گروه تجسمی هنرآنلاین: نهمین دوره «ده روز با عکاسان ایران» با نمایش ۴۰ مجموعه عکس از ۴۰ هنرمند، ۲۹ مهر تا ۹ آبان ۱۴۰۱ در خانه هنرمندان ایران برگزار میشود. این آثار از میان ۲۸۵ مجموعه عکس انتخاب شدهاند که در مرحله اول از سوی ۱۰ معرف (نامینیتور) انتخاب شده و سپس توسط همه آنان مورد بررسی دقیق و داوری و انتخاب نهایی قرار گرفتهاند.
اسماعیل عباسی، عکاس و یکی از داوران نهمین دوره «ده روز با عکاسان ایران» است. او درباره رویکرد کیوریتوریال این رویداد در دوره هشتم و نهم گفت: من در سه دوره دوسالانههای عکس ایران و چندین جشنواره دیگر دبیر بودم و میدیدم که اغلب مدیران برگزارکننده عقیده دارند همه عکاسان باید امکان حضور در آن رویداد را داشته باشند تا رضایت همه جلب شود. اما این دیدگاه باعث میشد گستره وسیعی از عکسهای متفاوت، کاربردی در کنار هنری، خبری در کنار تبلیغاتی و... به نمایش در بیاید. بنابراین هدفِ «همه باشند» تأمین میشد، اما حرکتی در عکاسی ما انجام نمیگرفت.
عباسی ادامه داد: سال ۹۸ وقتی پیشنهاد دبیری هشتمین دوره «ده روز با عکاسان ایران» از طرف انجمن عکاسان ایران با من مطرح شد نخستین شرط من این بود که باید تغییرات اساسی در نحوه برگزاری آن ایجاد شود، زیرا فکر میکردم همه روشها را بارها تکرار کردهایم و این رویداد حالت ایستا پیدا کرده و اتفاقی را در عکاسی ما رقم نمیزند. دوستانی هم که در داوری و سیاستگذاری با من همکاری داشتند پیشنهاد دادند که «ده روز با عکاسان ایران» به شکل کیوریتوری برگزار شود. این پیشنهاد به نظرم منطقی رسید و بنابراین از دوره گذشته این رویداد دچار تغییرات بنیادی در شکل برگزاری شد. در این روش چند کارشناس با اهداف معین در همان مرحله نخست عکسها را انتخاب میکنند که از پراکندگی عکسها، که در حالت فراخوان عمومی رخ میدهد پیشگیری میشود.
این عکاس ادامه داد: رویدادهای هنری به هر شکلی که اجرا شود، به دلیل تفاوت آرا و استدلالهای متفاوت، با واکنشهای گوناگون و مخالفتهایی روبهرو خواهد شد. به دلیل کمشمار بودن این رویدادها، و هنگامی که افراد زیادی بر آن ناظر هستند، انتظار دارند که همگی بتوانند در آن حضور داشته باشند و اگر این اتفاق رخ ندهد، گِلِهمند میشوند. بنابراین از ابتدا باید هدف و رویکرد خود را روشن کنیم تا بدانیم مثلاً میخواهیم یک تحول و تغییر اساسی ایجاد شود یا اینکه میخواهیم رضایت همگان را جلب کنیم.
عباسی افزود: من معتقد هستم که عکاسی ما باید دچار تحول شود و به نظر من این شکل برگزاری «ده روز با عکاسان ایران» برای این منظور درستتر است. بیتردید ممکن است در اجرا اشکالاتی داشته باشد که قطعاً دارد، اما باید به مرور رفع شود. به عنوان مثال ممکن است عکاسان شهرستانی و آثارشان برای معرفها (نامینیتورها) چندان شناخته شده نباشند و به همین دلیل اطلاع کافی درباره آنها نداشته باشند و این افراد از شرکت در رویداد جا بمانند. برای حل چنین مشکلاتی باید چارهاندیشی کرد و راهی یافت، نه این که صورت مسأله را پاک کرد.
نویسنده کتاب «فرهنگنامه عکاسی» ادامه داد: از آنجایی که الگوهای عکاسی ما وارداتی است، من وقتی درک کاملی از آن الگو به دست نیاورده باشم، غلطهای املایی و انشایی فراوان در کارم دیده خواهد شد. بعد از داوری آثار این دوره و دیدن عکسها متوجه شدم که عکاسی ما خلأهای اطلاعاتی از این نوع فراوان دارد که بخشی از آن مربوط به آموزش عکاسی در دانشگاه و مؤسسات آموزشی است و بخش دیگر مربوط به بیحوصلگی عکاس و صرف نکردن زمان کافی برای یادگیری و به کار بستن آنهاست.
او درباره اهمیت مجموعه عکس گفت: هر کسی ممکن است به صورت تصادفی یک عکس خوب بگیرد، حتی با چشم بسته. اما بنا بر ضربالمثل آشنای خودمان، با یک گل بهار نمیشود. عکاس آرمانی من یک فیلسوف و متفکر است، مثل مولوی، فردوسی، حافظ، خیام و.... تک عکس ظرفیت بیان کافی ندارد و مجموعه عکس برای تبیین جهانبینی عکاس توانمندتر است. البته من با بسیاری از عکسهایی که به صورت مجموعه ارائه میشود نیز مشکل بنیادی دارم و از دید من این مجموعهها واقعاً مجموعه نیستند، بلکه تعدادی عکس هستند که در ارتباط با یک موضوع واحد گرفته شده و کنار هم قرار گرفتهاند، اما بیان و روایت واحدی ندارند. این مسأله به دلیل همان اطلاعات کم، یا بیتوجهی به مسائل کلیدی است. حتی نکات فنی در هر عکس نشانه است، کم نوردهی یا بیش نوردهی معنا دارد. گاه هر عکس در مجموعه ما از نظر فنی ساز تکی خود را مینوازد بیآن که منطق معینی برایش باشد.
عباسی درباره تمرکز این رویداد بر عکاسی مستند و فاین آرت گفت: از دوره قبل به این نتیجه رسیدیم که عکسهای کاربردی، مثل عکسهای تبلیغاتی یا خبری و... در این رویداد حضور نداشته باشند، آن نوع عکسها را با احترام و ارزشگذاری به مهارتهای فنی عکاسانشان در جای دیگری باید نمایش داد. هدف اصلی «ده روز با عکاسان ایران» توجه به رویکرد هنری هنرمندان جوان بود، در نتیجه عکسهای فیلم، تئاتر، ورزشی، تبلیغاتی و همه شاخههای عکاسی کاربردی را وارد این رویداد نکردیم.