گروه رادیو و تلویزیون خبرگزاری هنر ایران: گل یا پوچ برای من و برخی از مخاطبان جدی پلتفرم‌ها که علاقه‌ای به تماشای مسابقات و رئالیتی‌شوها ندارند و از تماشای اکثر این آثار احساس رضایت نمی‌کنند، یک اتفاق ویژه است. مسابقه‌ای که بر پایه یک بازی قدیمی و هیجان‌انگیز طراحی شده و به مدد نویسندگی و کارگردانی خلاقانه و همین‌طور حضور بازیکنان حرفه‌ای از قشرهای مختف جامعه توانسته مورد توجه مخاطبان قرار گیرد. از این رو ذکر نکاتی که عامل موفقیت مجموعه گل یا پوچ بوده خالی از لطف نیست.
مدیری در جایگاه گرداننده بازی
شکی در این نیست که حضور یک چهره نام‌آشنا در مراحل برگزاری و مدیریت مسابقه تلویزیونی یا رئالیتی شوها، می‌تواند عاملی برای تشویق مخاطبان برای تماشای آن برنامه شود و از این رو تا حد قابل توجهی، تضمینی برای جلب توجه مخاطب به ویژه در قسمت‌های ابتدایی آن مجموعه شود. از سویی دیگر، این حضور تاثیرگذار و مخاطب‌پسند، می‌تواند به ابزاری در جهت تهدید ماهیت و هدف اصلی برنامه بدل شود و همانند شمشیری دولبه، در کنار فرصت ایجاد شده به تهدیدی برای اثر بدل شود. در واقع، علاقه‌مندی اغلب سلبریتی‌ها در فوکس‌کشی از بیننده و جلب توجه تماشاگر به خود، برنامه در حال اجرا را تحت تاثیر قرار داده و محفلی برای خودنمایی می‌شود. اما به جرات می‌توان گفت مهران مدیری در گل یا پوچ، درست برخلاف این موضوع، فاصله‌گذاری قابل توجهی با شرکت‌کنندگان در جلب توجه و نظر مخاطب داشته و از این رو شیوه اجرا، بازی و دیالوگ‌های بازیکنان به همان صورتی که می بایست مورد توجه مخاطبان برنامه قرار گرفته است.
اورجینال و بومی
هرچند که در طرح‌ریزی جزییات اجرایی یک مسابقه، توجه به بازی‌های بومی، محلی یا آیینی شرط کافی برای افزایش کیفیت آن برنامه نبوده و به تنهایی نمی‌تواند ضمانتی برای موفقیت آن ایجاد کند، اما بدون شک ایجاد فرصت مناسب برای نمایش و اجرای بازی‌های فراموش‌شده که غالبا با حداقل امکانات قابل اجرا در جمع‌های دوستانه و خانوادگی هستند می‌تواند تاثیر زیادی در ایجاد انگیزه برای پیگیری گل یا پوچ توسط مخاطبان باشد.
درام و سرگرمی
کارگردانی و نویسندگی گل یا پوچ یکی از نکات مثبت این مجموعه است. بهره‌گیری از پتانسیل خلق درام در دل یک مسابقه سنتی، منجر به ایجاد لحظاتی در برنامه شده که مخاطب را با لحظه‌های حساس احساسی بازیکنان همراه کرده و موجب شده احساساتی همچون استرس، غم، شادی و خشم بازیکنان به خوبی به بینندگان منتقل شده و تماشای مسابقه را برای آن‌ها جذاب‌تر کند.
نوستالژی مارکتینگ
پرداختن به سرگرمی‌های مرسوم مردم در دهه‌های گذشته (که به نوعی بخشی از خاطرات جمعی آن‌ها شده است)، علاوه بر اینکه در برانگیختن احساسات نوستالژیک آن‌ها تاثیر بسزایی دارد، منجر به یادآوری مجدد این سرگرمی‌ها و رواج مجدد آن‌ها میان مردم شده و به تبع این میزان توجه، علاوه بر اینکه زمینه پیگیری مجموعه‌هایی همچون گل یا پوچ را برای مخاطبان فراهم می‌کند، بر تشویق و ترغیب بازار در جهت تامین ابزار و وسایل لازم برای برگزاری این بازی نیز تاثیر خواهد گذاشت.
ایجاد تنوع برای جذابیت بیشتر
نریشن‌هایی که به قصد معرفی هرچه بیشتر و بهتر بازی در طول برنامه پخش می‌شود کارایی زیادی در جهت افزایش جذابیت مسابقه داشته است. از سویی دیگر، افزودن کارت‌ها و ایجاد تنوع با کمک ابزارهای جدید، مراحل اجرای این بازی قدیمی را به‌روزتر کرده است.
حضور چهره های ناآشنا اما کاربلد
تصور گل یا پوچ با حضور بازیگران، فوتبالیست‌ها و چهره های شاخص و شناس رسانه‌ای بسیار سخت و حتی غیرقابل تحمل خواهد بود. روندی که در بسیاری از مسابقه‌ها و رئالیتی‌شوها مرسوم و متداول است. نباید فراموش کرد که یکی از مهمترین دلایل جذابیت و هیجان این برنامه، حضور بازیکنان خبره و کاربلد است که توانسته‌اند با کمک تکنیک، تجربه و هوشیاری خود مخاطب را پای برنامه میخکوب کنند.
همراه کردن مخاطب با بازی
یکی دیگر از مزایا و وجوه برتری این برنامه نسبت به برخی مسابقات، مشارکت دادن مخاطب در پیش‌بینی بازیکن گل‌دار یا بررسی استراتژی بازیکنان است. در برخی از مسابقات که مبنا و روش برگزاری آن‌ها پرسش سوالات از شرکت‌کنندگان است، خواه و ناخواه، این مشارکت در ذهن تماشاگران با پاسخ دادن به سوالات مسابقه شکل می‌گیرد. اما در سایر مسابقات، ایجاد این همراهی و همدلی کار دشواری خواهد بود. امری که در گل یا پوچ با بهره‌گیری از تمهیدات صوتی و تصویری، به درستی صورت پذیرفته است.
نویسنده: احسان طهماسبی