گروه رادیو و تلویزیون خبرگزاری هنر ایران: مناظرات از آن دسته از برنامههای تلویزیونی هستند که بر روح و افکار مخاطبان تاثیر بسزایی دارند؛ از این رو انتخاب فضای مناسب و ایجاد زیرساخت لازم برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
مناظرات چهاردهمین دوره از انتخابات ریاست جمهوری اما در فضایی نامناسب برگزار شده و هیچ یک از اصول تاثیرگذاری بر مخاطب را رعایت نکرده است.
این مناظره در فضایی که برگرفته از فضای سنتی و مدرن برگزار میشود، رنگ قهوهای فضا به همراه پس زمینه چراغانی شهری با نورپردازی چراغی چشمکزن و سالنی به رنگ مشکی با نورپردازی آبی کاربنی آسایش را از ذهن و نگاه مخاطب سلب میکند و قدرت تمرکز و توجه مخاطب را کاهش میدهد.
بهرهگیری از مبلمان راحتی در یک فضای جدی و رسمی، صحنهای غیرحرفهای را رقم زده و کارگردانی نحوه نشستن کاندیدا را برای کارگردان دشوار کرده است و استفاده کاندیدا از برگههای متعدد به منظور پیشبرد مناظره و نبود یک میز مقابل هر کاندیدا بر زنندگی و آشفتگی فضا افزوده و مخاطب و فیلمبردار را سردرگم میکند.
در این میان علاوه بر فضای دکور و چینش کاندیداها، عوامل دیگری همچون کنترل زمانبندی صحبت برای هر یک از نامزدها و تداوم این شرایط از سوی مجری ذهن تماشاگر را بر هم میزند و کوتاه بودن زمان اختصاص داده شده به هر کاندیدا در بازه زمانی چهار دقیقهای اعتراض نامزدها و مخاطبان را برانگیخته است و کوتاهی این زمان سبب شده تا هیچ یک از کاندیداهای ریاست جمهوری آنگونه که باید به بیان مسائل اصلی و ارائه برنامهای قابل قبول نپردازند و صرفا حواشی و کنترل زمان را مد نظر قرار دهند.
مناظرهها حساسترین و سرنوشتسازترین بخش از دوره تبلیغات رسمی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری محسوب می شود و اختصاص زمانی کوتاه و ایجاد فضایی محتاطانه سبب شده مباحث مطرح شده از سوی نامزدها الکن و ناقص بماند. به همین خاطر ادامه مباحث نامزدها از یک تریبون رسمی به فضای مجازی کشیده می شود که این امر التهاب بیشتری را به همراه خواهد داشت.
همچنین در این مناظره منفعل بودن مجری یکی از موارد قابل نقد است. مهدی خسروی در اولین مناظره نامزدهای ریاست جمهوری، تنها به اعلام و کنترل زمانبندی نامزدها اکتفا کرد و واکنش دیگری از او ندیدیم.
این در حالی است که مجریان مناظرات دیگر کشورها بر اساس آشنایی آنها با نامزدها و مسائل مهم تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهور، تجربه گسترده در اخبار پخش زنده تلویزیونی و درک اینکه بحث باید بیشترین زمان و توجه را به کاندیداها و نظرات آنها معطوف کند، انتخاب میشوند.
بدون تردید میزان تماشای مناظرات ریاست جمهوری به طور چشمگیری از هر برنامه سیاسی دیگری بیشتر است و نمیتوان مردم را از مشاهده یک مناظره باکیفیت محروم کرد؛ چرا که درغیر این صورت در پی عدم شناخت مخاطبان از نامزدها، نارضایتی تماشاگران را به همراه دارد و از شور برگزاری انتخابات و شرکت در آن میکاهد.
در شرایطی که صداوسیما باید نهایت تلاش خود را جهت بالا بردن آگاهی مردم از برنامه های نامزدهای انتخاباتی و پرشور کردن فضای انتخابات انجام دهد، این شکل از مناظره ها نتیجه عکس می دهد.
برگزاری محتاطانه مناظره ها به این شکل، دستاورد خاصی برای نامزدها و مردم نخواهد داشت و در نهایت به سود هیچ کسی نخواهد بود. بد نیست تا زمان باقی مانده تجدیدنظری در رابطه با شکل برگزاری مناظره ها صورت گیرد تا از این طریق شور انتخاباتی به جامعه تزریق شود.