سرویس تجسمی هنرآنلاین: جمع بسیاری از طراحان گرافیک، صنعتی و بسیاری از شاخه‌های وابسته به خانواده طراحی در پوشش کمپین "من طراحم" در مرکز همایش‌های برج میلاد گردهم آمدند تا از حقوق خود که به دلیل عدم وجود تفاهم‌نامه و قراردادها پایمال می‌شود، دفاع کنند. گردهمایی که در نهایت با حضور اساتید برجسته این حوزه به یک نقد جامع درون ساختاری انجامید و طراحان در خلال این نشست نسبت به بسیاری از معضلات و مشکلاتی که خودشان موجب به وجود آمدن آن‌ها شده‌اند پی بردند.
در ابتدای این برنامه چند کلیپ و صوت از نحوه برخورد کارفرمایان با طراحان پخش شد که در آن نسبت به تخصص طراحان بی‌توجهی شده بود. در ادامه در سه وقت 15 دقیقه‌ای آرین مقبلی، سعید باباوند و امیرحسین دلبری در یک فضای کاملا دوستانه و در قالب یک اجرای صحنه‌ای تجربه‌ها و ایده‌های خود در مورد پرزنت صحیح کارفرمایان را مطرح کردند.
در ادامه این برنامه گفتگویی با حضور آرش برهمند سردبیر مجله "پیوست" و با حضور اساتید برجسته این حوزه برگزار شد.
تغییر دولت‌ها نباید پروژه‌ها را مسکوت بگذارد
ایرج اعتصام معمار مشهور و طراح پارک ملت در ابتدای این پنل درباره معضل ارتباط بین طراح و کارفرما گفت: زمانی که کارفرما شخص است کار کمی ساده‌تر می‌شود. اما شما به عنوان یک هنرمند گاهی با یک کارفرمای غیرشخصی مواجه‌اید و طرف حساب شما سازمان و تشکیلات است و این کار را کمی مشکل می‌کند.
او ادامه داد: مشکل بزرگ‌تر ما قراردادهاست که هیچ‌گاه ثابت نمی‌ماند. من همیشه برای این اتفاق مثالی در ذهن دارم که مربوط به یک تجربه عمرانی در آلمان است.
این هنرمند معمار گفت: پروفسور اِمِر در شهر برلین به همراه تیم همراه خود به مدت 12 سال پروژه‌ای را اجرا کردند که دقیقا این پروژه همزمان بود با فروپاشی دیوار برلین و تغییر نظام حکومتی و تغییر رئیس جمهور و غیره.
اعتصام گفت: علیرغم این همه تحول در امور سیاسی و جابه‌جایی‌های اساسی در ساختار حکومتی، این طرح باقی ماند و اجرا شد. اما در ایران با تغییر یک فرد در یک سازمان تمام یک پروژه زیر سوال می‌رود و از اجرا باز می‌ماند.
او افزود: طرح‌هایی که تهیه می‌شود از لحاظ حقوقی باید به‌گونه‌ای باشد که برای طراح و کارفرما ایجاد اطمینان کند. ما نمی‌توانیم به عنوان طراح این بخش را کنار بگذاریم و البته خود تشکیلاتی هم که طرح را تهیه می‌کند بسیار اهمیت دارد.
طراح پارک ملت گفت: ما طراحی و ساخت پارک ملت را از صفر شروع کردیم و زمین خشکی بود که امروز به این شکل رسیده است. اما تا همین امروز تغییرات فراوانی در این پارک صورت گرفته است که هیچ‌کدام مورد تایید من نیست.
اعتصام گفت: لااقل من توقع داشتم که در چنین پروسه‌ای از من به عنوان طراح این پارک به عنوان یک مشاور استفاده کنند و به واقع خراب کاری نمی‌کردند.
طراحان به پتانسیل‌های خود اشراف ندارند
بهرام کلهرنیا رئیس انجمن طراحان نیز در ادامه این پنل با اشاره به ارتباط طرح با جامعه گفت: طراح یک واحد انسانی در یک جزیره نیست. به واقع او یک آدم اجتماعی است که باید تبعیت کند از قوانین اجتماعی حاکم بر یک جامعه.
او ادامه داد: اما متاسفانه طراحان امروز، دیدگاه جداگانه‌ای دارند و دوست دارند خود را تافته جدا بافته‌ای ببینند و خود را جدا از جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، می‌پندارند.
این طراح گرافیست گفت: ما باید به این مسئله آگاه باشیم که شغل‌مان را خودمان داوطلبانه انتخاب کرده‌ایم و باید متوجه باشیم که کسی ما را حمایت نخواهد کرد، مگر این که خود ما جامعه طراحان از یکدیگر حمایت کنیم.
کلهرنیا گفت: امروز ما در شرایط بحران زده‌ای هستیم که این جا دور هم جمع شدیم تا درباره این بحران با یکدیگر حرف بزنیم اما من این نکته را می‌گویم که این بحران بسترهای گوناگونی دارد.
او افزود: ما امروز باید سفارش‌دهنده‌ها را بشناسیم و در برابر بتوانیم از کار خود دفاع کنیم و صدها مسئله دیگر که به نظر باید در ذهن‌مان به آن توجه کنیم.
این طراح گرافیست گفت: هر فردی امروز کار خود را شخصی می‌پندارد در صورتی که کارفرما هم دیدگاه‌های خود را دارد. ما باید بیاموزیم که خوب به حرف یک کارفرما گوش بدهیم تا بتوانیم به درستی آن چه که او می‌خواهد را درک کنیم و با توجه به توانایی خود بتوانیم به یک ایده مشخص برای اجرایی کردن طرح‌مان برسیم تا بتوانیم در چهارچوب قانون و با معیارهایی مشخص به چانه‌زنی برسیم.
کلهرنیا گفت: امروز بسیاری از طراحان به پتانسیل‌های خود اشراف ندارند و گاهی به دلیل این عدم شناخت نمی‌توانند خواسته‌های کارفرمایان را بر آورده کنند و چون در بیشتر اوقات ما حقوق خود را نمی‌شناسیم در این بین کارفرمایان به راحتی حق ما را پایمال می‌کنند.
او اظهار داشت: در حقیقت امروز سازمان‌های اجتماعی به شکل ساده‌ای این معضلات را حل کردند و آیین‌های کار وجود داشت. همه چیز بر پایه اصولی شکل می‌گرفت که در آن همه بر یک اصل پایبند بودند و به خویشتن، کار و دیگری احترام می‌گذاشتند.
رئیس انجمن طراحان گرافیک گفت: این آیین‌ها امروز ناپدید شدند و به دلیل وسعت اجتماعی ما با صدها گونه سفارش و طرح رو به رو هستیم و باید طیف پر تنوعی را پاسخ بدهیم و این تنوع معیارهای سنجیده میان کارفرما و طراح را دستخوش تغییر کرده است.
کلهرنیا گفت: قوانین امروز تلاش کرده‌اند که جای این آئین‌ها را پر کنند. اما متاسفانه قانون امروز کاستی‌های فراوانی دارند و من باید قرارداد امضا کنم تا زیر چتر قانون بتوانم از خودم حمایت کنم و خوب این اتفاق به دلیل این کاستی معمولا رخ نمی‌دهد.
او افزود: ما نیاز داریم تشکل‌های مردم نهاد را به وجود بیاوریم و به واسطه پشتوانه اجتماعی و از طریق جمع شدن در کنار هم بتوانیم ادراکی منطقی‌تر از حقوق صنفی خود و چگونگی حفاظت از آن به دست بیاوریم.
این طراح گرافیست گفت: این فرآیند به شدت کندی است و 20 سال کار و تلاش به اینجا رسیده است که ما امروز انجمن داریم. از سویی نظام قانونی این انجمن را قبول دارد و هم از آن می‌ترسد و هم آن را نادیده می‌گیرد و این یکی از معضلاتی است که گریبان ما را گرفته است.
کلهرنیا گفت: ما به نظام درجه‌بندی نیاز داریم. این که من طراح درجه چند هستم و قیمت من چقدر است. این اتفاق منجر به آن می‌شود که بازار شکلی منطقی به خود بیابد و امنیت کاری پیرامون کار من شکل بگیرد.
او گفت: امروز تعرفه‌های غلطی وجود دارد که حق بسیاری از ما نیست و عدد پیشنهادی یک آماتور با یک استخوان خرد کرده در عرصه طراحی یکی است. درجه‌بندی مشاغل طراحی یکی از آرزوی‌های ماست و این اتفاق جز با تحکیم مبانی از طریق تشکل‌های صنفی تحقق نمی‌یابد.
من هیچ‌گاه منتظر کارفرما نماندم
در ادامه دکتر عباس افتخاری پیشکسوت طراحی صنعتی گفت: امروز اتفاق‌های مختلفی در عرصه طراحی رخ می‌دهد، طراحانی وجود دارند که در خانه می‌نشینند و منتظر طرح می‌مانند و عده‌ای نیز هستند که می‌روند و طرح می‌گیرند. اما تقریبا کسی برای من طرح و سفارشی نیاورده است.
او ادامه داد: من معمولا می‌نشینم و می‌بینم که کدام طرح را می‌توان با توجه به کاستی‌ها به کدام کارفرما و کدام ارگان سفارش داد و بعد با توجه به توانایی‌های اجرایی خود آن طرح را برای ارگان‌ها و یا افراد پرزنت می‌کنم.
این طراح صنعتی گفت: اما نکته‌ای که در این برخورد وجود دارد این است که اگر شما از زمان شروع کردن به طراحی تا تحویل دادن پروژه بخشی از کار برای خودتان نامفهوم باشد و یا مواردی را چه در دیزاین طراحی و چه در دیزاین نوشتاری در نظر نگرفته باشید عموما به گرفتاری بر می‌خورید.
افتخاری گفت: به نظرم من این موضوعات هیچ ربطی به قرارداد ندارد. ما باید برای یک پروژه به نکات مختلفی دقت داشته باشیم. از برآوردهای فردی و زمانی مثل پرسنل و نفرات که جزو امکانات ما هستند تا خود سرمایه و ماشین آلات و به واقع اگر نمی‌توانیم انجام دهیم از این کار سر باز بزنیم.
او گفت: بعضی از افراد تنها دیزاین کار می‌کنند. این کار بسیار سختی است.این که شما کارفرمایی را متقاعد کنید که این طرح مثلا 20 میلیون تومان می‌ارزد. من به این واسطه مجبور شدم که وارد ساخت شوم. روزی من طرحی را برای ایران خودرو بردم و به من گفتند نقاشی قشنگی است اما نمی‌توان آن را ساخت. من این طرح را به ماشین تبدیل کردم و خوب این اتفاق جدیدی بود.
این طراح صنعتی گفت: بعد از این گفتند که طراحی هست که می‌تواند نقاشی‌هایش را بسازد. من به واسطه دیزاین وارد صنعت شدم و چون ساخت بلد بودم در صنعت ماندگار شدم.
پس از این پنل رزیتا فتاحی ، مسلم ابراهیمی و مصطفی آروند نیز در مورد مسائلی همچون برندینگ در طراحی، پرزنت کردن کارفرما و نحوه و شیوه های رزومه نویسی سخن گفتند.