سرویس تجسمی هنرآنلاین: این روزها گالری آریا نیز به همراه گالری ماه مهر میزبان نقاشیهای گارنیک درهاکوپیان هستند؛ هنرمندی که آثارش پس از غیبت طولانی 38 ساله به نمایش در آمده است. او در پس این سالها به جست و جو در تکنیکها و فرمهای جهان ذهنیاش و بسط و گسترش آنها پرداخته و حاصل کارش را این روزها به نمایش در آورده است. مجموعهای که در نوع و قالب خود منحصر به فرد و ویژه هستند. در هر کدام از این نمایشگاهها مجموعهای از آثار دوران مختلف هنری درهاکوپیان به نمایش در آمده است. آثاری که بیشتر میان سالهای 43 تا 94 خلق شدهاند.
اما در آثاری که در گالری آریا به نمایش گذاشته شده، شاهد قوام و پختگی هنرمند در رهیافتهای خود در عالم هنر و در بسط تکنیک و زیباییهای بصری او هستیم. بر خلاف آثاری که در گالری ماه مهر ارائه شده که بخش زیادی از آنها همچون اسکچها، اتودهایی هستند که بعد از تثبیت تکنیک و آزمون خطا راه را برای تجربههای بزرگتر گشودهاند.
در این آثار به مرحلهای از هنر درهاکوپیان میرسیم که این هنرمند دو گانگیهای ذهنیش در مسیر سنت و مدرنیته را در خود حل کرده و با کشف ساحت مشبکهای سیمانی فصل جدیدی در کارهای خود رقم زده است.
درهاکوپیان با نیت دستیابی به قالبهای مناسب برای بیان، مواد و اسلوبهای متفاوتی را مورد آزمایش قرار داده و در نهایت سیمان که مادهای سخت و زمخت است را به سطحی برای ظرافتکاریهای خود بدل کرده است.
او در دل خطوط در هم پیچیده به روش خودش و با استفاده از منابع مختلف هنر دو گانگی را به تصویر میکشد. دو گانگی در فرم که نهایتا از طریق اشکال به ماهیتی معنوی گره میخورد.
او در واقع نقاشیهایی را به تصویر میکشد که انتزاعی، فرمگرا، خیالی، اجتماعی، تزیینی و صوری هستند و در عین حال وجه دیگر این موارد چون تصاویر پیکر نما، بیانی، واقعی، شخصی، نمادین و معنوی را نیز در بر میگیرند. در حقیقت او به دلیل این که قصد دارد آستانه تاویل در آثارش را گسترش دهد در وجهی کاملا حساب شده این دوگانگی را در اثرش جای داده است.
نشانههای تصویری در الگوهای انتزاعی خط اگر چه بر روال اغلب نقاشیهای او در محیطی بسته گیر افتادهاند اما به دلیل در هم بافتگی نگارهها ضرباهنگی آرام یا تند را القا میکنند که دید را به حرکت در میآورد و احساس هیجانی همراه با آرامش را بر میانگیزد. در کنار این هیجان تعلیقی بر سطح بوم حاکم میشود که به پویایی نقوش میافزاید.
گرایش مشبکهای سیمانی به سوی انتزاع
گارنیک در هاکوپیان در مورد آثاری که در گالری آریا به نمایش درآمده به هنرآنلاین گفت: قبل از این که بخواهم راجع به این آثار صحبت کنم، لازم میدانم مطلبی را بازگو کنم. درواقع عمده آثار این نمایشگاه بر میگردد به دوران بعد از خدمت سربازی من. در آن زمان و به واسطه وقفه دو سالهای که در روند کاریام به وجود آمد از خود میپرسیدم چرا باید دلمشغول دو گانگی بین سنت و مدرنیته باشم؟
وی ادامه داد: هنر بازآفرینی برایام از نیازی درونی بر میآمد که آمیخته با نوعی بازی لذت بخش بود. وقتی به دوران کودکی برمیگردم و بازیهای کودکیام را مرور میکنم سرچشمه کنجکاویهای بعدی برای شناخت ویژگیهای مواد و تکنیکهای نوین امروزی را در آن بازیها میبینم.
این هنرمند نقاشی توضیح داد: در واقع کار با سیمان و به روش حکاکی در ادامه همان تاثیرات دوران کودکی بود که خطوطی را با ناخن روی شیشه یخ زده پنجره اتاق میخراشیدم و از میان خطها ناگهان اشکال طبیعی و متنوع ظاهر میشد. البته تجربیات عملی در زمینههایی چون گچبری، کاشیکاری، تذهیب، حکاکی روی لینولئوم و پلاستوفوم و چوب نیز در انتخاب سیمان برای کارم بسیار موثر بود.
در هاکوپیان معتقد است: اوایل کار مایل نبودم تمامی سطح نقاشی را با عناصر مختلف پر کنم. خالی گذاشتن بخشهای وسیعی از فضای تصویری امکان وضوح و صراحت شکل را فراهم میکرد. یکی دو رنگ با زیر و بمهای مختلف به کار میبردم و گاه یک رنگ مکمل به آنها میافزودم. در بازنمایی موضوعاتی مثل اشیا، انسان و حیوان به سادهسازی شکلها میپرداختم و غالبا با تقلیل آنها به منحنیهای در هم پیچیده و استفاده از نقوش هندسی به ترکیببندیهای متنوع دست مییافتم. شاید هدف این تجربه هنری در هم ریختن قالبها و سنتهای گذشته نبود بلکه من آن را گشودن راهی برای خروج از بن بست دوگانه اندیشی خود میبینم.
این هنرمند ادامه داد: غالبا بازگشت به گذشته و از نو آزمودن روشهای پیشین میتواند احساس کشف را در هنرمند برانگیزد. من خود در سال 68 زمانی که کار با مشبکهای سیمانی را آغاز کردم این اتفاق برایم رخ داد. البته سرچشمه این کارها را هم میتوانم در همان سالهای کودکی جستجو کنم. زمانی که قطعات قلابدوزی شده مادرم روی میز نظرم را به خودش جلب میکرد. آن زمان وسوسه شدم که قطعات را روی هم بیاندازم و در جهات مختلف بچرخانم. دگرگونی خطوط و نقوش در هم بافته و بافتهای مشبک ریز و درشت شگفتانگیز بود و زیبایی آنها در خاطرم باقی ماند.
در هاکوپیان در پایان تصریح کرد: در آثار این دوره بر خلاف کارهای سیمانی قبلی گرایشی به انتزاع مشهود است. در واقع با ویژگیهای عناصر بصری سعی کردم به خلوص هنری دست یابم. این آثار در حقیقت از در هم بافتگی خطوط و شکلها و ویژگی روشنی رنگها بنا شده است و میتوان آنها را به دو گروه تقسیم کرد. در یک گروه به دوگانگیهای سیاه و سفید و خطوط گود و سفید پرداختهام و در یک گروه دیگر رنگ اکر و سفید را در کنار خطوط سفید و برجستهتر از زمینه به کار بردهام.
لازم به یادآوری است، چهارمین نمایشگاه بازخوانی آثار هنر مدرن ایران که چند سالی ست به همت خانم آریا اقبال شکوهی، مدیر گالری آریا پیگیری می شود به نمایش آثار گارنیک درهاکوپیان اختصاص دارد که روز 21 آبان ماه به طور همزمان در دو گالری آریا و ماه مهر افتتاح شدند و تا 19 آذر ماه در محل این دو گالری واقع در خیابان ولیعصر، بالاتر از سه راه عباس آباد، کوی زرین، پلاک 10 گالری آریا و خیابان آفریقا، کوچه نیلوفر، پلاک 7 گالری ماه مهر میزبان علاقمندان به نقاشی است.
علیرضا بخشی استوار