سرویس سینمایی هنرآنلاین: کیت بلانشت، آوا دوورنی، پتی جنکینز، کریستن استوارت، ماریون کوتیار، سلما هایک، لیا سیدو و آنیس واردا جزو 82 زن فعال در حوزه سینما بودند که روز شنبه نسبت به نابرابری جنسیتی، به طور نمادین روی فرش قرمز جشنواره کن حرکتی اعتراضآمیز انجام دادند.
بازیگران، کارگردانان، نویسندگان، تهیهکنندگان و پخشکنندگان به عنوان نمادی از چالشهای پیش رو زنان برای بالا رفتن از نردبان پیشرفت در صنعت فیلمسازی روی فرش ظاهر شدند. عدد 82 بیانگر تعداد کارگردانان زن است که در تاریخ هفتاد و یک ساله برگزاری جشنواره کن در بخش مسابقه این رویداد سینمایی مهم حضور داشتهاند. این در حالی است که از 1942 که اولین دوره جشنواره کن برگزار شد 1688 مرد با فیلمهای خود در بخش مسابقه کن رقابت کردهاند.
کیت بلانشت رئیس بخش مسابقه این دوره جشنواره و آنیس واردا کارگردان برجسته فرانسوی در این تجمع 20 دقیقهای روی پلههای کاخ جشنواره سخنرانی کردند. بلانشت به انگلیسی و واردا به فرانسوی صحبت کردند. این رویداد از ابتدای جشنواره کن از سهشنبه شب تاکنون بیشترین توجه تماشاگران و اهالی رسانه را جلب کرد.
بلانشت با اشاره به حضور "بی روح" زنان در جشنواره کن، گفت: زنان در دنیا، اقلیت نیستند، با این حال شرایط فعلی صنعت ما چیز دیگری میگوید. ما زنان همه با چالشهای منحصر به فرد روبرو هستیم، اما امروز به عنوان نمادی از عزم راسخ و تعهد خود به پیشرفت روی این پلهها کنار هم ایستادهایم.
بعد از سخنان بلانشت، واردا کارگردان مستند نامزد اسکار "چهرهها، مکانها" گفت: پلههای صنعت ما باید برای همه قابل دسترس باشد. بیایید از پلهها بالا برویم.
این رویداد در قالب حرکت ابتکاری 5050×2020 برای رسیدن به برابری جنسیتی و درست پیش از اولین نمایش جهانی فیلم فرانسوی "دختران خورشید" (Girls of the Sun) به کارگردانی ایوا اوسون برگزار شد که داستانی درباره مبارزه زنان کرد و یکی از سه فیلم بخش مسابقه این دوره جشنواره کن به کارگردانی یک سینماگر زن است.
امروز دوشنبه تییری فرمو مدیر جشنواره در یک کنفرانس با موضوع نابرابری جنسیتی به میزبانی فرانسواز نیسن وزیر فرهنگ فرانسه شرکت میکند. نمایندگانی از مرکز ملی سینمای فرانسه (CNC)، "تایمز آپ" آمریکا و دیگر سازمانهای هوادار برابری جنسیتی از بریتانیا، ایتالیا، اسپانیا و... در این کنفرانس حضور خواهند داشت.
جین کمپیون کارگردان نیوزیلندی تنها فیلمساز زن برنده جایزه نخل طلای جشنواره کن است. او سال 1993 برای فیلم "پیانو" برنده این جایزه شد.
گدار با فیس تایم نشست مطبوعاتی برگزار کرد
یکی دیگر از اتفاقات مهم روز شنبه در جشنواره کن نشست مطبوعاتی ژان-لوک گدار کارگردان پیشرو فرانسوی با خبرنگاران از طریق فیس تایم آیفون بود.
چهره سرشناس موج نوی سینمای فرانسه که امسال فیلم "کتاب تصویر" (The Image Book) را در بخش مسابقه دارد، بجای سفر به جنوب فرانسه ترجیح داد از خانه خود در سوئیس با علاقهمندان خود صحبت کند.
تعدادی از خبرنگاران مقابل یک موبایل که در دست فابریس آراگنو تهیهکننده و فیلمبردار بود ایستادند و به صحبتهای کارگردان شورشی گوش دادند. دیگران صحبتهای او را با موبایلهای خود ضبط کردند که به سوررئالیسم این روند لایهای دیگر افزود.
تازهترین ساخته گدار یک کولاژ فشرده از کلیپهای آرشیوی، تصاویر خبری و فیلمهای قدیمی است. صحنههایی از "آروارهها"، "سرگیجه" و خیلی فیلمهای دیگر با تصاویر مستند اغلب تکاندهنده از خشونت، جنگ و اعدام در ملاء عام تلفیق شده است.
"کتاب تصویر" با تلفیق واقعیت و خیال دنیای معاصر عرب را کندوکاو میکند. فیلم برای دو سال در کشورهای مختلف منطقه فیلمبرداری شد. برخورد منتقدان با "کتاب تصویر" چندان مشتاقانه نبوده است.
گدار در حالی که گاهی سیگار میکشید به آرامی درباره موضوعات مختلف از جمله درگیریها در سوریه و جنبش استقلالطلبی کاتالانها صحبت کرد. او به یک خبرنگار گفت: کلید یک فیلم خوب پرهیز از دو تصویر برای پیدا کردن یک تصویر واقعاً خوب است، اما وقتی درباره کلید صحبت میکنید قفل را هم نمیتوانید فراموش کنید.
کارگردان 87 ساله در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: سینماگران بزرگ به آنارشیستها نزدیک هستند.
گدار که یکی از چهرههای پیشرو موج نوی سینمای فرانسه بود، در دهه 1960 با فیلمهایی چون "ازنفسافتاده"، "آلفاویل" و "پییرو خله" انقلابی در سینما به پا کرد. تصویری از فیلم آخر با بازی ژان-پل بلموندو و آنا کارینا در پوستر جشنواره کن امسال به کار رفته است.
او امسال برای نهمین بار در کن فیلم دارد، رویدادی که او در 1968 توانست در همراهی با دانشجویان معترض با موفقیت آن را به هم بزند. از سال 2004 تاکنون سومین بار است که کارگردان گوشهگیر از حضور در کن سر باز میزند. او در سالهای 2010 و 2014 نیز در کن فیلم داشت، اما خودش به جشنواره نیامد.
نولان: جوانان با احترام "2001: یک ادیسه فضایی" را ببینند
کریستوفر نولان کارگردان، نویسنده و تهیهکننده بریتانیایی در اولین حضور خود در جشنواره کن روز شنبه در سالن بونوئل یک کلاس پیشرفته با عنوان "اسقف اعظم آنالوگ" برگزار کرد و جالب این که از فیلمی گفت که خودش کارگردانی نکرده است.
به مناسبت پنجاهمین سال نمایش فیلم "2001: یک ادیسه فضایی"، شاهکار استنلی کوبریک، نسخه ترمیمنشده 70 میلیمتری این فیلم برای اولین بار در دنیا روز یکشنبه در بخش کلاسیکهای کن روی پرده میرود.
کاترینا دختر کوبریک همینطور کایر دولیا یکی از ستارههای "2001: یک ادیسه فضایی"، جان هارلان همکار تهیهکننده کوبریک و دنی ویلنو یکی از داوران بخش مسابقه در نشست حضور داشتند.
برای اولین بار بعد از نخستین اکران "2001: یک ادیسه فضایی" در 1968، نسخه 70 میلیمتری که شامل عناصر جدید از نگاتیوهای دوربین اصلی است، آماده شده است. نولان در تمام مدتی که این کار انجام شد با تیم شرکت برادران وارنر همکاری نزدیک داشت.
کایر دولیا و گری لاکوود در فیلم نقش دو فضانورد را بازی میکند که بعد از کشف یک جسم سیاه اسرارآمیز با تأثر عمیق روی تکامل انسانی، همراه یک کامپیوتر فوق پیشرفته به نام "هال 9000" راهی سفری به مشتری میشوند. فیلمنامه "2001: یک ادیسه فضایی" را کوبریک و آرتور سی. کلارک را از روی رمانی به همین نام از کلارک نوشتند.
جالب این که گفته میشود وقتی فیلم اولین بار در 1968 روی پرده رفت، 241 نفر هنگام نمایش آن از سالن خارج شدند. یکی از آنها راک هادسن بود که از او نقل شده است: میشود لطفاً یک نفر به من بگوید که این چی بود؟!
هرچند کوبریک برای "2001: یک ادیسه فضایی" برنده جایزه اسکار بهترین جلوههای تصویری شد، اما فیلم تنها نامزد چهار جایزه اسکار از جمله بهترین کارگردان و بهترین فیلمنامه اقتباسی شد.
پدر نولان وقتی او هفت ساله او را برای دیدن نسخه 70 میلیمتری "2001: یک ادیسه فضایی" به سینمای میدان لستر لندن برد. نولان گفت: از آن زمان تاکنون تجربه دیدن این فیلم را با خودم همراه داشتهام. میخواهم جوانان با احترام به تماشای "2001: یک ادیسه فضایی" بشینند.
کارگردان فیلم "دانکرک" به آرامی و بدون عجله حرف میزند، اما اشتیاق او به آنالوگ وصفناپذیر است. او به کسانی که دیجیتال فیلمبرداری میکند حق میدهد، اما قطعاً انتخاب آنها را اشتباه میداند. نولان گفت: فیلم را باید به صورت آنالوگ دید تا در آن غوطهور و به لحاظ احساسی درگیر شد.
او در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: دیجیتال یک ابزار شگفتانگیز برای آرشیو است، اما شما به ستون مهرههای فوتوشیمی نیاز دارید. ما برای آینده فیلم به آن نیاز داریم.
نولان همچنین در این کلاس پیشرفته با جزئیات درباره تمام فیلمهای خود صحبت کرد.
روز ایرانیها در کن
روز شنبه در عین حال سه فیلم با حضور عوامل ایرانی در کن روی پرده رفت. "سهرخ" تازهترین ساخته جعفر پناهی با بازی بهناز جعفری به عنوان یکی از 21 فیلم بخش مسابقه نمایش داده شد. در غیاب پناهی، جعفری به همراه مرضیه رضایی دیگر بازیگر "سهرخ" در مراسم فرش قرمز حضور داشتند. فرانسواز نیسن وزیر فرهنگ فرانسه نیز در این مراسم شرکت کرد.
جعفری در جدیدترین ساخته پناهی نقش خودش به عنوان بازیگر سینما و تلویزیون را بازی میکند. شرکت مستقل سلولوئید دریمز در پاریس پیش از اول نمایش جهانی "سهرخ" در کن، حقوق فروش جهانی این فیلم را از آن خود کرد. شرکت ممنتو فیلمز حق پخش فیلم در فرانسه را در اختیار دارد.
پناهی پیش از این در 1995 با فیلم "بادکنک سفید" برنده جایزه دوربین طلایی کن شد. او در 2003 نیز با "طلای سرخ" جایزه ویژه داوران بخش نوعی نگاه را گرفت و در 2011 جایزه کالسکه طلایی یا جایزه یک عمر دستاورد بخش دو هفته کارگردانان کن را از آن خود کرد.
فیلم فرانسوی "دختران خورشید" به کارگردانی ایوا اوسون دیگر فیلم بخش مسابقه است که اولین بار در دنیا روز شنبه در جشنواره کن به نمایش درآمد.
داستان این فیلم با بازی گلشیفته فراهانی بازیگر ایرانی در کردستان عراق روی میدهد و درباره بهار فرمانده گردان "دختران خورشید" است که خود را برای آزادسازی شهر خود از دست تندروها آماده میکند و امیدوار است پسرش را که اسیر است پیدا کند. ماتیلد خبرنگار فرانسوی (با بازی امانوئل برکو) برای پوشش خبری به شهر میآید و شاهد داستان این جنگجویان استثنایی است. از آنجا که زندگیهای آنها از این رو به آن رو شده است، همه آنها برای یک هدف میجنگند: زنان، زندگی، آزادی.
"فارنهایت 451" به کارگردانی رامین بحرانی کارگردان ایرانی- آمریکایی نیز روز شنبه در بخش نمایشهای نیمهشب روی پرده رفت. مایکل بی. جردن و مایکل شانون در اقتباس جدید شبکه اچبیاو بازی میکنند که تازهترین پروژه تلویزیونی است که در کن روی پرده رفته است.
امیر نادری کارگردان کهنهکار ایرانی نیز در مراسم قرمز "فارنهایت 451" حضور داشت که با اقتباس از رمان معروف ری برادبری ساخته شده است. داستان فیلم در دنیایی خیالی در آینده روی میدهد، زمانی که کتاب از هر نوعی ممنوع است. این داستان در 1966 مبنای فیلمی به کارگردانی فرانسوا تروفو با بازی اسکار ورنر و جولی کریستی شد.
بحرانی متولد 1975 در کارولینای شمالی و کارگردان فیلمهایی چون "خداحافظ سولو"، "به هر قیمتی" و "99 خانه" است.
روز گذشته همچنین فیلم "چهره فرشته" (Angel Face) به کارگردانی ونسا فیلو با بازی ماریون کوتیار بازیگر فرانسوی برنده اسکار در بخش نوعی نگاه نمایش داده شد.
هفتاد و یکمین جشنواره فیلم کن 8 تا 19 مه (18 تا 29 اردیبهشت) برگزار میشود. تریلر روانشناختی "همه میدانند" تازهترین ساخته اصغر فرهادی کارگردان ایرانی با بازی پنهلوپه کروز، خاویر باردم و ریکاردو دارین فیلم افتتاحیه جشنواره بود و در بخش مسابقه نیز رقابت میکند.
تازهترین ساختههای سینماگران سرشناسی چون اسپایک لی، جیا ژانگکه، نوری بیلگه جیلان، ماتیو گارونه، هیروکازو کوره-ادا، پاول پاولیکوفسکی و دیوید رابرت میچل نیز برای دریافت جایزه نخل طلایی این دوره جشنواره کن رقابت میکنند.
علی افتخاری