سرویس سینمایی هنرآنلاین: هادی محمدیان کارگردانی است که در فضای انیمیشن به فعالیت خود ادامه می‌دهد. او امسال با "فیلشاه" به سی و ششمین جشنواره فیلم فجر آمده است که تنها فیلم انیمیشن بخش سودای سیمرغ است.
او پیش از این تجربه ساخت "شاهزاده روم" را داشت که در زمان خود موفق ظاهر شد و توانست نظرات مثبت بسیاری را به سوی خود جلب کند، اما "فیلشاه" نوع و جنس دیگری است که نشان از پیشرفت گروه سازنده‌اش دارد. "فیلشاه" در نخستین روز سی وششمین جشنواره فیلم فجر برای اصحاب رسانه نمایش داده شد و همچنان اکران‌هایش در جشنواره ادامه دارد، علاوه بر این تنها فیلمی است که در بخش "سیمرغ و پروانه‌ها" به همراه چهار فیلم دیگر برای کودک و نوجوان که مخاطبان اصلی این فیلم هستند به نمایش در می‌آید.
با هادی محمدیان درباره این انیمیشن گپ‌و‌گفتی داشتیم که آن را می‌خوانید:
آقای محمدیان از چگونگی ایده شکل گیری "فیلشاه" برایمان بگویید؟
بعد از اکران "شاهزاده روم" بازخوردهای مختلفی دریافت کردیم، بخصوص وقتی با کودک و نوجوان فیلم را دیدیم. "فیلشاه" نیز در کارگروه خودمان مطرح کردیم و برای اینکه قدرت نگارش بیشتر شود کار را گروهی نوشتیم و از نظر اهالی سینما و اهل فن هم بهره بردیم. همزمان طراحی و فضا سازی شروع شد و پیش‌تولید را نیز آغاز کردیم و بعد از 10 ماه فیلمنامه آماده شد و حدود دو سال هم برای تولید آن زمان گذاشتیم.
داستان این فیلم برگرفته از یک داستان قرآنی است. تا چه اندازه روی آن کار کردید؟
می‌خواستیم "فیلشاه" نسبت به کار قبلی جذابیت بیشتری داشته باشد ولی در عین حال درباره یکی از قصص قرانی است و داستانی است که ما به آن متفاوت نگاه کردیم. در واقع این فیلم هم برای مخاطب بزرگسالی که داستان را می‌داند جذابیت دارد و هم برای مخاطب کودکی که اطلاعی از داستان آن ندارد.
بسیاری از اهالی رسانه پس از دیدن فیلم اظهار کردند که طراحی کاراکترها بسیار شبیه به انیمیشن‌های هالیوودی است تا چه اندازه این موضوع را تایید یا نفی می‌کنید؟
ما در طراحی کاراکترها مسیر کاملا مستقلی را پیش گرفتیم ولی غیر ممکن است که کار طراحی شخصیت‌ها شبیه چیزی نباشد که تاکنون پخش شده است. انیمیشن‌های زیادی ساخته شده و خلاقیت و نوآوری در این حوزه نیز کار سختی است. در این زمینه مثال‌های مختلفی زده می‌شود ولی این نشدنی است و ممکن است فردا یک کار انیمیشن دیگر ساخته شود که بگویند از روی "فیلشاه" کپی شده است. به هر حال ذهن طراحان ما هم از این فضا دور نیست، چرا که انیمیشن یک هنر صنعت است که از غرب وارد کشور ما شده است ولی خوشبختانه کسانی که کار را تا انتها دیده‌اند تاکنون نگفته‌اند کاراکترهای ما شبیه فلان کاراکتر است، ضمن این که ما از بهترین طراحان ایرانی استفاده کردیم و اگر قرار باشد آنها نیز کپی کار کرده باشند تقریبا دیگر کسی در ایران باقی نمی‌ماند که بخواهیم از او به عنوان طراح برتر یاد کنیم. ما به دنبال گرافیک خودمان هستیم و سبک و سیاق خودمان را داریم. درباره ایرانیزه کردن هم در مورد کاراکترهای حیوانی واقعا امکان ایرانیزه کردن وجود ندارد. در همه جای دنیا زرافه، زرافه است و فیل هم فیل است. ما اگر قرار باشد این حیوانات را ایرانیزه کنیم در اصل کار را به سخره گرفتیم چون هیچ ویژگی خاصی وجود ندارد. این حیوانات بین المللی هستند و در همه جا همین شکل است، بنابراین خیلی به این بخش ورود نداشتیم، اما در مورد کاراکترهای انسانی ماجرا فرق دارد و چون قصه ما در قدیم رخ می‌دهد خیلی به دنبال قیافه ایرانی نبودیم و معتقدم خیلی وجه تمایزی هم به لحاظ چهره نداشتیم.
در بخش فنی چطور تا چه اندازه نسبت به اثر قبلی شما متفاوت است؟
در بخش فنی تمام تلاشمان را کردیم تا کیفیت را بالا ببریم چرا که تیم ما همان است و دوست داریم کار ما نسبت به کار قبلی خودمان بهتر باشد و جلوتر باشد و درجا نزنیم. ما به دنبال پیشرفت بودیم و سعی کردیم به لحاظ فنی کیفیت را بالاتر ببریم. این انیمیشن 2500 پلان دارد که سه برابر استانداردهای ایران و کم نظیر است. کار ما پر از جزئیات است و پروداکشن قوی دارد و تعداد کاراکترهای آن نیز بسیار زیاد است.
موسیقی مهمترین عامل جذب کودک برای دیدن یک فیلم است. چقدر در این بخش خلاقیت داشتید؟
در بخش موسیقی "شاهزاده روم" اولین فیلم انیمیشن کودک و نوجوان بود و قبل از آن تاکنون در این سطح موسیقی نداشتیم. با توجه به پشت سرگذاشتن آن فیلم، حالا ذائقه مخاطب را هم شناختیم و تکلیفمان مشخص است. از سوی دیگر مخاطب ما در درجه نخست کودک و نوجوان و بعد بزرگسال است و موسیقی هم بر همین مبنا انتخاب شده است. برخی از انیمیشن‌ها خیلی فضای کودکانه ندارند و در نتیجه نیازمند موسیقی جدی هستند. ما نیز در "فیلشاه" 90 دقیقه موسیقی داریم و کار خیلی استاندارد و به شکل ارکسترال توسط ستار اورکی کار شده است.
در بخش دوبلاژ، لیپسینک کاراکترها کاملا هماهنگ است با صدای دوبلور، آیا تدابیر خاصی برای آن در نظر گرفته شده بود؟
در بخش دوبله نیز سعید شیخ‌زاده مدیر دوبلاژ فیلم، جوان و پر از ذوق است و تعداد زیادی از دوبلورهای خوب را برای دوبله این انیمیشن انتخاب کرد. علاوه بر این طبق روال معمول ما کار نکردیم و ابتدا دوبله کار بر مبنای فیلمنامه شکل گرفت و دوبلورها در واقع بازی کردند و بر مبنای صدای آنها لیپ سینک و طراحی کاراکترها شکل گرفت.
آقای محمدیان، شما بارها در صحبت‌هایتان به مخاطب سنی کودک و بزرگسال اشاره کردید. اصولا فیلم‌تان را برای کدام گروه سنی تولید می‌کنید؟
همانطور که گفتم اولویت اول ما کودک و نوجوان است یعنی افرادی از سن ۴ - ۵ سال هم می‌توانند مخاطبان ما باشند، اما به طور کلی مخاطبان این فیلم کودکانی از سنین ۷ تا ۱۴ سال هستند ولی این به معنای آن نیست که فیلم حرفی برای بزرگترها نداشته باشد. باید عنوان کنم که کودکان و نوجوانان، مخاطبان سخت گیرتری نسبت به مخاطبان آثار رئال بوده و بسیار بی رحم هستند و با کسی تعارف ندارند، به همین دلیل فیلمسازان باید بتوانند آنها را ۹۰ دقیقه به طور کامل روی صندلی میخکوب کنند چون در غیر این صورت آنها از روند کلی فیلم خارج می شوند و دیگر بازگرداندن آنها به فیلم کار سختی است. بنابراین اگر این موضوع تامین شود بزرگترها هم از آن لذت می برند. بر همین اساس تمام تلاشمان را کردیم تا این اتفاق برای این رنج سنی رخ دهد.
پیش از این نیز تجربه حضور در جشنواره را داشتید. حضور در جشنواره تا چه اندازه به فروش فیلم شما کمک می‌کند؟
"شاهزاده روم" هم که اکران شد باعث تعجب خیلی‌ها شد. در مرحله اول هدف ما جذب مخاطب است و چون بخش خصوصی هستیم بازگشت سرمایه نیز برایمان اهمیت دارد. جشنواره ویترین سینمای ایران است و باعث دیده شدن فیلم می شود و تا همین جا هم اتفاقات خوبی رخ داده است. انیمیشن چیزی کم از رئال ندارد و زحمتش چندین برابر سینمای رئال است و حالا که در جشنواره حضور دارد، اگر هیئت داوران هم علاقه‌مند به انیمیشن باشند می‌تواند در بخش رقابتی هم حضور خوبی داشته باشد. جشنواره امسال به اکران ما بسیار کمک می‌کند و می‌تواند مخاطب را با این انیمیشن آشنا کند.
به نظر شما امسال که "فیلشاه" در بخش رقابتی با آثار رئال حضور دارد می‌تواند در این حوزه موفق باشد؟
درباره انیمیشن ایران نمی‌توانم صحبت کنم ولی ما یک تیم خصوصی هستیم و مسیری را طی می‌کنیم که به شکل جدی در فضای خارجی هم رقابت کنیم ما عملا رقابت در چند بخش را نداریم، اما در بخش‌های صداگذاری، تدوین، فیلمنامه، موسیقی و ... می‌توانیم با سایر آثار رقابت داشته باشیم. شکل و شمایل "فیلشاه" سینمایی است و چیزی کم از سینمای رئال ندارد و قبلا هم در بسیاری از جشنواره‌های بین المللی یا مراسم اسکار هم انیمیشن‌های مختلفی با سایر فیلم‌های رئال رقابت داشته‌اند. امیدوارم روزی برسد که فیلم‌های انیمیشن در جشنواره به شکل مجزا در این فضا با هم رقابت کنند.
ارزیابی شما از جشنواره سی و ششم به چه شکل است؟
تا اینجا که جشنواره بی‌حاشیه بوده است. به هر حال جشنواره خوراک یکسال سینمای ایران را می‌تواند به نمایش بگذارد. با کم شدن فیلم‌ها جشنواره منظم‌تر شده است. فکر می‌کنم جشنواره خوبی است و فیلم‌ها با تنوع در ژانرهای مختلف بوده‌اند. امیدوارم در جشنواره اتفاقی که برای انیمیشن باید بیفتد، رخ دهد.