گروه تئاتر هنرآنلاین: حسن عابدی نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر این روزها به همراه سیدحسین فداییحسین و محسن سلیمانیفارسانی در حال بازبینی آثار شانزدهمین جشنواره تئاتر رضوی است. به همین بهانه با او به گفتوگو نشستیم.
حسن عابدی در پاسخ به این پرسش که فرهنگ رضوی چگونه میتواند از مجرای تئاتر به جامعه منتقل شود؟ عنوان کرد: زمانی میتوانیم در حوزه نهادینه کردن سیره، اخلاق و رفتار ائمه اطهار(ع) و معصومین موفق باشیم که قدری به زبان مردم و نمونههای موفق عمل کنیم. به طور مثال در ایام محرم بدون وجود تکلیف و دستوری، مردم تکیه میزنند و با شور و حالی حسینی عزاداری میکنند. سوالی مطرح است که چه روشی را درباره امام هشتم، امام رضا(ع) پیاده کنیم تا شبیه به ایام محرم همان تاثیر و گستردگی وجود داشته باشد؟
او افزود: اگر روایت سیره رضوی را از تکنیکهای فنی تئاتر و از قاب صحنههایی که تعریف شده خارج کنیم و به صورت عامیانه، محیطی، محلاتی و مردمی در ایام کرامت و ایام رضوی، گسترده بین مردم جاری و ساری کنیم، میتوانیم فرهنگ رضوی را بیشتر نهادینه کنیم. به جای اینکه از آنها خواهش کنیم که بیایند و تئاتر ببینند، ما باید در بین مردم برویم و انتخاب را به خود مردم واگذار کنیم. به دنبال تکنیکهای پیشرفته نباشیم. از دیدگاه من، زمانی میتوانیم سیره رضوی را به زبان هنر نمایش نهادینه کنیم که به زبان خود مردم و در بین آنها به صورت هیئتی و محلاتی عمل کنیم.
عابدی درباره نقاط ضعف و قوت آثاری که تاکنون بازبینی آنها انجام شده است، گفت: ما در یک گردانه تکرار میچرخیم و اتفاق جدیدی هم به واقع نمیافتد. کلید واژگان موضوعات هر اثر، از تعداد انگشتان یک دست خارج نمیشود و این جای نگرانی دارد. یک مشکل اساسی وجود دارد و آن نبودن فرصت تعامل علمای دینی و مجتهدین در حوزه دین و اهالی تئاتر و هنرمندان در تکنیک و ارائه اثر است. به دلیل کمی فرصت تعامل و همگرایی هرکدام در حوزه خود کار می کنند؛ مجتهدین در منابع، خطابهها و کتب حرف خود را میزنند اما هنرمندان روی صحنه.
او همچنین اضافه کرد: آثار ما آنچنان پژوهشی و عمیق نیست و مجبوریم به موضوعات دم دستی بپردازیم. در حالی که در منابع پژوهشی که مشاهده کردم بیش از صد منبع با موضوع رضوی وجود داشت که هنرمندان میتوانند به سراغ آنها بروند و دلیل اینکه به سراغ این منابع نمیروند کم بودن فرصت تعامل و پیوند بین هنرمندان این حوزه و علمای دینی است؛ اگر این تعامل بیشتر وجود داشته باشد خروجی خیلی خوبی خواهد داشت و دیگر ما برگزار کننده آثار تکراری نخواهیم بود.
این کارگردان در پایان صحبتهایش اظهار کرد: اگر در طول یک سال 200 نمایش میدانی و محیطی در محلات ایران با رویکردهای رضوی، حسینی و ... اجرا کنیم مخاطبانی بیشتری را جذب کرده و تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت. بیشک اجرای عمومی آثار پس از پایان جشنواره میتواند به توسعه فرهنگ رضوی کمک کند.
حسن عابدی بیستودوم آذر ماه سال ۱۳۵۱ در مشهد به دنیا آمد. او فارغالتحصیل هنرهای نمایشی و مولف سیزده عنوان کتاب در حوزه ادبیات و نمایش است. او علاوهبر ایفای نقش در مجموعههایی مانند «مردان آنجلس» و «خودخواسته»، کارگردان بیش از ۲۰ اثر نمایشی بوده و در فستیوالهای تئاتر خارجی بهعنوان کارشناس و داور حضور داشته است. عابدی در حوزه ادبیات و نمایش افتخاراتی چون نویسنده برگزیده دانشجویان ایران، نویسنده برگزیده جشنواره سراسری ماه، نویسنده برگزیده جشنواره تئاتر فجر «بخش خیابانی» کسب کرده است.
گفتنی است ، شانزدهمین جشنواره تئاتر رضوی خردادماه سال جاری به دبیری کوروش زارعی در تبریز برگزار میشود.