گروه سینما و تلویزیون هنرآنلاین: تلویزیون؛ نمایش خانگی؛ و حالا سینما! مافیا از رگ گردن هم به مخاطب نزدیک‌تر است. عده کثیری حاضرند برای تماشای بازی مافیا با هزینه‌ای نزدیک به 700 هزار تومان بلیط بخرند! اولا اینکه این قیمت‌گذاری با چه متر و معیاری صورت گرفته و چه نهادی وظیفه نظارت بر آن را به دوش دارد و ثانیا، دلیل این همه استقبال مخاطب از تماشای مافیا -حتی مخاطب کودک و نوجوان که تماشای این سبک رئالیتی‌شو برایش مناسب نیست- و همچنین استقبال پلتفرم از ساخت مافیا چیست؟
سعید ابوطالب، کارگردان و تهیه‌کننده «پدرخوانده»، «ضد»، «ارتش سری» و چند برند رئالیتی‌شو مافیایی دیگر، در گفتگویش با هنرآنلاین که پیش از این بخشی از آن منتشر شد، بخش زیادی از این ترافیک و تعدد مافیاها در نمایش خانگی را متوجه پلتفرم‌ها و نگاه تجاری آنها دانست. در ادامه گفتگو به برخی سوالات دیگر در خصوص قیمت‌گذاری بلیط‌ها، علت موفقیت این رئالیتی‌شوها در نمایش خانگی و... پرداخته‌ایم که در ادامه از نظر خواهید گذراند.
هنرآنلاین: گرایش بیشتر پلتفرم‌ها به ساخت رئالیتی‌شو چه دلیلی می‌تواند داشته باشد؟
سعید ابوطالب: بحث فقط سر رئالیتی‌شو نیست؛ هر برنامه‌ای که به موفقیتی نسبی می‌رسد، همه پاتفرم‌های دیگر هم به دنبال ساخت آن می‌روند. این یک موضوع طبیعی و خاصیت بازار آزاد است؛ هر برنامه‌ای جواب بدهد، تکرار می‌شود. من به همه پلتفرم‌های مشهور زمان حاضر، سه یا چهار طرح مختلف پیشنهاد دادم و آنها بودند که تصمیم گرفتند ابوطالب کدام طرح را بسازد و کدام را نسازد. گفتند «ضد» ساخته شود؛ «ارتش سری» ساخته شود؛ «پدرخوانده» ساخته شود؛ چون این برنامه‌ها جوابش را پس داده بود.
هنرآنلاین: جواب پس دادن و دیده شدن را ملاک خوبی برای انتخاب کار و برنامه‌سازی می‌دانید؟
سعید ابوطالب: تفاوت بین تلویزیون و پلتفرم در این است که تلویزیون برای تولید محتوای فرهنگی و هنری، از بیت‌المال هزینه می‌کند و پلتفرم اینگونه نیست. پلتفرم اگر چنین وظیفه‌ای برای خودش قائل باشد، به دلیل اعتقاد شخصی مدیران این پلتفرم است؛ به لحاظ قانونی چنین وظیفه‌ای ندارند. بنیان بخش خصوصی بر سودآوری و بازگشت سرمایه بنا شده است.
هنرآنلاین: مساله دیگر قیمت بالا و عجیب و غریب بلیط‌های اجرای زنده است؛ 700 هزار تومان!
سعید ابوطالب: قیمت بلیط‌ها را پلتفرم تعیین کرد و ما دخالتی در آن نداشتیم. از ابتدا قرار بود ما چندین اجرای تمرینی قبل از ضبط فصل سوم «پدرخوانده» داشته باشیم؛ گفتیم همین اجراهای تمرینی را در قالب اجراهای زنده به سینما بیاوریم و در حضور مخاطب اجرا کنیم. این تصمیم گرفته شد اما تعرفه بلیط‌ها را خود پلتفرم تعیین کرد.
هنرآنلاین: چرا در پلتفرم‌ها پخش «پدرخوانده» را با محدودیت سنی می‌دیدیم اما در اجرای زنده کودکان خردسال هم در سالن بودند؟
سعید ابوطالب: تماشای اجرای این بازی ممکن است برای برخی گروه‌های سنی مناسب نباشد و خیلی سفارش کردیم که به کودکان زیر 10 سال بلیط‌فروشی انجام نشود اما متاسفانه توجه نکردند و کودکان 6-7 ساله هم در سالن می‌بینیم.
هنرآنلاین: به عنوان برنامه‌سازی که درگیر با این بازی‌هاست، آیا بازی‌های نقش‌مخفی را مروج دروغ می‌دانید؟
سعید ابوطالب: قبلا پاسخ داده‌ام. به مصاحبه‌های قبلی‌ام رجوع کنید.
هنرآنلاین: اولویت شما در برنامه سازی چیست؟
سعید ابوطالب: اقبالی که مخاطب به رئالیتی‌شو نشان می‌دهد، موقتی است و این قالب بیشتر به درد سرگرمی می‌خورد اما تاثیرگذاری سریال‌های نمایشی را از هر چیزی بیشتر می‌دانم. اگر بخواهیم مفاهیم ارزشمندی را منتقل کنیم، کار نمایشی ابزار و وسیله بهتر و مناسب‌تری است؛ البته آنجا باز هم نظر سرمایه‌گذار است که تعیین‌کننده است.
هنرآنلاین: پیش‌بینی می‌کنید تب بازی‌های نقش‌مخفی تا چه زمانی ادامه پیدا کند؟
سعید ابوطالب: اینکه تب این بازی‌ها تا چه زمانی ادامه‌دار باشد، قابل پیش‌بینی نیست. اما نکته اینجاست که نباید به این موضوع نگاه هنجاری داشت؛ طوری که انگار برنامه‌هایی با موضوع بازی‌های نقش‌مخفی بد است و نباید ساخته شوند! این فقط یک قالب است و اصلا ربطی به محتوا و کیفیت و هنجار و ناهنجاری ندارد.
هنرآنلاین: چرا این قالب در بین مردم اینقدر دیده شده است؟
سعید ابوطالب: مجموعه‌های نمایشی مخاطب خاص دارند اما دامنه مخاطبان رئالیتی‌شو گسترده است. همچنین تولید رئالیتی‌شو ارزانقیمت‌تر از تولید سریال‌های نمایشی است. این دو عامل مهم‌ترین دلایلی هستند که پلتفرم‌ها را به سرمایه‌گذاری روی رئالیتی‌شوها ترغیب می‌کنند.
هنرآنلاین: با مهاجرت برنامه‌های موفق نمایش خانگی به تلویزیون، مثل «مهمونی» ایرج طهماسب که شنیده‌ها از آمدنش به شبکه نسیم خبر می‌دهند، موافق هستید؟
سعید ابوطالب: بله. این اتفاق اولا سبب صرفه‌جویی در منابع می‌شود. به عنوان مثال من کارگردان یک مجموعه در فلان پلتفرم می‌سازم که مجوز ساترا را دارد؛ اگر این مجوز برای تلویزیون هم کفایت کند، چه ایرادی دارد که تلویزیون هم آن را پخش کند؟ اتفاق خوبی است که هم به نفع سرمایه‌گذار و پلتفرم و هم به نفع تلویزیون است. در سال‌های گذشته هم نمونه‌هایی دیده‌ایم؛ مثلا «ساخت ایران» در شبکه نمایش خانگی تولید و پخش و دیده شد و پس از آن، تلویزیون هم آن را خرید و پخش کرد.
هنرآنلاین: البته مانع بزرگی بر سر راه این مهاجرت وجود دارد که ممیزی‌های تلویزیون است؛ این مانع را چقدر جدی می‌دانید؟
سعید ابوطالب: مرز و دیوار نامحسوسی بین شبکه نمایش خانگی و تلویزیون وجود دارد که عده‌ای به دلیل حفظ منافع خود دوست دارند این مرز قطورتر و بلندتر شود. اگرچه این مرز نامحسوس است اما باید تلاش کنیم ممیزی‌های تولید را به ممیزی‌های پخش نزدیک کنیم.