آنچه دراماتیک و دارای جهان جدی است به سراغش میروم. "مدیترانه" قصه یکسری آدم است با مرزبندیهای مختلف که به کمک مردم کشور سوم رفتهاند و قصه را برمبنای مشاهدات و تحقیقاتم نوشتم و حال و هوای مدافعان حرم را تنفس کردم و از این بعد زندگی آنها را روایت کردم.
حاجتمند درباره تفاوت برگزاری و حضور فیلم در جشنواره ملی و جهانی اشاره کرد و تاکید کرد: جشنواره ملی تبدیل به یک جریان شده است که بسیاری از اتفاقات آن را از پیش میدانیم. میدانیم که چه میشود. یکسری سیاستگذاریها و سلایق در این جشنواره هست که بسیار اثرگذار هستند. به نظرم خیلی مهم است که چه کسی، چه دولتی، چه داورانی حضور دارند. این جریان باعث میشود از سینما به معنای سینما فارغ شویم و اتفاقات حاشیهای اثرگذار شوند اما در جشنواره جهانی بخشی از مخاطبان ایرانی هستند و بخش جدیتر مخاطبان بینالمللی که با فیلم به معنای فیلم مواجه میشوند؛ بازخوردها زلالتر است و کمتر حاشیههای فرامتنی در آن دیده میشود و این برای من مهمتر است که فیلم در جشنواره جهانی فجر دیده میشود.
او در ادامه به روند حضور بینالمللی فیلم اشاره کرد و گفت: فیلم توسط صداوسیمای جمهوری اسلامی ساخته شده و بخشی از مالکیت فیلم متعلق به آنهاست. برای اکران در یکسری از جشنوارههای خارجی در حال برنامهریزی هستیم نه از حیث کسب جوایز چون هدف این فیلم جایزه نیست و درباره جهانی حرف میزند که بسیار گستردهتر از جوایز جهانی است. ما دوست داریم فیلم دیده شود و جهان مدافعان حرم به درستی نمایش داده شود. این جریان حول محور انسانیت و اسلام در مقابل یک ضد انسانیت شکل گرفته و ایستاده است و باید این حرف به درستی به مردم جهان منتقل شود و سینما یکی از این راهها برای بیان اهداف مدافعان حرم است.
این کارگردان درباره داستان و انتخاب عنوان "مدیترانه" عنوان کرد: این فیلم درباره قصه آب حرف میزند. خیلی فیلم ایدئولوژیکی نیست و بیشتر انسانی است و به دین و مذهب کاری ندارد، بلکه از زندگی انسانها سخن میگوید. البته نگاه استراتژیک هم در فیلم مستتر است. از نام فیلم موضوع آن مشخص است و اگر استراتژیک دیده شود مخاطب به پیامهای فیلم میرسد.
حاجتمند در ادامه با اشاره به این موضوع که اغلب این اثر با آثاری که در این زمینه ساخته شده است مقایسه میشود، اظهار کرد: من هنوز از نظر مالی حمایت نمیشوم و به لحاظ فنی کار مشکل دارد. به هر حال "مدیترانه" کار دومم من است و در حالی که همه فکر میکنند با پول بیتالمال ساخته شده اما اینگونه نیست و هزینه ساخت فیلم بسیار کمتر از آن چیزی است که برخی اعلام کردهاند. از نظر فنی آماده شنیدن نقدها هستم، اما باید این نقدها در یک مقام عادلانه باشد که این اتفاق رخ نداده و فیلم ما با آثار دیگری که با هزینههای بسیار بالا تولید شدهاند مقایسه میشود.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا برای ساخت فیلمهایی با مضمون جنگ و دفاع مقدس عرصه برای ورود کارگردانان تازه کار بسته است یا خیر، گفت: اینگونه نبوده است، مگر بهرام توکلی سابقه فیلم جنگی داشت، اما "تنگه ابوقریب" را ساخت و اتفاق خوبی هم رخ داد. وقتی دایره بسته نباشد نیروها و ایدههای جدیدی وارد عرصه تولید میشوند، نهادهای حامی مانند بنیاد سینمایی فارابی نیز حمایت خوبی تا امروز انجام داده است، اما با تغییرات مدیریتی در دورههای مختلف این میزان حمایت کم و زیاد میشود. به هر حال فیلمهای جنگی فیلمهای گرانی هستند و هزینهبر و همین امر نیز موجب میشود تا سرمایه گذاران کمی سخت اعتماد کنند، ضمن این که این همکاریهای کمی هم برمبنای سلیقه است.
حاجتمند در خاتمه اظهار کرد: منتقدان سینمای جهان که سینما را مدیریت میکنند امروز به دنبال خلق جهان و اتوپیای جدید هستند در حالی که ما همچنان درگیر الفبا هستیم، استانداردها مهم هستند اما جهان فیلم اهمیت بیشتری دارد.