گروه هنرهای تجسمی«هنرآنلاین» : مراسم اختتامیه شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر شامگاه پنج‌شنبه ۳ اسفند ماه با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمود سالاری معاون هنری وزیر ارشاد، محمد خراسانی‌زاده مدیرکل هنرهای تجسمی و هنرمندان هنرهای تجسمی در تالار وحدت در حال برگزاری است.
شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر با رویکرد هنر نوآور، خلاق، وحدت‌بخش و امیدآفرین در تهران و سایر استان‌های کشور برگزار شد.
اجرای این مراسم برعهده مژده لواسانی بود.
امیر عبدالحسینی دبیرکل شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر در ابتدای مراسم خطاب به حاضران گفت: فجر را به نور وجودتان روشن و به عطر حضورتان گلشن کردید. رسم چنین است که از روند برگزاری جشنواره و روایت آماری و تعداد آثار و هنرمندان و بخش‌های مختلف جشنواره سخن بگویم اما با رخصت از شما این فرصت را به انتشار در رسانه ها واگذار و سخن را به تصویری از جشنواره شانزدهم معطوف می‌کنم؛ اول آنکه دفتر جشنواره با سرآغاز هنر نوآور خلاق وحدت بخش و امیدآفرین به همراهی استادان آراسته و با حضور هنرمندان شریف هنرهای تجسمی ایران گشوده شد، دفتری که برگ‌های سیمین و زرین آن به شایستگی ورق خورد و دستاوردهای درخشان هنرهای تجسمی معاصر را به نمایش گذاشت.
نیاز جشنواره تجسمی فجر به فضای معتبر نمایشگاهی
وی بیان کرد: فراوانی و عیار هنری آثار فجر شانزدهم در کنار مواردی از جمله درخشش استان‌ها در بخش تجسم هنر، پیوند جامعه دانشگاهی و جامعه حرفه ای، رویکرد کاربردی در دیوارنگاری شهری و طراحی فرهنگ محور، اهمیت حضور ناشران کتاب‌های تجسمی، توجه به جنبه های ترویجی این هنر با نمایش فیلم‌های مستند تجسمی، معرفی آثار برتر از نگاه مخاطبان و فرازهای بسیار دیگری از این دست فجر شانزدهم را به جوانی خلاق و پرانرژی بدل کرد که آرزوهای درخشانی را برای روزگار ۲۰ سالگی‌اش در اندیشه دارد.
عبدالحسینی عنوان کرد: تصویر دوم سخن را به اهمیت ارتقای فرهنگی و نگاه آینده پژوهانه در عرصه هنر اختصاص می‌دهم. استادان علوم ارتباطات گفته اند که کودکان پیام‌های زنده ای هستند که برای آیندگان می‌فرستیم؛ آیندگانی که هرگز آنها را نمی‌بینیم. این عبارت علاوه بر زیبایی و شاعرانگی در هنرهای تجسمی به تمامی درست و ارزشمند است چرا که عصاره اندیشه و خیال و ادراک آدمی در قالب این هنر به آیندگان می‌رسد.
وی تصریح کرد: این فرهنگ، فرهنگی است که از روزگار گذشته به امروز ما رسیده و از آن حکایت می‌کند که هنرهای تجسمی همواره تاریخ ساز، فرهنگ ساز و هویت ساز است.
دبیرکل جشنواره بیان کرد: در این میان تردیدی نیست که جشنواره هنرهای تجسمی برای سال‌های پیش رو در روزگار جوانی اش به فضای معتبر نمایشگاهی نیازمند است.
وی گفت: مهمترین چالش در فجر شانزدهم را کمبود دیوار مفید و زیبنده می دانم. چنین جشنواره مهم و قابل توجهی با گستردگی و تعدد رشته‌های زیرمجموعه هنری این رویداد با نگاه توسعه محور و آینده نگر به نگارخانه ملی نیاز دارد. همان گونه که به فضل خدا و همت متولیان سالن‌های زیبنده ای برای آثار سینمایی نمایشی و موسیقی مهیاست، امید می‌رود در آینده ای نه چندان دور گسترده‌ترین رویداد هنری کشور در فضای نمایشگاهی درخور و شایسته ای به اجرا در آید و در پرورش هنرمندان مؤثر شود.
در ادامه، پیام محمود سالاری پخش شد. وی در این پیام تصویری گفت: توفیق یافتیم به اختتامیه جشنواره تجسمی برسیم که تجربیات ما را اضافه کرد. شاهد اتفاقی نو بودیم. حضور اساتید در جشنواره هنرهای تجسمی فجر، گستره فعالیت این جشنواره را افزایش داده بود.
توجه به دیوارنگاره‌های شهری در دوره شانزدهم
وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در این جشنواره به ۲ بخش کاتبان وحی و کاتبان سوره حمد که برای اولین بار در جشنواره حضور داشت نیز اشاره کرد و افزود: در این دوره به دیوارنگاره های شهری که به آنها توجه کمتری شده بود نیز بیشتر توجه شد.
سالاری در پایان ضمن تشکر از دست اندرکاران جشنواره گفت: امیدوارم هنرمندان این عرصه روز به روز بیشتر بدرخشند و بمانند و بپایند.
محمد خراسانی زاده مدیرکل هنرهای تجسمی، رییس شورای سیاست‌گذاری شانزدهمین جشنواره تجسمی فجر و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران نیز در سخنانی گفت: جشنواره‌ای که گذشت اتفاق بزرگی بود. جشنواره تجسمی فجر اثبات کرد که حوزه هنرهای تجسمی به عنوان دارنده گسترده ترین اصیل ترین، نجیب ترین همراه ترین و خوش سابقه ترین جامعه هنری کشور می تواند یک دل و هم صدا دست به دست هم دهند و برای جشن ملی وحدت ایرانیان چنین شکوهی بیافریند. اتفاق بسیار بزرگی است که ٢٢ دبیر ملی و بیش از ۶٠ داور ملی ٣٢ دبیر استانی و بیش از ١٢ هزار اثر در سطح استانی و ... در کنار یکدیگر جمع شدند و رویدادی متنوع شکل گرفت.
وی بیان کرد: در این جشنواره هر استان نیز برای هنرمندان خود دارای نمایشگاه گردان خود، فضای بومی و افتخارات خود بود؛ این‌چنین بود که فجر شانزدهم در شرایطی که دشمنان ما هر آن‌چه در توان داشتند به میدان آوردند،اثبات کرد هنرمندان تجسمی دست در دست یکدیگر برای این مرز پرگهر در کنار یکدیگر ایستادند.
خراسانی زاده گفت: جامعه هنرهای تجسمی یک دریا ظرفیت است، اجازه دهید این ظرفیت را در جزییات بیش از این تکرار نکنم اما از مقامات عالی رتبه این جمع، حضار و بینندگان می خواهم که بیایید کمک کنیم این عرصه هنری پر افتخار بهتر دیده شود و افکار عمومی هنرهای تجسمی را بشناسد. حیف است وقتی از مردم می پرسیم هنر تجسمی چیست فقط چند واژه را به یاد می آورند؛ هنرهای تجسمی یک دنیاست و پشتیبانی ما محدود بوده است. کمک کنید تا پرچم جمهوری اسلامی ایران را در رویداد های بین المللی برافراشته کنیم.
جای خالی ایران در دوسالانه ونیز
رییس شورای سیاست‌گذاری شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر با اشاره به جای خالی ایران در دوسالانه هنرهای تجسمی ونیز بیان کرد: در دوسالانه ونیز جای ایران گاه خالی بوده است؛ مردم ما عادت دارند اگر در یک رویداد المپیک پرچم ایران را نبینند، گلایه می کنند اما کسی گلایه نمی کند که چرا فقط ٩ بار در دوسالانه های ونیز شرکت کردیم. ما باید هر سال آنجا باشیم و هنرمندان ما خود را به دنیا برسانند و ایران را رویان کنند و بگویند ایران ما، ایران هنرمندان است. نگارخانه های ما نیز نیازمند همراهی و حمایت بیشتر هستند. باید به این فکر کنیم که سرمایه گذاری در عرصه تجسمی که حتی می تواند به عنوان پشتوانه پول ملی تلقی شود باید در سبد فرهنگی خانواده ایرانی جا باز کند.
وی افزود: بر همین اساس نیاز داریم که فضاهای بهتری و دیوارهای بهتری برای میزبانی از کشورهای دیگر داشته باشیم. تا کی باید کشورهای دیگر رویدادها را برگزار کنند و ما هنوز در تهران یک دوسالانه بین المللی رسمی نداشته باشیم.
خراسانی زاده همچنین گفت: از روز شنبه که جشنواره های فجر در سال ١۴٠٢ با این رویداد به پایان می رسد برای جشنواره هفدهم برنامه ریزی خواهیم کرد و آیین نامه بازنگری خواهد داشت. این جشنواره در کنار جشنواره های تجسمی جوانان و ان‌شاءالله جشنواره تجسمی نوجوانان و رویدادهای بین المللی باید مجموعه‌ای یکپارچه باشند.
خراسانی زاده در پایان یادآور شد: تشکر می‌کنم که در فضای ماده واحد شورای عالی انقلاب فرهنگی مسیری برای اکسپو فراهم شد و حتما به آن رسیدگی خواهیم کرد.
پس از پخش کلیپ موسیقایی از فیلم سینمایی «قدمگاه» که آهنگسازی آن برعهده امیر عبدالحسینی و خوانندگی آن برعهده محمد معتمدی بود، برگزیدگان بخش‌هایی از جشنواره به شرح زیر اعلام شدند.
معرفی بخشی از برگزیدگان تجسمی فجر شانزدهم
بخش طراحی فرهنگ محور:
طوبای زرین به سیدهادی امامی و فاطمه حامدی از اصفهان تعلق گرفت.
بخش ناشران کتاب‌های تخصصی:
طوبای زرین به انتشار کتاب آبان به مدیریت کاوه علی مردی اهدا شد.
بخش علمی (دانش هنرهای تجسمی):
ضمن تقدیر از ساناز باحجب قدسی و فاطمه پاکنژاد و علیرضا کریمی، طوبای زرین به پوریا طهماسبی اهدا شد.
بخش فیلم‌های مستند تجسمی:
ضمن تقدیر از هادی آفریده، آبتین شمیلی از شیراز طوبای زرین را دریافت کرد.
نکوداشتی برای مفاخر هنرهای تجسمی
در ادامه، نوبت به نکوداشت مفاخر هنرهای تجسمی رسید و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به همراه محمود سالاری، محمد خراسانی زاده و امیر عبدالحسینی از مفاخر هنرهای تجسمی تجلیل کردند. بر این اساس نشان هنرهای تجسمی ایران به افشین شاهرودی، محمدحسین صلواتیان، بهرام عظیمی، منصور نام‌سن، مهدی حیدری، رضا برانگیز و محمدمهدی روحانی اهدا شد.
افشین شاهرودی هنرمند عکاس پیشکسوت در سخنانی گفت: آقای خراسانی زاده چشم انداز خوشایندی برای هنرهای تجسمی ترسیم کرد که خوشحال کننده است. به عنوان یک عکاس این نشان را در شرایطی گرفتم که عکاسی مستند اجتماعی شرایط دشواری دارد که باعث می‌شود بسیاری از مسایل اجتماعی را فرصت نکنیم به تصویر بکشیم و این خوب نیست چون باعث می‌شود آینده از نظر حافظه تصویری نسبت به شرایط غنی نباشد که تحریف را در زیر دارد. هنرمندان دیگر رشته‌ها نیز دشواری‌هایی دارند که امکان فعالیت‌های صنفی برایشان فراهم نیست و این باعث کاهش تولیدات هنری می‌شود. اما امیدوارم با توجه به این نکات شرایطی فراهم شود تا هنر، شادابی را به جامعه تزریق کند.
در ادامه جایزه و طوبای زرین بخش «تجسم هنر» به سعید کریمی دبیر هنری استان فارس و پوریا جلالی مدیرکل ارشاد استان کرمانشاه اهدا شد.
در ادامه مراسم، محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از تجلیل از مفاخر هنرهای تجسمی پشت تریبون حاضر شد و با تبریک ایام شعبانیه در سخنانی گفت: امیدواریم به زودی پرچم پر افتخار عدالت و آزادگی، نور و معنویت در همه دنیای امروز ما سایه بیندازد و شاهد شکل گیری جامعه زیبای مهدوی باشیم. خداراشاکرم که مجموعه جشنواره های فجر انقلاب اسلامی با این دوره از جشنواره به پایان رسید. همکاران من در بخش‌های مختلف دوره متراکم و پرحجمی از رویدادهای فیلم، تئاتر و موسیقی را برگزار کردند.
وی تصریح کرد: آن انگیزه ای که همه ما را مصمم به این کار فشرده می‌کرد، خدمت صادقانه ای بود که به اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه تقدیم می‌شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: انقلاب اسلامی به دلیل ماهیت فرهنگی خود قله جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی خود را در ایام پیروزی انقلاب قرار داده است و هنرهای تجسمی در شاخه‌های مختلف خود موجب رونق سایر بخش‌های هنری است. همه بخش‌های هنری وابسته به درخشش در هر یک از رشته‌های هنرهای تجسمی است.
وی اظهار کرد: هیچ مجموعه رسانه‌ای، فرهنگی و هنری بی نیاز از هنرهای والای این بخش نیست. در سال های اخیر با حضور عزیزان و دوستان خوب ما بنای حرکت جدیدی را در حوزه هنرهای تجسمی آغاز کردیم. با فعالیت شورای هنر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مصوبات آن اجرایی می شود، راه کوتاهی برای حل مشکلات و رسیدن به آرزو و آمال ایجاد شده است.
وعده وزیر ارشاد برای حضور در اکسپوی ژاپن
اسماعیلی به راه‌اندازی بازارهای هنرهای تجسمی مصوبه شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد و گفت: امروز متوجه شدم که ابلاغیه آقای رییس جمهور رسیده است که این مژده را خدمت همکارانم بدهم. ان‌شاءالله اکسپوی «ژاپن» را پیش‌رو داریم که با مصوبه هیات وزیران مدیریت محتوایی کار در وزارت فرهنگ مورد بررسی قرار گرفته و امیدواریم نقش و حضور هنرهای تجسمی را با شکوه تر از دوره های گذشته در این بازار جهانی هنر داشته باشیم. در موضوع دوسالانه ونیز هم دستوری را به همکاران دادم که دوستان خوب من حضور پررنگی را امسال در ونیز داشته باشند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: ما در وزارت فرهنگ هیچ محدودیتی در حمایت از عزیزان خود در عرصه هنرهای تجسمی نداریم و نخواهیم داشت. من از همه همکاران خود در استان ها و اساتید بزرگوار، هنرمندان شاخص و پیشکسوت تشکر می‌کنم و برای همه آرزوی موفقیت و سربلندی دارم.
در ادامه، بیانیه مشترک داوران در جشنواره تجسمی فجر نیز به صورت یک ویدیو کلیپ پخش شد.
معرفی بخشی دیگر از برگزیدگان تجسمی فجر شانزدهم
در ادامه بخش دیگری از برگزیدگان جشنواره به شرح زیر اعلام شد:
بخش طراحی و نقاشی:
ضمن تقدیر از امیرمحمد مقدم از تهران و تقدیر ویژه هیات داوران از مجتبی حجازی از تهران، طوبای زرین به محمد جواد طاهرخانی از تهران تعلق گرفت.
بخش خوشنویسی:
در این بخش، ضمن تقدیر از فرامرز تیمور نژاد و حمید احمدی، ربابه زینالی و شقایق میری، طوبای زرین به مجید داستانی از قم تعلق گرفت.
بخش نگارگری:
طوبای زرین بخش نگارگری به ستاره قنبری از قزوین تعلق گرفت.
بخش مجسمه سازی:
طوبای زرین به حسین حسن شاهی از تهران اهدا شد.
بخش سرامیک و آبگینه هنری:
طوبای زرین به فاطمه پوریوسفی از تهران تعلق گرفت.
سپس با حضور محمدرضا شریف زاده، هاجر سلیمی، سعید محمودی، بهمن عبدی، صابر شیخ رضایی و سید محمد هاشمی قایم مقام و جانشین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از برگزیدگان بخش‌های دیگر به شرح زیر تجلیل شد.
بخش عکاسی:
ضمن تقدیر از کیومرث خوش صفت از بندر انزلی، طوبای زرین به محمد رضایی از ساری تعلق گرفت.
بخش کارتون و کاریکاتور:
ضمن تقدیر از علیرضا پاکدل از مشهد، علیرضا ذاکری از تهران برنده طوبای زرین بخش کاریکاتور شد.
در بخش طراحی گرافیک:
ضمن تقدیر از حامد مغروری از اصفهان، طوبای زرین به رسول حق جو از اهواز تعلق گرفت.
رسول حق جو پس از دریافت جایزه اش گفت: به امید این‌که تمامی هنرها در ایران شغل محسوب شوند و هنرمند مجبور نباشد برای معاش به شغل های دیگری دست بزند که برایشان ساخته نشده اند.
بخش تصویرسازی:
ضمن تقدیر از سمیه محمدی از کرج، طوبای زرین به صدقه قائد امینی هارونی از مبارکه اهدا شد.
بخش هنر جدید:
طوبای زرین این بخش به امین محمدی چری از تهران تعلق گرفت.
برگزیده بخش قله‌ها:
در بخش بعدی، مجید پوراحمدی رییس صندوق اعتباری هنر، شعیب حسینی مقدم، محمد زرویی نصرآباد و سمیه رمضان ماهی روی صحنه آمدند تا از برگزیدگان بخش موضوعی «قله‌ها»ی جشنواره تجسمی فجر تقدیر کنند.
طاهره شمسی از قم، کامیار صادقی از تهران، محمود بازدار از مشهد، حامد مرتضوی علوی از بجنورد، اکرم سادات میرتوانا از مشهد به عنوان تقدیرشدگان این بخش روی صحنه آمدند.
طوبای زرین بخش «قله‌ها» به مریم کمار از تهران اهدا شد.
مریم کمار در سخنانی گفت: از زحمات پشت صحنه جشنواره تشکر می‌کنم. این مجموعه حاصل سه سال تلاشم در چند استان کشور است و به تبع آنها لباس محلی پوشیدم و حضور پیدا کردم. دوست دارم این‌جا از شیرزنان ایرانی یاد کنم. من در دوره جنگ روایت‌ها و قصه‌ها را روایت می‌کنم. به پاس قسمت‌هایی که بر زمین افتادند، به پا خیزید و کف بزنید.
در ادامه مراسم، اعلام شد که سازمان زیباسازی شهر تهران خرید امتیاز برای سه اثر برگزیده جشنواره تجسمی فجر را پذیرفته است که به شرح زیر اعلام شد:
۱. خرید امتیاز اجرای اثر از آرش نیک نژاد از اهواز
۲. خرید امتیاز اثر از سمیه صادقی از ملایر
۳. خرید امتیاز اثر سید محمدرضا موسوی از قم
این سه اثر از سوی سازمان زیباسازی شهر تهران خریداری شده و به نمایش درخواهد آمد.
جایزه انجمن هنرهای انقلاب و دفاع مقدس نیز به سید علی میرفتاح از تهران اعطا شد.
سپس جایزه معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری به شرح زیر اعلام شد:
در این بخش، ضمن تقدیر از علیرضا پوراکبری و موسسه فرهنگی و هنری «نام هنر» جایزه به فاطمه عابدینی و عبدالحمید قدیریان از تهران اهدا شد.
در ادامه مراسم پایانی شانزدهمین جشنواره تجسمی فجر، از خبرنگار فعال جشنواره، نعیمه صفری تبار از خبرگزاری فارس تقدیر شد.
در پایان، اعلام شد که در بخش بهترین اثر از نگاه مخاطب پنج اثر بیشترین آرا را کسب کردند.
رای پنجم؛ محسن کابلی از گرگان
رای چهارم؛ فرشچیان مقدم از تهران
رای سوم؛ محمدامین اوجی و مریم صفایی از بوشهر
رای دوم؛ امیرحسین میرابی
رای اول؛ سید کمال الدین رفیعی از تهران