سرویس سینمایی هنرآنلاین: دومین فیلم بلند سینمایی سعید روستایی را میتوان ادامه دغدغهمندی اجتماعی او در آسیبشناسی تبعات معضل اعتیاد در طبقه فرودست اجتماع دانست که این بار با رویکردی همهجانبهتر مورد توجه قرار گرفته است.
روستایی با ساخت "متری شیش و نیم" موفق شد بار سنگین موفقیتهای "ابد و یک روز" را بر زمین بگذارد و گامی محکمتر در حیطه فیلمنامهنویسی و کارگردانی بردارد. او با وامداری به جهان، مردمان، طبقه اجتماعی و روابط و مناسباتی که میشناسد و برایش ملموس است؛ این بار نیز به کالبدشکافی طبقه فرودست درگیر و دار اعتیاد و توزیع مواد مخدر میپردازد.
اما "متری شیش و نیم" فقط همین نیست بلکه این امتیاز منحصربهفرد را دارد که زاویه نگاه درام و دوربین را به شکلی متعادل بین دو قطب تعیینکننده درام به اشتراک گذاشته و از هر دو نفر آنها تصویری خاکستری و واقعی میسازد. در واقع تقابل کلاسیک بین قطب مثبت و منفی؛ که در این فیلم همچون الگوی فیلمهای دزد و پلیسی، بین پلیس مبارزه با مواد مخدر و توزیعکننده مواد شکل میگیرد، واجد نگاهی جدید به پلیس ایرانی در سینمای ایران است.
نگاهی به دور از شعار و پیام اخلاقی که از تصویر کلیشهای، تخت و فرمایشی پلیس فاصله گرفته و به او مثابه یک انسان با مجموعهای از نقاط ضعف و قوت نگاه میکند؛ از بخل و حسادت تا عقده و عصبیت و جنون و حتی جاهطلبی که چند مأمور را به تقابل با هم و دسیسهچینی برای یکدیگر وامیدارد.
این یعنی پلیس واقعی؛ پلیسی که مخاطب میشناسد، میبیند و دربارهاش شنیده و تجربه کرده نه کاریکاتوری که بخصوص تلویزیون و مشاوران نیروی انتظامی در سریالها و فیلمهای سفارشی قصد حقنه کردن به مخاطب دارند.
در کنار کلیشه زدایی از کاراکتر مأمور قانون که در رأس آنها یک مأمور مبارزه با مواد مخدر به نام صمد با بازی جذاب پیمان معادی قرار دارد، رویکرد نویسنده- فیلمساز به دیلر مواد مخدر نیز تکراری و آشنا نیست بلکه رنگآمیزی دارد که با زمینهچینی دراماتیک مخاطب را از زاویهای جدید با او مواجه میکند.
در یک سوم ابتدایی فیلم شاهد جستجوی پلیس برای یافتن پخشکنندهها و توزیعکنندگان مواد مخدر هستیم و در این میان بهکرات با نام ناصر خاکزاد مواجه میشویم و حتی بحثی بین مأموران درباره میزان باهوش بودن یا نبودن او درمیگیرد.
این کد وقتی در ادامه به تکرار نام خاکزاد از سوی توزیعکنندگان جزء منجر میشود و نهایتاً نامزد سابق ناصر (پریناز ایزدیار) سویهای پنهان و شخصی از کاراکتر او و گذشتهاش را برای صمد افشا میکند، همه مقدمات برای شدت گرفتن کنجکاوی مخاطب برای مواجهه با او ایجاد شده است. در همین شرایط است که سکانس پرتعلیق مواجهه صمد و ناصر اتفاق میافتد؛ در موقعیتی که ناصر با بازی خوب نوید محمدزاده از فرط خوردن قرص در استخر روباز خانهاش بیهوش افتاده است.
این طراحی دراماتیک برای معرفی کاراکتری که قرار است موازنه قدرت بین پلیس و متهم را تأمین کرده و کفهای محکم برای پیشبرد این درام نفسگیر باشد، واجد رویکردی است که با وامداری به رئالیسم و نگاهی هوشمندانه به هر دو سوی ماجرا، تدارک یک مواجهه قوی و جذاب را برای مخاطب میبیند.
مواجههای که در هر پیچ و خم قصه، سویهای جدید از هر یک را پیش روی مخاطب قرار داده و به تناوب یکی را بر دیگری چیره کرده و دوباره بازی را برهم میزند تا در نهایت هر دو را با رسیدن به خوانشی خاص از پوچی و نیستی رها کند؛ یکی را با مرگ و دیگری را با دست شستن از آرمانها و رها کردن حرفهاش.
"متری شیش و نیم" فیلمی است که با تکیه بر فیلمنامهای دقیق، اجرایی حسابشده دارد و مخاطب را در عمق تنش و بحران مرکزی با خود همراه میکند تا با هر دو قطب درام همراهی تنگاتنگ داشته باشد؛ هم با عقدههای سیراب نشده مجرمی از طبقه فرودست که یکباره جهش طبقاتی کرده، هم با جاهطلبیها و حقارتهای درونی پلیس و ... هم با ناگزیری معتادان بزرگ و کوچکی که چهبسا در فیلم یک سایه باشند؛ اما سایهشان بر فیلم و روح مخاطب سنگینی میکند.
------------------
"متری شیش و نیم"
فیلمنامهنویس و کارگردان: سعید روستایی / تهیهکننده: سید جمال ساداتیان / سرمایهگذاران: محمدصادق رنجکشان و سید جمال ساداتیان / مدیرفیلمبرداری: هومن بهمنش / موسیقی: پیمان یزدانیان / تدوین: بهرام دهقانی / طراح صحنه: محسن نصراللهی / طراح لباس: غزاله معتمد / صدابردار: ایرج شهزادی / چهره پرداز: ایمان امیدواری / صداگذار: امیرحسین قاسمی
بازیگران: پیمان معادی، نوید محمدزاده، فرهاد اصلانی، پریناز ایزدیار