گروه تئاتر خبرگزاری «هنرآنلاین» : همواره یکی از پرتکرارترین درخواستهایی که در سفرهای استانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر مسئولان این وزارتختانه از سوی مدیران محلی و اهالی فرهنگ و هنر مطرح می شود، مرتبط با ساخت سالنهای جدید سینما، تئاتر و موسیقی است و وزیر ارشاد معمولا در واکنش به اینگونه درخواستها بر هم افزایی از امکانات ارگان های دولتی و حاکمیتی در حوزه های مختلف فرهنگی و هنری تاکید دارد اما در عمل نهادهای مختلف آنگونه که باید در این خصوص همکاری های لازم را انجام نداده اند این مسئله در حالی است که سالنهای آمفی تئاترهای بسیاری زیرمجموعه ارگان های دولتی و حاکمیتی این روزها خاک می خورند و علی رغم داشتن امکانات مناسب، استفاده حداکثری از آنان صورت نمی گیرد.
با این وجود دیده میشود که در سراسر کشور سالنهای آمفیتئاتر استاندارد بسیاری وجود دارند که به وضعیت نیمه تعطیل و حتی تعطیل درآمدهاند و جز در مواردی مثل اختتامیهها و یا همایشها که در طول سال به تعداد انگشتشماری اجرا میشود، مورد استفاده قرار نمیگیرند و حتی گفته می شود در تهران تعداد این سالنها به بیش از صدها سالن میرسد.
از سوی دیگر در دوران کرونا و پس از آن با توجه به برخی محدودیتها نمایشهای بسیاری در صف اجرا باقی ماندهاند. جای تعجب است که با وجود تعداد زیادی از نمایشهایی که در صف اجرا هستند برخی سالنهای آمفیتئاتر دولتی(به غیر از وزارت ارشاد) و حاکمیتی غیرفعال شدهاند و سالن چندمنظوره ای مانند پردیس تئاتر تهران از زیرمجموعه های شهرداری تهران که از مدرنترین سالنهای تئاتر کشور است این ایام میزبان اجراهای چندانی نیست و این گلایه وجود دارد که چرا هزینه اجاره این سالنهای دولتی و حاکمیتی برای هنرمندان زیاد است و حتی برخی مواقع هزینه آن از سالن های خصوصی هم بیشتر است.
این درحالی است که این آمفیتئاترهای ارگانهای مختلف که دولتی و حاکمیتی هستند، از بودجه بیتالمال استفاده میکنند. بنابراین باید با کمترین هزینه در اختیار عموم مردم قرار گیرد..
مورد بعدی که درمورد سالنهای آمفیتئاتر دولتی و حاکمیتی مانند سالن های حوزه هنری، شهرداریها و دانشگاهها وجود دارد این است که برخی مواقع مدیران میانی این مراکز خودسرانه با اعمال سلایق سخصی و بعضا سیاسی خود مانع از اجرای برخی از نمایشها میشوند.
البته نکته دیگری که میتواند عامل این مهم باشد، این است که بیشتر هنرمندان مایلند که در فضایی مانند تئاترشهر و سالنهای ایرانشهر اجرا داشته باشند. زیرا تئاترشهر قلب تئاتر ایران است و این تمایل طبیعی است. اما باید این را هم دانست که ظرفیت سالنها محدود است و برای این که نمایشها روی صحنه بروند و در نوبت نمانند، باید از سایر سالنهای دستگاه های فرهنگی بهترین استفاده را کرد.
اما با توجه به این که نمایشهای زیادی در نوبت اجرا هستند و باید مورد بررسی قرار گیرد که علی رغم تاکید و پیگیری های فراوان شخص وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بر لزوم ایجاد هم افزایی امکانات دستگاه های مختلف فرهنگی و هنری چرا شاهد عدم تعامل و همکاری سایر دستگاههای فرهنگی کشور در این خصوص هستیم ، از سوی دیگر شنیدن نقطه نظرات اهالی فرهنگی و هنری کشور نیز در این خصوص مثمرثمر خواهد بود که بر این اساس با داوود فتحعلی بیگی کارگردان و بازیگر پیشکسوت عرصه هنرهای نمایشی، به گفتگو پرداختیم.
فتحعلی بیگی با گلایه از عدم حمایت کافی نهادهای مختلف فرهنگی و هنری از اجرای تئاترها گفت: هزینههای تولید و اجرای نمایش بسیار بالا رفته است و این مسئله نیازمند این است که هزینهها از جایی، جدا از فروش بلیط ها تامین شود. اگر حمایت مالی نباشد، هنرمندان نمیتوانند اثر قابل توجهی را ارائه دهند. به همین دلیل است که مدیر سالنهای تئاتر به تقاضاهایی که کیفیت چندانی هم ندارند هم پاسخ مثبت میدهند.
وی ادامه داد : در این زمان که هزینه بالا رفته و دخل و خرج با هم نمیخوانند باید برای بررسی این مسئله به سراغ مدیران مربوطه رفت. البته آنها هم بعضا دستشان خالی است و بودجه لازم برای حوزه تئاتر را در اختیار ندارند، علت آن را هم باید از مسئولان پرسید که چرا بودجه تئاتر کم و محدود است.
این هنرمند با اشاره بر دلایل عدم اجرای هنرمندان در سالنهای نهادها و سازمان های مختلف عنوان کرد: بخشی از این مسئله مربوط به این است که حمایتها از جانب این نهادها بصورت عملیاتی صورت نمیگیرد. بنابراین هنرمند که میبیند حمایت لازم از سوی دستگاه ها ندارد، چاره ای جز اجاره سالنهای خصوصی ندارد.
وی گفت: تئاترهای خصوصی اجارهدار هستند. علت استقبال هنرمندان از سالنهای خصوصی هم حمایت نکردن نهادهای فرهنگی از هنرمندان است. مثلا دانشجویان بسیاری داریم که توانایی دارند و هنرمند هستند که در صف اجرا در سالن های دولتی هستند و وقتی نمیتوانند اجرا کنند ناچار به اجرا در بخش خصوصی هستند.
وی افزود: بخش دیگر هم عدم حضور تماشاگران در سالنهای نهادهای مختلف است چرا که به علت فقدان اطلاع رسانی درست و عدم فرهنگ سازی مناسب این مخاطبان گمان میکنند اجرای نمایش با قید و بندهای عجیبی مواجه خواهد شد که در نمایش های سالنهای خصوصی با آن مواجه نخواهند بود.