سرویس سینمایی هنرآنلاین: بخش غیر انگلیسیزبان یا خارجی زبان جوایز اسکار تقریباً از دوره بیست و نهم آن به شکل جدی پای ثابت این مراسم شد. تا پیشازاین دوره در برخی از سالها و طبق شرایطی خاص فیلمهای غیر انگلیسی برای حضور در این مراسم انتخاب میشدند.
سینمای ایران نیز در طی این سالها نمایندگانی برای حضور در مراسم اسکار داشته است. برای نخستین بار وزارت فرهنگ و هنر وقت در سال 1356 فیلم "دایره مینا " ساخته داریوش مهرجویی را به اسکار معرفی کرد و پسازآن فیلم "باد صبا " ساخته آلبر لاموریس بهعنوان نماینده ایران در سال 1357 راهی آکادمی اسکار شد.
پسازآن سینمای ایران به مدت 16 سال نمایندهای به اسکار معرفی نکرد تا سال 1373 که فیلم "زیر درختان زیتون " ساخته عباس کیارستمی معرفی شد.
در طی این سالها نیز فیلمهای مختلفی از جنس و ژانر مختلف بهعنوان نمایندگان سینمای ایران به اسکار معرفی شدند. بیشترین سابقه را مجید مجیدی دارد که از سال 1377 با فیلم "بچههای آسمان " در این مراسم حضور یافت و در همان سال یعنی سال 1999 میلادی موفق شد جزو پنج نامزد نهایی بخش فیلمهای غیر انگلیسیزبان قرار بگیرد. پسازآن "رنگ خدا " در 1378، "باران " در 1380، "آواز گنجشکها " در 1387 و "محمد رسولالله " در 1394، دیگر فیلمهای مجیدی بودند که بهعنوان نماینده سینمای ایران به آکادمی معرفی شدند.
علاوه بر فیلمهای مجیدی، در این سالها رسول صدر عاملی در سال 1381 با "من ترانه 15 سال دارم"، پرویز شهبازی در سال 1382 با "نفس عمیق "، رضا میر کریمی در سال 1384 با "خیلی دور خیلی نزدیک "، کامپوزیا پرتوی در سال 1385 با "کافه ترانزیت "، رسول ملاقلیپور در سال 1386 با "میم مثل مادر "، اصغر فرهادی در سال 1388 با "درباره الی " و مهدی نادری در سال 1389 با "بدرود بغداد "، نماینده ایران در بخش فیلم خارجی زبان بودند. فرهادی در 1390 با "جدایی نادر از سیمین " طلسم سینمای ایران را شکست و برنده جایزه اسکار این بخش شد.
پسازآن قرار شد در سال 1391 "یه حبه قند " رضا میر کریمی نماینده ایران باشد که به علت تحریم اسکار از سوی ایران این فیلم معرفی نشد. در سال 1392 "گذشته" اصغر فرهادی و در سال 1393 "امروز " رضا میر کریمی بهعنوان نمایندگان سینمای ایران به اسکار معرفی شدند. پسازآن در سال 94 فیلم "محمد رسولالله (ص) " ساخته مجید مجیدی نمایندگی ایران را در این مراسم بزرگ بر عهده داشت و درنهایت در سال 95 "فروشنده " اصغر فرهادی بهعنوان تنها نماینده ایران در هشتادونهمین مراسم اسکار حضور یافت که موفق شد اسکار بخش خارجی زبان این دوره را از آن خود کند.
و حالا در حالی به پیشواز نودمین دوره اسکار میرویم که پس از گذشت سالها برای اولین بار فیلمی از یک بانوی کارگردان روانه این مراسم بزرگ جهانی میشود.
در حالی "نفس " ساخته نرگس آبیار به نمایندگی از ایران به آکادمی اسکار 2018 معرفی شد که از میان 103 فیلم مدنظر در جمع 10 فیلم برتر قرار گرفت و از میان 4 فیلمی که میتوانستند نمایندگی ایران را در نودمین مراسم اسکار بر عهده داشته باشند، تنها "نفس " گزینه نهایی بود که امید به دیده شدن آن در این مراسم جهانی بسیار زیاد وجود دارد.
تاکنون کارگردانان زن مختلفی از سراسر جهان در اسکار حضور یافتهاند که آثارشان دیدهشده است اما نرگس آبیار برای اولین بار قرار است بهعنوان بانویی فیلمساز، نمایندگی ایران را بر عهده داشته باشد و در این مراسم شرکت کند.
"نفس " سومین ساخته بلند نرگس آبیار پس از "شیار 143" و "اشیا ازآنچه در آیینه میبینید به شما نزدیکترند " است. او این فیلم را سال 94 بر اساس قصهای از داستان زندگی چهار کودک ساخت. روایت زندگی چهار کودک به نامهای بهار، نادر، کمال و مریم که به همراه پدرشان غفور و مادربزرگ خود در دهه ۵۰ خورشیدی نفس میکشند! دنیای این کودکان، دنیایی پر از رؤیاهای زیبای کودکانه است و قرار است رنگ حقیقت به خود بگیرد.
به نظر میرسد پس از گذشت بیش از دو دهه از حضور ما در آکادمی اسکار دیگر باید ذائقه اعضای آکادمی را شناخته باشیم تا بتوانیم از میان آثاری که داریم بهترین را انتخاب کنیم.
ظاهراً از میان آثاری که در سینمای ایران تولیدشده است "نفس " بیشترین شرایط را داشته و به همین دلیل نیز امسال بهعنوان نماینده ایران در مراسم اسکار 2018 حضور خواهد داشت.
"نفس " تا پایان مهرماه بیستویک حضور بینالمللی داشته و چهار جایزه نیز دریافت کرده و نامزد جایزه بهترین فیلم کودک "جایزه سینمای آسیا پاسیفیک " در استرالیا بوده است، همچنین در بخش مسابقه جشنواره فیلم شبهای سیاه تالین جایزه بهترین کارگردانی را دریافت کرد و همین جایزه را در جشنواره فیلم زنان ونکوور تکرار کرد.
محمد اطبایی پخشکننده بینالمللی این فیلم گفت: "اولین بار است که فیلمی از یک کارگردان زن ایرانی برای اسکار معرفی میشود. من به این فیلم بسیار اعتقاد دارم، به ویژگیهای سینمایی و زیباییشناختی آن، به مضمون و استانداردهای تولید آن. امیدوارم انتخاب "نفس " برای اسکار خارجی، پایان وظیفه سازمان سینمایی نباشد و حمایتها برای عرضه و معرفی درخور آن نیز دریغ نشود.
این فیلم، فیلمی پر چالش برای عرضه و پخش بینالمللی بوده است و شمار قابلتوجهی جشنوارهها و پخشکنندههای بینالمللی در اولین برخورد با فیلم، برخوردهای صرف سیاسی داشته و دارند، هرچند با راهبردی حسابشده، "نفس" توانست کارنامه قابل قبولی برای خود در عرصههای بینالمللی ایجاد کند و این کارنامه میتوانست بسیار پربارتر از این هم باشد اگر نگاههای سیاسی کمتری را در شماری از رویدادهای سینمایی میدیدیم."
امید میرود "نفس " نرگس آبیار در نودمین مراسم اسکار بتواند خوش بدرخشد و بار دیگر حضوری پرافتخار برای سینمای ایران رقم بزند.