گروه تجسمی هنرآنلاین: جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ۲۹ دوره برگزار شده و در طول حدود سه دهه فراز و فرود، تغییراتی را پشت سر گذاشته است. این جشنواره سال ۱۳۶۷ در شرایط و بستر اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پایان هشت سال جنگ آغاز شد. کشور تازه از مسائل و مصائب هشت سال جنگ بیرون آمده بود، هرچند پیامدهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن تا امروز و آینده بر جسم و جان شهر و افراد و جامعه میماند.
تصویر غالبی که از نوجوانان و جوانان در آن هشت سال ارائه و دیده میشد، همان تصویر جوانان در خاک و خون جبهه بود. جنگ که تمام شد رویدادها و فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به تدریج طراحی و برنامهریزی شد. مرکز مطالعات و تحقیقات هنری و مرکز هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در آن وضعیت جامعه رها شده از جنگ با پیامدهای پیدا و پنهان آن در پیش رو، جشنواره هنرهای تجسمی جوانان کشور را طراحی و برنامهریزی کردند.
نخستین دوره جشنواره در سال ۱۳۶۷با شرکت سه هزارنفر از جوانان کشور برگزار شد. مرکز مطالعات و تحقیقات هنری از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۲ جشنواره را برنامهریزی و اجرا کرد. بنای جشنواره از ابتدا بر این بود که هر سال یکی از استانها میزبان جشنواره باشد هرچند در طول ۲۹ دوره، به دلایلی چند دوره جشنواره در تهران برگزار شده، اما روند کلی جشنواره برگزاری در استانها بوده است.
از سال ۱۳۷۳ مدیریت و برنامهریزی جشنواره تغییر کرد و به مرکز هنرهای تجسمی سپرده شد و از آن سال تاکنون سیاستگذاری جشنواره توسط این مرکز انجام میشود. نحوه انتخاب جوانان برای حضور در جشنواره با توجه به ظرفیت و توانمندی جوانان همه استانها از مواردی است که در طول جشنواره ثابت نبوده و با تغییراتی همراه شده است. در دورههای اول جشنواره، هنرمندان جوان هر استان آثار خود را به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خود میفرستادند و ادارات کل استانها از بین آثار و هنرمندان تعدادی را برای حضور در جشنواره به مرکز هنرهای تجسمی و دبیرخانه جشنواره معرفی میکردند.
بعد از چند دوره به منظور انتخاب دقیق هنرجویان و کاهش تأثیر سلیقه ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استانها در انتخاب افراد، جشنوارههای هنرهای تجسمی جوانان استانی به صورت کارگاهی برگزار شد و برگزیدگان هر استان به جشنواره راه مییافتند. از سال ۱۳۸۹ دوباره فرایند انتخاب آثار و هنرجویان دچار تغییر شد و جوانان متقاضی، آثار خود را از طریق سایت جشنواره میفرستادند و هیأت انتخاب بر اساس تصاویر ارسالی، جوانانی را برای شرکت در جشنواره انتخاب میکردند که این روند هنوز ادامه دارد. هرچند این شیوه، روند ارسال و بررسی آثار را تسهیل و سریع کرده است اما اطمینان از آثار جوانان و ارزیابی آثار از روی تصاویر چالشهایی را به همراه دارد.
جشنواره هنرهای تجسمی جوانان امکانی برای استعدادیابی و گفتگو و تعامل است و برگزاری جشنواره به صورت کارگاهی که جوانان از مرحله ایده تا اجرای اثر را در تعامل با استادان جشنواره انجام میدهند، ویژگی متمایز آن نسبت به دیگر رویدادهاست. هنرمندان شناخته شدهای را امروز میتوان نام برد که سالها پیش شرکتکننده جشنواره هنرهای تجسمی جوانان بودند و امروز در عرصههای ملی و بینالمللی حضور فعال هنری دارند و یا استاد و داور جشنوارهای هستند که روزی در آن شرکت کرده بودند.
جشنواره هنرهای تجسمی جوانان ۳۴ سال پیش درجامعه پس از جنگ و در وضعیتی شکل گرفت که هیچ رویداد و فرصتی نبود تا هنرمندان جوان هنرهای تجسمی، استعداد و توان خود را بیان یا علاقه و دغدغههای خود را دنبال کنند. این جشنواره در آن سالها رویداد بیرقیبی بود اما به مرور رویدادها و بسترهای متعدد و متنوعی برای تعامل هنرمندان جوان با جامعه و جهان فراهم شد. جشنواره هنرهای تجسمی جوانان دیگر تنها امکان برای استعدادهای جوانان نیست، یکی از آنهاست با رقیبهای فراوان. اما جشنواره متناسب با تحولات اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژی و ارتباطی متحول نشده است.