گروه تجسمی خبرگزاری هنر ایران: سال‌هاست خط ایرانی به حاشیه رفته و تاکید هنرمندان و اساتید این رشته بر احیای ارزش‌های فراموش شده خط ایرانی و قابلیت‌های این خط در زیبایی شهر و مبلمان شهری است. در این باره با حامد توسلی، مدرس خوشنویسی و طراح گرافیک به گفت‌وگو پرداختیم.

هنر یار و یاور همیشگی شما بوده؛ ازچه زمانی به سمت خوشنویسی گام برداشتید؟

از سال 1375 به صورت کلاسیک کار خوشنویسی را آغاز کردم و پیش از این نیز در سن هشت سالگی در کنار دایی‌ام که ممتاز انجمن خوشنونیسی بود، آموزش را شروع کرده بودم. به صورت رسمی اما از سال 1375 وارد انجمن خوشنویسان شدم و زیر نظر استاد فرادی، استاد اخویان تهرانی، استاد توتونچی و ... خطوط نستعلیق، نسخ و ثلث را آموزش دیدم. سال 1379 ممتاز نستعلیق را دریافت کردم و پس از آن موفق به کسب ممتاز ثلث و نسخ شدم. در همان دوره در سال 1385 نمایشگاه‌هایی برای ممتازان خطوط مختلف برگزار می‌شد که در چندین نمایشگاه شرکت کردم و پس از آن از مقطع دوم ابتدایی تا هنرستان را در مدارس علوی، احسان و ... آموزش دادم و قریب به هشت هزار دانش آموز را تعلیم دادم.

در راستای ترویج خط نستعلیق و تعلیم آن به کودکان چه اقداماتی را در دستور کار داشتید؟

در حوزه خط نستعلیق 12 جلد کتاب را تالیف کردم که برای سنین دانش‌آموزی و کودکان است و در این راستا خط کتاب آنان را به رشته تحریر درآوردم و در ادامه برای کلاس اول دبستان و بزرگسالان نیز کتابی در خصوص آموزش خط کار کردم که یکی از آنها به نام «خط‌ت را خوب کن» و یکی دیگر هم به نام «مشق اولی‌ها» است و کتاب‌های مختص دبستانی‌ها نیز با عنوان «نون و القلم» و «مشق شب» منتشر شد. سعی کردم اسامی را انتخاب کنم که با گوش دانش‌آموزان قدیمی و جدید آشنا باشد و دانش‌آموز بداند خط جزوی از واجبات موارد آموزشی آن‌ها است. البته در سال 1390 به صورت رسمی در دانشگاه آزاد دماوند به دانشجویان و اساتید و در مدرسه اندیشه مبتکران نیز خط را آموزش دادم.

طی سال‌های اخیر افزایش تعداد علاقمندان به حوزه خط و هنر را شاهد هستیم، علت خاصی دارد؟

در اقتصادِ هنر به این موضوع اهمیت بیشتری داده می‌شود. این هنر از شرق به غرب رفت و مجدد به سمت شرق بازگشت. در حقیقت هنر مدرن در دنیا پیشرو شد و در ایران هم به واسطه وجود صفحات مجازی همچون اینستاگرام مردم به هنر مدرنی چون نقاشی خط هنری گرایش پیدا کردند. این هنر ترکیبی از دو هنر کلاسیک است که در اصطلاح به آن هنر کالیگرافی یا خطاشی می‌گویند و به واسطه مدرن بودن آن مردم نسبت به این هنر اقبال زیادی داشتند.

در فروش آثار هنری، ساخته‌های مدرن را هم بیشتر خریداری می‌کنند و خانواده‌ها نیز اخیرا بر این باور هستند اگر فرزندشان به سمت فعالیت هنری برود، ممکن است درآمد بیشتری کسب کند. از این رو از سال 1390 به بعد درپی اقتصاد این حوزه افراد زیادی به سمت هنر آمدند.

IMG-20240729-WA0026

رابطه شما با گالری‌ها و برگزاری نمایشگاه‌ها چگونه است؟

بیش از یکهزار اثر هنری را به نمایش گذاشتم و در یکصد نمایشگاه شرکت کردم که بیش از 30 نمایشگاه را به صورت انفرادی برگزار کردم و 70 نمایشگاه نیز گروهی و ورکشاپ بود. تا کنون در نمایشگاه‌های بین المللی و 10 نمایشگاه خارجی نیز شرکت کرده‌ام.

با کدام یک از آثارتان ارتباط بیشتری برقرار کردید؟

در حوزه هنر اسلامی کار می‌کردم و برای امام رضا(ع) طراحی‌های بسیاری داشتم، در این راستا اثری دارم که ترکیبی از خوشنویسی و گرافیک است و آن را وقف موزه آستان قدس کرده‌ام و عکس آن را در آستان به ثبت رسانده‌ام و پس از من به موزه اهدا خواهد شد.

در کارهایتان از چه تکنیکی بهره می‌گیرید؟

خط ثلث را بسیار استفاده می‌کنم و تکنیک نقاشی رئال را نیز در کارهایم می‌توان دید.

IMG-20240729-WA0032

آثار شما الهام گرفته از چه عناصری است و چگونه سوژه‌های خود را پیدا می‌کنید؟

برگرفته از اشعار حافظ و خیام است و بیشتر کارهای من در حوزه آیات قرآن و روایات است که در حرم امام رضا(ع) و در حرم حضرت امیرالمومنین(ع) و کربلا از برخی از آثار من استفاده شده است.

بزرگترین چالش این روزهای شما چیست و برای دولت چهاردهم در این راستا چه پیشنهاداتی دارید؟

از وزارت ارشاد درجه هنری و گواهینامه هنری دارم و به جرات می‌گویم برای یک هنرمند خرید آثارش امری حائزاهمیت است. به جای آنکه آثار تکراری، بازاری و دستگاهی را به عنوان هدیه برای کشورهای دیگر و بازدیدکنندگان تهیه کنند، پیشنهاد می‌کنم آثار هنرمندان را خریداری کنند و هدیه دهند. در محیط داخلی ادارات، بیمارستان‌ها و طراحی‌های شهری از این آثار به عنوان المان بهره گیرند. اخیرا در زیباسازی شهری اتفاقاتی رخ داده است و باید از هنرمندان در زیباسازی شهر استفاده کنند. هنرمندان حق و حقوق خود را به صورت واقعی دریافت نمی‌کنند و معتقدم باید به آثار آن‌ها یک نشان و اهمیتی داده شود و حمایت هنری و فضای بهتری باید به هنرمندان تعلق گیرد و آن‌ها نباید اجاره‌بها پرداخت کنند، چراکه تمام درآمدشان صرف تولید و خانواده می‌شود. در بیمه هنرمندان نیز حمایت خاصی صورت نمی‌گیرد.