از ایران تا آمریکا، مسائل فرهنگ و هنر مانند اقتصاد، سیاست مرزی ندارد، افکار عمومی اتفاقات را مانند فیلمهای اپیزودیک به دنبال هم مونتاژ و ارزیابی میکنند:
یک-
امروز مجلس دهم در کنکور جامعه فرهنگ و هنر شرکت میکند: رأی اعتماد به وزیر پیشنهادی دولت برای وزارت فرهنگ؛ کمترین انتظار، تغییر دایره واژگان نمایندگان در سوگیریهایشان است؛ عدم اقبال نمایندگان به حضور در کمیسیون فرهنگی به قدر کفایت کام جامعه هنری را تلخ کرد از این رو امروز میتواند فرصت جبران باشد.
"آیا مجلس و جامعه هنری دو خط موازیاند؟ " گمانه پرسشی این ستون در هفدهم شهریور 1393 بود؛ لید آن یادداشت چنین بود:" روزهایی که جامعه هنرى جنتى را نمىشناخت، مجلس نهم به او رأی اعتماد بالایى داد و حالا که جنتى، آشناى اهل فرهنگ است و رأی اعتماد جامعه هنرى را دارد، طیفى از مجلس نهم زمزمههایى خلاف افکار عمومى سر مىدهد... "
اینک باید دید آیا مجلس دهم میتواند آن گمانه دو خط موازی را کمرنگ کند؟
دو-
نوزدهم مرداد ماه تیتر این ستون " دولت در کنکور چهار گزینهای هنرمندان" بود؛ کنایه از نمرهای که هنرمندان به عملکرد دولت در عرصه فرهنگ و هنر میدهند؛ لابد ارزیابی رییس جمهور از این عملکرد به حد نصاب قبولی نرسید که دست به تغییر زده است؛ نکته مهم اینجاست که وزارت فرهنگ بیش از سایر دستگاههای اجرایی با موانع دلواپسها روبروست، از این منظر اگر این تغییر تنها به معنای جابجایی افراد باشد، به حتم حاصل چندانی در پی نخواهد داشت اما اگر نشانهای از تغییر رویکرد بنیادین دولت به این عرصه است جای امیدواری ست، حتی در این هفت ماه. راستش اهالی هنر فراموش نکردهاند وزارت فرهنگ در سه سال گذشته در برابر حملات سیل آسای دلواپسان تنها ماند و دولت آن سان که باید در این مقوله ورود نکرد.
سه -
پایین و بالا شدن یک پنس قیمت نفت یا طلا در همان لحظه بازارهای آمریکا، اروپا و آسیا را زیر و زبر میکند، این یعنی دنیای آنلاین تعبیر درستی ست؛ در چنین دنیایی تغییر نگاه همه ارکان حاکمیت به جامعه هنری بسیار ضروری است؛ هنرمندان امکانات و موقعیت خود را آنلاین با همکاران خود در دیگر کشورها مقایسه میکنند؛ نمونهاش حملات رابرت دنیرو به ترامپ که مایه حیرت بسیاری از هنرمندان شد، گذشته از عبارات تند آقای بازیگر که گاه از ادب نیز فاصله گرفت، این پرسش را در سطح جامعه طرح کرد که اگر هنرمندان ایران به مقامات چنین واکنشهایی نشان دهند چه عواقبی انتظارشان را میکشد؟ چرا شعاع امنیت ملی در برخی کشورهای توسعه یافته تا این سان گل و گشاد است؟... چنین پرسشهایی یعنی گزارههای پیش روی اهل فرهنگ را نمیتوان با مؤلفههای دهههای پیشین پیش برد و وزیر فرهنگ باید جسارت تبیین کم رنگ شدن خطوط قرمز را از خود بروز دهد.
نکته پایانی را داخل پرانتز عرضه میدارم: تلویزیون که این روزها سرخوشانه سریال HOUSE OF CARDS یا به تعبیر خودش خانه پوشالی و نیز مناظرههای انتخاباتی آمریکا را پخش میکند متوجه طرح چنین پرسشهایی در اذهان عمومی هست؟
این یادداشت امروز سه شنبه یازدهم آبان در روزنامه شرق ص 14 به چاپ رسیده است.